Câu 1: Vận dụng quan điểm phủ định biện chứng để phân tích phản ứng trao đổi của axit Clo-hi-đric và xút sau đây:
HCl + NaOH → NaCl + H2O
Hướng dẫn trả lời:
Trong phản ứng này, axit và xút mất đi. Nhưng chúng không biến mất hoàn toàn mà do sự thay đổi liên kết giữa các phân tử tạo thành những chất khác là muối và nước. Hơn thế nữa, ở đây chất mới tạo ra bền bỉ hơn chất cũ. Các liên kết ion chặt hơn. Có thể nói, xét về khía cạnh vững trãi, thì 2 chất mới sinh ra đã bền bỉ hơn chất cũ. Đây chính là sự vận động đi lên của chất mới.
Câu 2: Chúng ta phải luôn luôn đổi mới phương pháp học tập. Theo em, đấy có phải là yêu cầu của phủ định biện chứng không? Tại sao?
Hướng dẫn trả lời:
Chúng ta phải luôn luôn đổi mới phương pháp học tập. Và đó chính là yêu cầu của phủ định biện chứng.
Em nghĩ như vậy là bởi vì mỗi môn đều có một phương pháp khác nhau. Ở các giai đoạn học cũng có những cách học khác nhau.. Do đó, đòi hỏi chúng ta phải luôn thay đổi phương pháp học của từng môn, từng giai đoạn để có thể tiếp thu kiến thức hiệu quả nhất.
Câu 3: Trong cuộc sống hàng ngày, ta cần phải phê bình và tự phê bình như thế nào mới phù hợp với quan điểm phủ định biện chứng?
Hướng dẫn trả lời:
Phê bình là xem xét, đánh giá ưu điểm, khuyết điểm của người khác. Tự nêu ra, đánh giá ưu, khuyết điểm của bản thân.
Trong cuộc sống hàng ngày, ta cần phải phê bình và tự phê nghiêm túc, nhìn nhận các vấn đề một cách toàn diện, đặt các vấn đề trong mối quan hệ nhiều chiều, không phê bình một cách phiến diện và phủ định sạch trơn vấn đề.
Nhìn nhận ra cái tốt của người khác rồi tiếp thu nó để tu dưỡng, học hỏi và làm cho nó trở thành cái tốt của mình, hoàn thiện bản thân, có như thế mới đúng với quan điểm phủ định biện chứng.
Câu 4: Em hãy nhận xét một vài hiện tượng biểu hiện sự phủ định biện chứng trong việc thờ cúng, lễ hội, ma chay, cưới xin ở nước ta hiện nay?
Hướng dẫn trả lời:
Một vài hiện tượng biểu hiện sự phủ định biện chứng trong việc thờ cúng, lễ hội, ma chay, cưới xin ở nước ta hiện nay:
Về thờ cúng: Ngày xưa bên cạnh thờ cúng ông bà, tổ tiên, người ta còn thờ cúng thêm nhiều các vị thần khác như thần nước, thần gió..Tuy nhiên, hiện nay, với sự hiểu biết và những tiến bộ khoa học, các tập tục đó dần được bỏ đi. Tuy nhiên ở một số nơi vẫn còn giữ lại để giữ lấy nét truyền thống cũ.
Về lễ hội: Ngày xưa, thường có các lễ hội linh đình cho vua quan. Tuy nhiên, giời đây trong chế độ XHCN những người đứng đầu của một nước không còn tổ chức linh đình như thế nữa. Có diễn ra thì cũng chỉ mang tính gặp mặt mà thôi.
Về ma chay: Ngày xưa, người ta còn tổ chức ma chay thật lớn, ăn mấy ngày mới chôn cất. Nhưng ngày nay chúng ta thờ ma chay đơn giản chỉ 1 đến 2 ngày so với trước đây kéo dài cả tuần lễ.