Giải bài tập Sinh học 9, Bài 7: Bài tập chương I

Bài tập 1. Ở chó, lông ngắn trội hoàn toàn so với lông dài.
P: Lông ngắn x Lông dài, kết quả ở F₁ như thế nào trong các trường hợp sau đây?
a) Toàn lông ngắn
b) Toàn lông dài
c) 1 lông ngắn: 1 lông dài
d) 3 lông ngắn: 1 lông dài

Theo đề ra, lông ngắn trội hoàn toàn so với lông dài. Chó lông ngắn có thể mang 2 kiểu gen (đồng hợp trội và dị hợp).
Nếu quy ước: gen A quy định lông ngắn trội, gen a quy định lông dài lặn, ta có sơ đồ lai:
* Trường hợp 1:
P:            AA               x          aa
(lông dài)              (lông ngắn)
G_P:           A                ↓          a
F₁                                Aa
(toàn lông ngắn)
* Trường hợp 2:
P:            Aa                x          aa
(lông dài)              (lông ngắn)
G_P:           A, a            ↓          a
F₁            1 Aa                    1aa
(lông dài)         (lông ngắn)

Vậy, phương án a và c thoả mãn được yêu cầu của đề bài.

Bài tập 2. Ở cà chua gen A quy định thân đỏ thâm, gen a quy định thân xanh lục. Theo dõi sự di truyền màu sắc thân cây cà chua, người ta thu được kết quả sau:
P: Thân đỏ thẫm x Thân đỏ thẫm → F₁: 75% đỏ thẫm: 25 % màu lục.
Hãy chọn kiểu gen P phù hợp với phép lai trên trong các công thức lai sau đây:
a) P: AA x AA ;
b) P: AA x Aa
c) P: AA x aa ;
d) P: Aa x Aa

Theo đề ra: F₁: 75% đỏ thẫm: 25% xanh lục.
Kết quả này tương ứng với F₂, trong định luật phân tính của Menđen (3:1). Vậy các cơ thể đem lai phải có kiểu gen như trường hợp d.
Sơ đồ lai:
P:                                 Aa       x          Aa
G_P:                              A, a     ↓          A, a
F₁:       (KG): 1AA: 2Aa       :           1aa
(KH): 75% đỏ thẫm  :           25% xanh lục

Bài tập 3. Màu sắc hoa mõm chó do 1 gen quy định. Theo dõi sự di truyền màu sắc hoa mõm chó, người ta thu được những kết quả sau:
P: Hoa hồng x Hoa hồng → F₁: 25,1% hoa đỏ ; 49,9% hoa hồng ; 25% hoa trắng.
Kết quả của phép lai được giải thích như thế nào trong trường hợp sau đây ?
a) Hoa đỏ trội hoàn toàn so với hoa trắng
b) Hoa đỏ trội không hoàn toàn so với hoa trắng
c) Hoa trắng trội hoàn toàn so với hoa đỏ
d) Hoa hồng là tính trạng trung gian giữa hoa đỏ và hoa trắng.

Theo đề ra F₁: 25,1% hoa đỏ: 49,9% hoa hồng: 25% hoa trắng.
Kết quả này đúng như hiện tượng trội không hoàn toàn (1: 2: 1). Vậy, phương án b và d thoả mãn yêu cầu đề ra.
Nếu ta quy ước: gen  (đỏ) trội không hoàn toàn, gen a (trắng) là gen lặn, ta có sơ đồ lai:
P:                            x         
(hoa hồng)                 (hoa hồng)
G_P:                  , a     ↓          , a
F₁: (KG): 1: 2a   :           laa
(KH): 25% (đỏ): 50% (hồng): 25% (trắng)

Bài tập 4. Ở người, gen quy định mắt đen trội hoàn toàn so với gen a quy định mắt xanh. Mẹ và bố phải có kiểu gen và kiểu hình nào trong các trường hợp sau để con sinh ra có người mắt đen, có người mắt xanh ?
a) Mẹ mắt đen (AA) x Bố mắt xanh (aa)
b) Mẹ mắt đen (Aa) x Bố mắt đen (Aa)
c) Mẹ mắt xanh (aa) x Bố mắt đen (Aa)
d) Mẹ mắt đen (Aa) x Bố mắt đen (AA)

Theo đề ra, người con có cặp mắt xanh phải có kiểu gen aa. Muốn có người con mang gen aa thì cả bố và mẹ phải mang gen a. Vậy 2 phương án b và c đều thoả mãn yêu cầu đề ra. Ta có sơ đồ lai:
* Trường hợp 1 (phương án b):
P:                     Aa       x          Aa
G_P:                  A, a     ↓          A, a
F₁: 1AA (mắt đen): 2Aa (mắt đen): laa (mắt xanh)
Trường hợp 2 (phương án c):
P:                     Aa       x          aa
G_P:                  A, a     ↓          a
F₁: 1 Aa (mắt đen)    :           laa (mắt xanh)

Bài tập 5. Ở cà chua gen A quy định quả đỏ, a quy định quả vàng ; B quy định quả tròn, b quy định quả bầu dục. Khi cho lai hai giống cà chua quả màu đỏ, dạng quả bầu dục và quả vàng, dạng quả tròn với nhau được F₁ đều cho cà chua quả đỏ, dạng tròn. F₁ giao phấn với nhau được F₂ có 901 cây quả đỏ, tròn ; 299 cây quả đỏ, bầu dục ; 301 cây quả vàng, tròn ; 103 cây quả vàng, bầu.
Hãy chọn kiểu gen của P phù hợp với phép lai trên trong các trường hợp sau:
a) P: AABB x aabb
b) P: Aabb x aaBb
c) P: AaBB x AABb
d) P: AAbb x aaBB

Theo đề ra, F₂ có tỉ lệ: 901: 299: 301: 103. Kết quả này đúng với kết quả của quy luật phân li độc lập, F₂: có tỉ lệ 9: 3: 3: 1. Vậy F₁ phải dị hợp cả 2 cặp gen, phương án a và d thoả mãn yêu cầu của đề ra.
Ta có sơ đồ lai:
Trường hợp 1 (phương án a):
P:                     AABB             x          aabb
G_P:                  AB                  ↓          ab
F₁:                                     AaBb

Trường hợp 2 (phương án d):
P:                     AAbb              x          aaBB
GP:                  Ab                   ↓          aB
F₁:                                     AaBb
F₁:                   (AaBb)           x          (AaBb)
G_F1:     AB, Ab, aB, ab          :           AB, Ab, aB, ab
F₂:

♂ ♀	AB	Ab	aB	ab
AB	AABB	AABb	AaBB	AaBb
Ab	AABb	AAbb	AaBb	Aabb
aB	AaBB	AaBb	aaBB	aaBb
ab	AaBb	Aabb	aaBb	aabb

Kiểu hình: 9 đỏ, tròn: 3 đỏ, bầu dục: 3 vàng, tròn: 1 vàng, bầu dục.

Bài tập 6. Ở chuột, màu sắc và chiều dài lông di truyền độc lập với nhau, mỗi tính trạng do 1 gen chi phối. Khi cho giao phối hai dòng chuột thuần chủng lông đen, dài với chuột lông trắng, ngắn được F₁ toàn chuột lông đen, ngắn. Cho chuột F₁ tiếp tục giao phối với nhau được F₂ có tỉ lệ kiểu hình như thế nào trong các trường hợp sau đây:
a) 9 lông đen, dài: 3 lông đen, ngắn: 3 lông trắng, dài: 1 lông trắng, ngắn.
b) 9 lông đen, dài: 3 lông đen, ngắn: 3 lóng trắng, ngắn: 1 lông trắng, dài.
c) 9 lông trắng, ngắn: 3 lông đen, ngắn: 3 lông trắng, dài: 1 lông đen, ngắn.
d) 9 lông đen, ngắn: 3 lông đen, dài: 3 lông trắng, ngắn: 1 lông trắng, dài.

F₁ toàn lông đen, ngắn ; vậy lông den, ngắn là tính trạng trội và lông trắng, dài là tính trạng lặn. Suy ra kiểu hình ở F₂ là: (3 đen: 1 trắng) (3 ngắn: 1 dài) và ứng với trường hợp d.

Bài tập 7. Ở người, gen A quy định tóc xoăn, gen a quy định tóc thẳng, gen B quy định mắt đen, gen b quy định mắt xanh. Các gen này phân li độc lập với nhau.
Bố có tóc thẳng, mắt xanh. Mẹ phải có kiểu gen và kiểu hình như thế nào trong các trường hợp sau để con sinh ra đều tóc xoăn, mắt đen ?
a) AaBb - tóc xoăn, mắt đen.
b) AaBB - tóc xoăn, mắt đen.
c) AABb - tóc xoăn, mắt đen.
d) AABB - tóc xoăn, mắt đen.

Bố có kiểu gen aabb, mà con tóc xoăn, mắt đen phari có kiểu gen AaBb, nên mẹ phải có kiểu gen AABB ứng với trường hợp d (theo sơ đồ sau):
P:                     AABB             x          aabb
G_P:                  AB                  ↓          ab
F₁:                                     AaBb