HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI
Câu 1: Căn cứ vào đặc điểm, yêu cầu, nguyên tắc sử dụng câu đơn đặc biệt và câu rút gọn, các em có thể phân biệt sự khác nhau giữa hai loại câu này như sau:
| Câu rút gọn | Câu đặc biệt |
- Loại câu có thể lược bỏ một số thành phần của câu.
- Làm cho câu gọn hơn, vừa thông tin được nhanh, vừa tránh lặp những từ ngữ xuất hiện ở câu đứng trước.
- Ngụ ý hành động, đặc điểm nói trong câu là của chung mọi người (lược bỏ chủ ngữ).
- Không biến câu nói thành một câu cộc lốc, khiếm nhã. | - Loại câu không cấu tạo theo mô hình chủ ngữ, vị ngữ.
- Xác định thời gian, nơi chốn diễn ra sự việc nói đến trong đoạn.
- Liệt kê, thông báo sự tồn tại của sự vật, hiện tượng.
- Sử dụng trong bộc lộ cảm xúc, gọi đáp. |
Ví dụ:
Chim sâu hỏi chiếc lá:
- Lá ơi! Hãy kể chuyện cuộc đời bạn cho tôi nghe đi!
- Bình thường lắm, chẳng có gì đáng kể đâu.
(Trần Hoài Dương)
* Câu đặc biệt: Lá ơi!
* Câu rút gọn: [....] Hãy kể lại chuyện đời của bạn cho tôi nghe đi!
- Bình thường lắm, chẳng có gì đáng kể đâu.
Câu 2:
- Yêu cầu hình thức:
+ Biết viết đoạn văn theo cấu trúc hợp lí (diễn dịch, quy nạp...).
+ Sử dụng các phép liên kết câu để đoạn văn mạch lạc.
+ Diễn đạt trôi chảy, không mắc lỗi dùng từ, viết câu.
+ Sử dụng hình thức câu đặc biệt.
+ Sử dụng phương thức biểu đạt miêu tả kết hợp với tự sự.
- Yêu cầu nội dung:
+ Viết về chủ đề: cảnh đẹp quê hương, đất nước.
+ Xây dựng luận điểm, luận cứ chặt chẽ, hướng về chủ đề.
* Đoạn văn tham khảo.
- Đoạn văn 1:
Quê hương em ở miền chiêm trũng. Hàng năm cứ đến mùa hè là lụt lội. Thật là ngao ngán. Nhìn ra cánh đồng chỉ thấy một màu nước trắng xoá. Sang mùa thu thì lại nắng như đổ lửa. Nắng rám lá bưởi. Đồng ruộng hai bên khô cạn thiếu nước cày cấy. Mùa đông thì rét mướt. “Rét căm căm”. (Vũ Tiến Quỳnh)
- Đoạn văn 2:
Làng tôi nằm bên một dòng sông. Quanh năm sông vẫn giữ nguyên một màu xanh trong lành. Những dãy tre già có, trẻ có nối đuôi nhau chạy tắp dọc ven sông. Tre xoã tóc cho bóng râm để nắng cũng như mưa, hạ như đông, nước sông luôn mát lạnh. Tôi yêu dòng sông quê tôi những buổi trưa hè, được đắm mình ngâm dưới dòng nước hàng giờ thì không gì bằng. Thật thú vị. Mai khôn lớn tôi có thể xa dòng sông quê tôi nhưng kỉ niệm, tình cảm của tôi dành cho sông vẫn luôn không thay đổi. Tôi cứ tưởng tượng rằng sông sẽ hỏi: có còn nhớ sông không?