Việc hình thành các chính sách và cam kết của chính quyền về kiểm soát thuốc lá, cần nhắm đến kiểm soát việc trồng thuốc lá, chế biến, quảng cáo kinh doanh, thúc đẩy sự hình thành chuẩn mực không hút thuốc nơi công cộng, phòng ngừa giới trẻ tập hút thuốc, giúp người đã hút cai nghiện và bảo vệ người không hút khỏi tác hại của việc “hút thuốc lá thụ động”. Tạo ra những khu vực không thuốc lá, tăng thuế đánh vào thuốc lá, khiếu kiện các công ty sản xuất thuốc lá, đưa ra mô hình tiếp thị xã hội bao gồm hỗ trợ điều kiện cai nghiện.
Hiện Việt Nam là quốc gia thứ 6 trong 99 nước trên thế giới đã ký FCTC (công ước khung kiểm soát thuốc lá) và phấn đấu sẽ là 1 trong 40 nước đầu tiên phê chuẩn công ước này (dự kiến đến tháng 9 năm nay chính phủ sẽ chính thức phê chuẩn). Riêng tại TPHCM, được sự hỗ trợ của Chương trình phòng chống tác hại thuốc lá của tổ chức y tế thế giới, T4G vừa mở cuộc vận động thực hiện khu vực ăn uống không thuốc lá tại các nhà hàng, quán ăn trên địa bàn thành phố. Điều đáng mừng là, đại diện nhiều nhà hàng, quán ăn, khách sạn rất đồng tình với cuộc vận động này và cho biết, chính nhiều thực khách cũng có yêu cầu tương tự. Hiện có gần 20 cơ sở đang tiến hành thực hiện yêu cầu này. Đây là một tín hiệu vui ban đầu tiến tới xây dựng một môi trường sống không hút thuốc...
Nhiều bệnh nhân bị ung thư phổi cho biết họ chưa từng hút một điếu thuốc nào. Khi các nhà nghiên cứu tập hợp số liệu mới tình cờ phát hiện, những bệnh nhân này đều là nhân viên phục vụ tại các nhà hàng. Tuy bản thân không hút thuốc nhưng phổi của họ đã hứng trọn khói độc từ những điếu thuốc của... thực khách! Trong gia đình có người hút thuốc, tỷ lệ trẻ em bị bệnh về đường hô hấp cao hơn, trẻ bệnh suyễn lên cơn nhiều hơn, trẻ dưới 1 tuổi có nguy cơ đột tử... Người ta gọi chung đây là những người “hút thuốc lá thụ động”...
Tác hại của “Hút thuốc lá thụ động”
Hút thuốc lá thụ động là việc người không hút thuốc hít phải khói thuốc từ người hút thuốc hấp thụ khoảng 15% khói thuốc lá, còn lại thải ra môi trường xung quanh khiến người khác hít thở phải khói thuốc độc hại đó.
Chính vì vậy mà trong số 400.000 người chết/năm vì các bệnh liên quan đến hút thuốc không phải chỉ gồm những người hút thuốc mới phải chịu tác hại về mặt sức khỏe do thói quen hút thuốc của chính mình mà thực tế cho thấy khói thuốc lá ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe của những người không hút thuốc lá, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em. Nguyên nhân khiến cho người không hút thuốc cũng mắc các bệnh và tử vong như người hút thuốc lá do khói thuốc thụ động có nồng độ nicotine và tar lớn gấp 2 lần nồng độ người hút thuốc hấp thu. Nó chứa hơn 4.000 loại hóa chất độc hại, trong đó có gần 50 loại hóa chất gây ung thư. Và nếu thường xuyên hít phải khói thuốc thụ động sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim lên 10%, mắc bệnh phổi lên 25% và tăng 82% nguy cơ bị đột quỵ.
- Những người phục vụ tại các nhà hàng, quán bar... là nhóm người có nguy cơ cao mắc phải căn bệnh do hút thuốc thụ động gây ra nếu khu vực này không áp dụng chính sách không hút thuốc lá.
- Theo ước tính của Tổ chức Y tế thế giới có khoảng 700 triệu trẻ em, hay một nửa số trẻ em trên thế giới phải hít thở khói thuốc thụ động, đặc biệt là tại nhà.
- Ở Việt Nam chưa có điều tra cụ thể về tình trạng hút thuốc thụ động. Nhưng theo nghiên cứu ở hai phường Đồng Xuân và Khâm Thiên (Hà Nội) cho thấy: tỷ lệ tiếp xúc khói thuốc thụ động là trên 50%, tỷ lệ này ở bà mẹ và trẻ em là 56%. Và có 6/10 học sinh THCS tiếp xúc khói thuốc thụ động tại nhà.
Có thể thấy hút thuốc lá không chỉ là vấn đề riêng của người hút thuốc. Nó không những ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe của cá nhân người đó mà còn trở thành mối nguy cơ lớn đe dọa cho sức khỏe cộng đồng. Vì vậy, việc tăng cường nhận thức của cộng đồng về tác hại thuốc lá với sức khỏe và quyền hít thở bầu không khí trong lành của những người không hút thuốc lá vô cùng quan trọng. Điều này sẽ góp phần làm giảm sự chấp nhận của xã hội đối với hành vi hút thuốc lá và có thể khiến cho người hút thuốc sẽ giảm hút hoặc bỏ thuốc.