1. Dựa vào hình 4.1, hãy:
- Nhận xét về cơ cấu lực lượng lao động giữa thành thị và nông thôn. Giải thích nguyên nhân.
- Nhận xét về chất lượng của nguồn lao động nước ta. Để nâng cao chất lượng nguồn lao động cần có những giải pháp gì?
Trả lời:
- Lao động nông thôn đông hơn nhiều lao động ở thành thị. Nguyên nhân chủ yếu do nền kinh tế nước ta chủ yếu vẫn là nông nghiệp; quá trình đô thị hoá diễn ra đang còn chậm.
- Chất lượng của nguồn lao động ở nước ta còn thấp, lao động không qua đào tạo chiếm tỉ lệ lớn (78,8%). Để nâng cao chất lượng nguồn lao động cần có nhiều giải pháp, trong đó quan trọng là tiến hành đào tạo lao động.
2. Quan sát hình 4.2, hãy nêu nhận xét về cơ cấu lao động và sự thay đổi cơ cấu lao động ở nước ta.
Trả lời:
- Trong cơ cấu lao động nước ta năm 1989 và năm 2003, tỉ trọng lao động nông, lâm, ngư nghiệp đều cao, tiếp đến là tỉ trọng của lao động dịch vụ, thấp nhất là lao động công nghiệp - xây dựng.
- Trong giai đoạn 1991 - 2003, cơ cấu lao động có sự thay đổi:
+ Tỉ trọng lao động nông - lâm - ngư nghiệp giảm.
+ Tỉ trọng lao động công nghiệp - xây dựng tăng.
+ Tỉ trọng lao động dịch vụ tăng.
3. Để giải quyết vấn đề việc làm, theo em cần phải có những giải pháp nào?
Trả lời:
- Phân bố lại dân cư và lao động giữa các vùng.
- Đa dạng hoá các hoạt động kinh tế ở nông thôn.
- Phát triển hoạt động công nghiệp, dịch vụ ở các đô thị.
- Đa dạng hoá các loại hình đào tạo, đẩy mạnh hoạt động hướng nghiệp, dạy nghề, giới thiệu việc làm.
Giải bài tập 1 trang 17 SGK địa lý 9: Tại sao giải quyết việc làm là vấn đề gay gắt ở nước ta?
Trả lời:
Nguyên nhân - Tình trạng thiếu việc làm ở nông thôn là phổ biến, tỉ lệ thất nghiệp ở khu vực thành thị tương đối cao.
- Mỗi năm nước ta tăng thêm hơn 1 triệu lao động.
Giải bài tập 2 trang 17 SGK địa lý 9: Chúng ta đã dạt được những thành tựu gì trong việc nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân?
Trả lời:
- Tỉ lệ người lớn biết chữ đạt 90,3% (năm 1999).
- Mức thu nhập bình quân trên đầu người gia tăng.
- Người dân được hưởng các dịch vụ xã hội ngày càng tốt hơn.
- Tuổi thọ bình quân tăng.
- Tỉ lệ tử vong, suy dinh dưỡng của trẻ em ngày càng giảm, nhiều dịch bệnh được đẩy lùi.…
Giải bài tập 3 trang 17 SGK địa lý 9: Dựa vào bảng số liệu trang 17 SGK (bảng 4.1. Cơ cấu sử dụng lao động theo thành phần kinh tế), nêu nhận xét về sự thay đổi trong sử dụng lao động theo các thành phần kinh tế ở nước ta và ý nghĩa của sự thay đổi đó.
Trả lời:
- Lao động ở khu vực Nhà nước qua các năm đều nhỏ hơn nhiều so với lao động ở các khu vực kinh tế khác (ngoài Nhà nước, khu vực có vốn đầu tư nước ngoài).
- Trong giai đoạn 1985 - 2002, lao động ở khu vực Nhà nước giảm, lao động ở các khu vực kinh tế khác tăng.
- Sự thay đổi đó thể hiện nền kinh tế nước ta đang chuyển sang thị trường và hội nhập với thế giới.