Cảm nghĩ của em về bài Tựa “Trích diễm thi tập” của Hoàng Đức Lương

Chủ nhật - 15/10/2017 07:14
Hoàng Đức Lương đỗ Tiến sĩ năm Mậu Tuất 1478, soạn giả cuốn “Trích diễm thi tập”, gồm có sáu quyển. Có thể xem đây là một tuyển tập thơ nước ta ra đời sớm nhất đã được khắc ván in dưới thời Hồng Đức vua Lê Thánh Tông.
Bài Tựa “Trích diễm thi tập” được Hoàng Đức Lương viết vào mùa xuân năm thứ 28, niên hiệu Hồng Đức (1497). Qua bài Tựa, ông nói lên quá trình tuyển chọn thơ, biểu lộ niềm tự hào, lòng trân trọng và ý thức bảo tồn di sản văn học của dân tộc.
 
Phần đầu bài tựa, Hoàng Đức Lương nói lên tình trạng và lí do thơ ca của các thời Lí, Trần, Lê “không truyền lại đầy đủ ở đời”. Ông nêu lên bốn lí do:
 
Lí do thứ nhất là sắc đẹp của thơ ca “ở ngoài mọi sắc đẹp, mắt thường không thấy được”; vị ngon của thơ ca “ở ngoài mọi vị ngon, miệng thường không nêm thấy”. Ông khẳng định thơ ca là sản phẩm tinh thần rất đặc biệt, “chỉ có thi nhân mới có thể thấy được sắc đẹp đó, nếm được vị ngon đó”. Vì thế “khiến thơ ca không lưu truyền đầy đủ được ở đời”.
 
Lí do thứ hai là thơ ca của các bậc giai nhân, tài tử thời Lí, Trần đã góp phần tô đẹp nền văn hiến Đại Việt, nhưng vì các bậc danh nho làm quan to vì bận rộn công việc triều đình mà “không có thì giờ để biên tập”, còn các quan viên cấp thấp, vì “lật đật lo thi cử, hoặc lo công việc hằng ngày” nên “không để ý”, vì thế “thơ ca không lưu truyền đầy đủ ở đời”.
 
Lí do thứ ba là có thể cũng có người đã từng sưu tập thơ ca, nhưng vì thấy “trách nhiệm nặng nề, rồi lượng sức mình yếu kém rồi bỏ dở”, nên khiến “thơ ca không lưu truyền đầy đủ được ở đời”.
 
Lí do thứ bốn là ở nước ta, chỉ nhà chùa mới được tự do khắc ván in sách, còn các nhà Nho, nếu như chưa được nhà vua cho phép, thì không được in ra để lưu hành nên đã “khiến thơ ca không lưu truyền đầy đủ ở đời”.
 
Qua đó, ta thấy Hoàng Đức Lương đã sử dụng thao tác liệt kê và phối quy nạp để thuyết minh và giải thích bốn lí do “khiến thơ ca không lưu truyền đầy đủ ở đời”.
 
Sau hơn năm thế kỉ, chúng ta có ít nhiều phân vân về lí do thứ nhất mà Hoàng Đức Lương đã nêu. Ngoài bốn lí do mà ông đã nêu ra, chúng ta cảm thấy còn thiếu một số lí do quan trọng nhất mà thơ ca nước nhà “không lưu truyền đầy đủ ở đời”. Đó là chính sách đồng hoá vô cùng thâm hiểm của Thiên Triều, nhất là của giặc Minh đã thi hành một chính sách cướp, phá, đốt vô cùng dã man:
 
“Nướng dân đen trên ngọn lửa hung tàn
Vùi con dỏ xuống dưới hầm tai vạ”
(Bình Ngô đại cáo)
 
Triều Minh đã nhiều lần ra lệnh cho bọn Trương Phụ, Hoàng Phúc ra tịch thu, tiêu huỷ thứ sách vở và phá huỷ bia đá của ta. Chúng còn bắt nhân dân ta phải thay đổi cả phong tục tập quán cho đến cả cách ăn mặc cũng phải theo lối phương Bắc. Phan Huy Chú trong cuốn Lịch triều hiến chương văn tịch chí cho biết giặc Minh không những đã đốt của nhân dân ta hàng núi sách mà còn cướp “mất trên một trăm bộ sách quý giá thời Lí, Trần”.
 
Giặc Minh chiếm nước ta năm 1407. Hoàng Đức Lương viết bài Tựa “Trích diễm thi tập” năm 1497, nghĩa là 90 năm sau, không biết vì sao nhà soạn giả không nói đến lí do này?
 
Phần thứ hai của bài tựa, Hoàng Đức Lương nói lên tâm trạng của mình “phải than thở” khi học làm thơ “chỉ dựa vào các nhà thơ đời Đường mà thôi, còn thơ văn ta thời Lí - Trần thì không khảo cứu vào đâu được”. Ông vô cùng đau xót trước hiện trạng “một nước văn hiến, trải mấy nghìn năm xây dựng, lẽ nào không có một quyển sách để làm chứng tích, mà phải tìm đọc xa xôi qua thơ ca thời Đường...”. Có thể nói đó là tâm trạng của một con người, một kẻ sĩ giàu tinh thần dân tộc, tự tôn và tự cường cao độ.
 
Phần thứ ba, Hoàng Đức Lương khiêm tốn nói lên quá trình sưu tập, chọn lọc sắp xếp... để làm nên Trích diễm thi tập được sáu quyển, vốn biết “công việc thì nặng nề, mà khả năng còn hạn chế”...
 
Bài Tựa “Trích diễm thi tập” được Hoàng Đức Lương trình bày một cách sáng sủa, khúc chiết về lí do ông biên soạn nên công trình thơ ca này. Cái tài và cái tâm của ông đã góp phần to lớn vào công việc bảo tồn di sản thơ ca của dân tộc. Trích diễm thi tập là một công trình văn học vĩ đại góp phần tô đẹp nền văn minh Đại Việt với tất cả lòng yêu nước, tự hào.
Bản quyền bài viết thuộc về Sachgiai.com. Ghi nguồn Sách giải.com khi đăng lại bài viết này.

  Ý kiến bạn đọc

THÀNH VIÊN

Hãy đăng nhập thành viên để trải nghiệm đầy đủ các tiện ích trên site
Kênh Bóng đá trực tiếp hôm nay miễn phí
Kênh
90Phut TV full HD ⇔ 32win
Thabet ⇔ 79king ⇔ bk8 ⇔ bet88

78win ⇔ Kubet ⇔ 88CLB ⇔ shbet
789f ⇔ ABC88 ⇔ rikvip ⇔ 8x bet
kết quả bóng đá ⇔ keonhacai ⇔ okvip
MB66 ⇔ Kkwin ⇔ ko66 ⇔ Link MB66
https://88betcom.pro/ ⇔ 8x bet ⇔ hi88
789BET ⇔ tylekeo ⇔ 32 win ⇔ Daga
j88 ⇔ 789win link ⇔ hi88 ⇔ b52 club
https://789betcom0.com/ ⇔ https://hi88.baby/
TK88 ⇔ rwin ⇔ b52club ⇔ SHBET
QQ88 ⇔ 32win ⇔ 8kbet ⇔ go88
88bet ⇔ 78win ⇔ j88 ⇔ GK88 ⇔ 32win
Bet88 ⇔ 789Win ⇔ J88 ⇔ bj88
https://789bett1.blog/ ⇔ bj88 ⇔ uu88
F168 ⇔ bet88 ⇔ QQ88 ⇔ bk8 ⇔ bk8
MB66 ⇔ iwinclub ⇔ MB66 ⇔ net88
keonhacai ⇔ soc88 ⇔ https://j88t3.com/
https://hi88.gives/ ⇔ 23win ⇔ 98win
789F ⇔ hi88 ⇔ https://fun88.social/
https://iwinpro.live/ ⇔ https://hubet3d.com/
https://qq88.fun/ ⇔ https://j88ss.com
rik vip ⇔ v9 bet ⇔ keo nha cai ⇔ u88
https://bshbet.com/ ⇔ https://uk88.rocks
u88 ⇔ Vuabet88 ⇔ 88AA ⇔ 98win
https://luongson117.tv ⇔ https://hello8880.net/
u888 ⇔ betvisa ⇔ hi88 ⇔ https://king88aff.com
red88.com ⇔ choáng club ⇔ bong 88
https://u888lm.com/ ⇔ https://dt68.cc/ ⇔ bj88
https://ww88.supply/ ⇔ https://f168.com.co/
sin88.com ⇔ https://789club24.com/
https://33win103.com/ ⇔ https://f168.group/
https://33win102.com/ ⇔ https://abc8255.com/
https://33win100.com/ ⇔ https://hi88.tours/
https://myeat.net/ ⇔ https://hi88.report/
https://58win1.info/ ⇔ https://hi88.garden/
https://debetso.com/ ⇔ https://hello880.net/
https://789club60.com/ ⇔ https:/nau888.com/
https://f168.dad/ ⇔ dt68 ⇔ 99WIN
fun 88 ⇔ https://789club24.com/ ⇔ Kuwin
33win ⇔ 8xbet ⇔ 7m ⇔ New88
78 win ⇔ KUBET ⇔ 99OK ⇔ 68WIN
ww88 ⇔ 8 day ⇔ 33win ⇔ HUBET
https://33win101.com/ ⇔ SHBET ⇔ BJ88
five88.com ⇔ https://98win.supply/
https://33winpro.me/ ⇔ https://23win.build
https://kuwinvef.me/ ⇔ https://bongvip.space/
https://23win.men/ ⇔ nhà cái 8Kbet
https://nhacaiuytin88.me/ ⇔ https://hb88ai.com/
https://hb88top.com/ ⇔ https://8day111.com/
https://8day112.com/https://789win.voyage/
https://u888.prof/ ⇔ https://69win.me/
https://abc8.house/ ⇔ https://789p.partners/
https://goal123.directory/  ⇔ https://bk8co.net/
https://23wincom.info ⇔ https://j88com.limited
https://j88uk.com ⇔ https://f168.movie/
https://8kbetttt.com/ ⇔ https://f168.law/
https://88bett.vip/ ⇔ https://j88cem.com/
https://qq88pro.vip/ ⇔ https://ww88i.club/
New88 ⇔ https://8kbet25.com ⇔ HUBET
kubet ⇔ https://luongsontv72.com/
https://qq88.gives/ ⇔ 789BET ⇔ ww88
https://88vvcom.net/ ⇔ 789BET
https://32win.vc/ ⇔ 78win ⇔ vegas79
bong88 ⇔ j88 ⇔ j88 ⇔ sunwin ⇔ sunwin
hitclub ⇔ hitclub ⇔ 888b ⇔ 8 day ⇔ go 88
https://f168.giving/ ⇔ s 666 ⇔ QQ88
hi88 ⇔ 79King ⇔ kubet ⇔ 8kbet
7MCN ⇔ Keonhacai55.ws ⇔ RR88
http://79king.ac/ ⇔ https://nhacaiuytin.garden/
https://xx88.ink/ ⇔ https://bk88vn.net/
https://23win.kim/ ⇔ https://69vn.co.in/
tỷ lệ kèo nhà cái hôm nay ⇔ King88 link mới
nhà cái UU88 ⇔ https://qq88.markets/
https://j88ss.com ⇔ https://qq88.studio/
888B ⇔ GK88 ⇔ nổ hũ đổi thưởng
https://mm88.blue/ ⇔ trực tiếp bóng đá
Hay 88 ⇔ https://rr882.net/ ⇔ King88
https://789winlem.com/ ⇔
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây