Sáo có từ bao giờ? Chưa có bằng chứng nào để trả lời, song có thể nói rằng, sáo trúc đã xuất hiện từ rất sớm. Hình chạm nối trên phiến đá chân cột chùa Phật Tích (Hà Bắc) xây dựng vào thời Lí (khoảng thế kỉ thứ XI) đã miêu tả một dàn bát âm cổ, trong đó có người đang biểu diễn thổi sáo trúc.
Với vật liệu chính là trúc, tre, chọn một ống trúc có đường kính chừng 1,5cm, chiều dài chừng 3cm, trên thân ống, người ta khoét một lỗ thổi, 6 hoặc 10 lỗ bấm (tùy theo ý muốn làm sáo cổ hay sáo đã cải tiến) người ta đã có trên tay một nhạc cụ rất giàu khả năng diễn đạt cung bậc, sắc thái vừa phong phú tinh tế trong tâm hồn người Việt Nam.
Ngày nay cây sáo trúc cải tiến với 10 lỗ bấm, có khả năng thể hiện linh hoạt hơn, đủ mọi loại bài bản, ở các loại giọng, với âm vực rộng trên hai quảng tám (trong khi cây sáo cổ chỉ có âm vực một quãng tám). Sáo trúc có thể tham gia độc tấu các bài bản phức tạp, đệm cho hát, hòa tấu với các dàn nhạc cổ truyền, dàn nhạc nhẹ, dàn nhạc thính phòng, dàn nhạc giao hưởng.
Với âm sắc độc đáo,giàu màu sắc dân gian, sáo trúc không chỉ được người nghe trong nước yêu thích mà còn chiếm được cảm tình của bạn bè quốc tế