ĐÁP ÁN CUỘC THI
EM YÊU LỊCH SỬ VIỆT NAM
Câu 1:
Đó là Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ, Việt Nam
Những điều tâm đắc về thời đại Hùng Vương:
Hùng Vương thứ Sáu, nước Tàu ở phía bắc chỉ muốn sang chiếm nước Nam ta. Cụ tổ Lạc Long Quân hiện ra dạy sai người đi khắp nước mời thần xuống giúp chống giặc.
Bấy giờ ở làng Phù đổng, tỉnh Bắc Ninh ngày nay, có một người đàn bà đã 60 tuổi. Một hôm bà ra đồng ruộng thấy có một vết chân rất to lớn, bà đặt chân vào thì khi về nhà bà có thai. Bà sinh được một con trai và đặt tên là Gióng. Gióng lên ba tuổi mà không biết nói.
Một hôm vua Hùng sai người đi tìm người tài giỏi ra đánh giặc. Gióng tự nhiên nói với mẹ mời sứ giả đến. Gióng bảo sứ giả về đúc một con ngựa sắt và một thanh gươm sắt, đưa đến cho chàng đi giết giặc. Bấy giờ Gióng vươn vai thành người lớn, ăn biết bao nhiêu cơm, thịt cũng không no, mặc quần áo rộng cỡ nào cũng thấy chật.
Sứ giả về tâu lại sự việc với vua. Khi đã đem ngựa và gươm sắt đến, Gióng đội mũ, cầm gươm phóng lên ngựa sắt, xông ra trận như bão táp, đi đến đâu Gióng cũng chém giặc như chém cỏ rác. Khi gươm bị gãy, Gióng nhổ các bụi tre bên đường quăng ném vào quân địch.
Đánh tan giặc, Gióng thẳng bay lên núi Sóc, trút bỏ quần áo lại rồi bay thẳng lên trời.
Ngày nay còn thấy các hồ ao là dấu vết chân ngựa sắt để lại. Khu rừng giặc bị đốt cháy còn mang tên là rừng Cháy. Người dân lập miếu thờ Gióng gọi là thánh Gióng đã hoá thân cứu dân Việt.
* Truyền thuyết để lại cho em nhiều điều tâm đắc:
- Tinh thần đánh giặc của Thánh Gióng nói riêng, của mỗi người dân đất Việt nói chung, bất kể ai, già trẻ, gái trai đều có thể chống giặc, thế nên dân gian thường có câu: “giặc đến nhà, đàn bà cũng đánh”.
- Ca ngợi chủ nghĩa anh hùng cao cả, tinh thần dân tộc thiêng liêng của thế hệ tiền nhân không màng danh lợi, địa vị cá nhân vì sau khi đánh tan giặc Thánh Gióng trút bỏ xiêm y bay thẳng lên trời.
Câu 2:
Chiến thắng Điện Biên Phủ (07/5/1954) là một sự kiện lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu. Một chiến thắng có ý nghĩa lịch sử to lớn là tác nhân quan trọng đưa đến ký Hiệp nghị Giơ-ne-vơ, lập lại hòa bình ở Việt Nam.
Từ ngày 13-17/3/1954, quân ta mở đợt tấn công thứ nhất tiêu diệt gọn cứ điểm Him Lam và Độc Lập, bức hàng cứ điểm Bản Kéo, phá vỡ cửa ngõ phía Bắc của tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ.
17h30 ngày 30/04/1954, ta mở đợt tấn công thứ 2. Cuộc chiến trên đồi A1 diễn ra hết sức gay go, ác liệt. Hai bên giằng co từng tất đất. Đến ngày 04/04 mỗi bên chiếm giữ 1 nửa đồi A1.
Đêm 01/05/1954 ta mở đợt tấn công thứ 3, quân ta đánh chiếm các cứ điểm còn lại phía Đông và phía Tây, bẻ gãy cuộc phản kích của địch. Đêm 3/5/1954, bộ đội ta chỉ cách sở chỉ huy của địch 300m.
Đêm 06/5/1954 tại đồi A1, quân ta ồ ạt xông lên tiêu diệt các lô cốt và dùng bộc phá ngàn cân phá tan thế cầm cự của quân địch.
17h30 ngày 7/5/1954 , những trận pháo kích của bộ đội ta nhắm thẳng vào sở chỉ huy địch. Tướng Đờ-cat-tơ-ri và toàn bộ tham mưu tập đoàn cứ điểm của địch bị bắt sống. Gần 1 vạn quân địch nhảy ra khỏi hầm xin hàng. Đêm đó ta tấn công bắt sống toàn bộ quân địch ở phân khu Nam.
Sau “56 ngày đêm khoét núi, ngủ hầm, mưa dầm,cơm vắt, máu trộn bùn non” chiến đấu cực kỳ anh dũng, chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ đã toàn thắng. Ta tiêu diệt và bắt sống 16.200 tên địch, bắn rơi và phá huỷ 62 máy bay, thu toàn bộ vũ khí, kho xăng, đạn dược, quân trang quân dụng.
Chiến thắng Điện Biên Phủ là thành quả của 9 năm kháng chiến anh dũng đầy gian khổ hy sinh, là thắng lợi của sức mạnh đoàn kết dân tộc và đoàn kết quốc tế, khát vọng hòa bình, ý chí độc lập tự do của nhân dân Việt Nam. Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ đã mở đầu sự sụp đổ của chủ nghĩa thực dân; cổ vũ mạnh mẽ phong trào giải phóng dân tộc,đấu tranh vì hòa bình, độc lập, tiến bộ xã hội của các nước thuộc địa trên thế giới.
Câu 3:
Trong lịch sử dân tộc Việt Nam em yêu thích nhất là Đại tướng: Võ Nguyên Giáp. Bởi vì nhờ có sự lãnh đạo thông minh, sáng suốt của Đại tướng mà quân và dân ta đã giành được chiến thắng vang dội: Điện Biên Phủ 1954.
Đại tướng Võ Nguyên Giáp, khi ông đang thể hiện niềm tin chiến thắng.
Bức ảnh do phóng viên ảnh Bettman chụp ở Hà Nội ngày 29/5/1969.
Võ Nguyên Giáp (sinh ngày 25 tháng 8 năm 1911) là một nhà chỉ huy quân sự và nhà hoạt động chính trị Việt Nam. Là đại tướng đầu tiên của Quân đội Nhân dân Việt Nam, ông chỉ huy chính trong chiến tranh Đông Dương (1946–1954) và chiến tranh Việt Nam (1960–1975). Ông tham gia vào nhiều chiến dịch quan trọng như Chiến dịch Biên giới thu đông 1950, Trận Điện Biên Phủ (1954), Chiến dịch Tết Mậu Thân (1968), Chiến dịch năm 1972, Chiến dịch Hồ Chí Minh. Ông là nhà chỉ huy quân sự nổi bật nhất bên cạnh Hồ Chí Minh trong suốt cuộc chiến và lãnh đạo nhiều chiến dịch lớn cho đến khi chiến tranh kết thúc.
Ông từng là một giáo viên dạy sử, nhà báo và từng giữ các chức vụ: Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Quân ủy Trung ương, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Tổng tư lệnh Quân đội Nhân dân Việt Nam, Phó thủ tướng phụ trách khoa học và kỹ thuật kiêm công tác khoa giáo, Chủ tịch Danh dự Hội Cựu chiến binh Việt Nam, Chủ tịch Danh dự Hội Khoa học lịch sử Việt Nam, Chủ tịch Ủy ban quốc gia dân số và sinh đẻ có kế hoạch, Chủ tịch Danh dự Hội Khuyến học Việt Nam, Chủ tịch Danh dự Quỹ hỗ trợ sáng tạo khoa học kỹ thuật Việt Nam (VIFOTEC), Chủ tịch Danh dự Hội Cựu giáo chức Việt Nam.
Cả cuộc đời Đại tướng đã cống hiến hết mình vì nước, vì dân, vì độc lập dân tộc, không màng danh lợi. Đại tướng từng nói: "Tôi đã cống hiến một cách tự nguyện, đã thanh thản trong mọi thử thách, thế là tôi sống vui, sống lâu... Như vậy, tôi đã làm theo lời dạy và noi theo tấm gương của Bác Hồ là “Dĩ công vi thượng”. Tôi nhận nhiệm vụ và tôi hoàn thành nhiệm vụ. Ngay cả việc phụ trách công tác sinh đẻ có kế hoạch… cũng là nhiệm vụ". Đại tướng thật xứng đáng là một “Thánh Gióng” thời hiện đại.
Đại tướng qua đời vào lúc 18h 09 phút ngày 04 tháng 10 năm 2013, tại bệnh viện quân y 108, hưởng thọ 103 tuổi. Đại tướng ra đi để lại cho nhân dân Việt Nam sự tiếc thương vô vàn. Linh cữu Đại tướng được an táng tại Vũng Chùa - Đảo Yến (thuộc xã Quảng Đông, huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình).
Câu 4:
Ở Bắc Ninh quê hương em có các Di sản văn hoá phi vật thể như: Lễ hội Kinh Dương Vương, Dân ca quan họ,.. trong đó em ấn tượng nhất là Di sản văn hoá phi vật thể Dân ca quan họ.
Giới thiệu về Dân ca quan họ Bắc Ninh:
Dân ca quan họ bắc ninh được hình thành khá lâu đời,do cộng đồng người Việt (Kinh) ở 49 làng quan họ và một số làng lân cận thuộc hai tỉnh Bắc Ninh và Bắc Giang hiện nay của Việt Nam sáng tạo ra.
Dân ca quan họ là hát đối đáp nam,nữ. Họ hát quan họ vào mùa xuân,mùa thu khi có lễ hội hay khi có bạn bè. Một cặp nữ của làng này hát với một cặp nam của làng kia với một bài hát cùng giai điệu, khác về ca từ và đối giọng. Cặp hát phân công người hát dẫn, người hát luồn nhưng giọng hát của hai người phải hợp thành một giọng. Họ hát những bài ca mà lời là thơ, ca dao có từ ngữ trong sáng, mẫu mực thể hiện tình yêu lứa đôi, không có nhạc đệm kèm theo. Có 4 kỹ thuật hát đặc trưng: Vang, rền nền, nảy. Hát quan họ có 3 hình thức chính: Hát canh, hát thi lấy giải, hát hội. Hát quan họ gắn liền với tục kết chạ, tục kết bạn giữa các bọn quan họ, tục “ngủ bọn”.
Mặc dù các phong tục này không được thực hành nhiều như trước đây, nhưng cộng đồng cư dân các làng quan họ vẫn bảo tồn và truyền dạy nghệ thuật dân ca quan họ cho con cháu.
Để bảo tồn và phát huy Di sản văn hoá phi vật thể Dân ca quan họ Bắc Ninh cần phải:
- Xây dựng chính sách đãi ngộ với các nghệ nhân như lương, phụ cấp, nhất là những nghệ nhân được phong tặng “Báu vật nhân văn sống” ở các làng quan họ trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh.
- Hoàn thiện tư liệu và kết quả nghiên cứu về Quan họ Bắc Ninh, in ấn phát hành các ấn phẩm sách, báo, tin tức, website giới thiệu Quan họ Bắc Ninh đến mọi người.
- Tổ chức các liên hoan tiếng hát Dân ca quan họ Bắc Ninh định kỳ. Tạo mọi điều kiện để cộng đồng trình diễn/giao lưu dân ca quan họ Bắc Ninh với các cộng đồng khác trong nước và ngoài nước.
- Xây dựng nội dung, bài giảng truyền dạy quan họ Bắc Ninh trong gia đình, nhà trường, các lớp dạy quan họ Bắc Ninh tại cộng đồng theo địa bàn làng xã.
Câu 5:
Hai câu thơ trên là của Bác Hồ.
Ý nghĩa là:
Bác yêu cầu mọi người Việt Nam “phải” biết lịch sử của mình, phải hiểu rõ tường tận, cụ thể gốc tích, cội nguồn từ “xưa tới nay” của dân tộc mình. Từ đó chung tay dựng xây và bảo vệ đất nước, xứng đáng với ông bà, tổ tiên.
Để người học yêu thích môn lịch sử cần phải:
- Xây dựng giáo án hợp lý, lời dẫn thu hút, câu chuyện rõ ràng, mạch lạc, dễ hiểu, kèm theo các video minh hoạ, các đoạn phim dã sử, ….
- Tổ chức các cuộc thi, bài kiểm tra mở cho người học tự tìm tòi thu thập tài liệu, kèm theo ý kiến bình luận về các sự kiện, nhân vật lịch sử.
- Thường xuyên tổ chức tham quan các khu di tích lịch sử, tượng đài, nghĩa trang liệt sĩ, … thông qua đó giới thiệu và hướng dẫn chi tiết về các giá trị lịch sử liên quan.