I. Dàn ý
1. Mở bài
– Trong xã hội, bên cạnh những người thành đạt còn có những người luôn thất bại trong mọi hành động, công việc.
– Thành đạt hay thất bại đều do nhiều yếu tố tạo nên, trong đó có mục đích. Nhà văn Pháp Đi-đơ-rô đã nhận xét: “Nếu không có mục đích, anh không làm được gì cả. Anh cũng không làm được cái gì vĩ đại nếu như mục đích tầm thường”.
2. Thân bài:
a. Giải thích ý nghĩa câu nói.
+ Mục đích là gì?
– Mục đích là yêu cầu đặt ra trước khi thực hiện một công việc nào đó. Nói cách khác, mục đích là cái mà ta cần phấn đấu đạt được trong quá trình thực hiện công việc.
+ Tại sao con người làm việc có mục đích?
– Vì loài người khác hẳn loài thú ở chỗ loài người có trí tuệ nên thường đặt ra yêu cầu cụ thể trước mỗi việc làm hay còn gọi là mục đích hành động, còn loài vật sống và hoạt động theo bản năng tự nhiên. Loài người biết dùng lí trí để phân biệt đúng sai, nên hay không nên khi hành động. Hành động thiếu mục đích thường không đạt kết quả.
– Mục đích mở ra phương hướng, dẫn dắt hành động của con người.
– Sống không mục đích, con người sẽ trở nên vô dụng, cuộc đời mất hết ý nghĩa.
+ Có những loại mục đích nào?
– Có nhiều loại mục đích: lớn, nhỏ, tốt, xấu, cao thượng, tầm thường,..
b. Khẳng định câu nói của Đi-đơ-rô hoàn toàn đúng.
– Mục đích cao thượng, tốt đẹp là động lực thúc đẩy con người không ngừng vươn lên trong cuộc sống và khi cần, sẵn sàng hi sinh cả bản thân mình vì mục đích, lí tưởng.
– Sống có mục đích chân chính, con người sẽ trở nên hữu ích cho gia đình, xã hội. Có mục đích, có lí tưởng tốt đẹp, con người sẽ giàu ý chí, nghị lực, sẽ đạt được những ước mơ cao đẹp.
c. Suy nghĩ bản thân.
– Ngay từ tuổi học sinh, chúng ta phải xác định cho mình một mục đích, lí tưởng sống cao đẹp. Mình vì mọi người, mọi người vì mình.
– Trước mắt, xác định động cơ, mục đích học tập cho đúng đắn. Học để nắm kiến thức vững vàng, làm chủ khoa học kĩ thuật, làm chủ cuộc đời mình, đóng góp được nhiều hơn, tốt hơn cho đất nước, dân tộc.
3. Kết bài
- Câu nói của Đi-đơ-rô muốn đề cập tới mục đích của mọi công việc, hoạt động của con người. Mỗi con người cần phải có mục đích sống. Mục đích sống tốt đẹp là nguồn động viên con người phấn đấu để đạt kết quả tốt đẹp hơn, sống hữu ích hơn trong xã hội.
II. Bài làm
Đi-đơ-rô là nhà văn, nhà lí luận, phê bình nghệ thuật, nhà triết học duy vật vĩ đại của nước Pháp trong thế ki XVIII. Hình ảnh Đi-đơ-rô – hình ảnh nhà tư tưởng lớn, hơn hai thế kỉ nay được đông đảo độc giả vô cùng hâm mộ. Khi nói về lẽ sống, về mục đích của cuộc đời, ông từng nhắc nhở độc giả gần xa, đặc biệt là tuổi trẻ trong các học đường câu nói bất hủ: "Nếu không có mục đích, anh không làm được gì cả, anh cũng không làm được cái gì nếu như mục đích tầm thường".
Mục đích là gì? Mục đích là chỗ người ta nhằm tiến tới, cái mà người ta nhằm thực hiện cho bằng được.
Tầm thường nghĩa là nói dưới mức trung bình. Mục đích trung bình, mục đích tầm thường là mục đích chẳng có gì cao xa, chỉ nhỏ bé, nhạt nhẽo.
Mục đích cuộc sống thường gắn liền với lẽ sống và lí tưởng của mỗi người. Phải sống như thế nào, học tập và làm việc như thế nào thì mới thực hiện được mục đích, ước mơ của mình. Có mục đích gần mà cũng có mục đích xa, có mục đích cao cả nhưng cũng có mục đích tầm thường, nhỏ bé. Mục đích thường gắn với ước mơ, hoài bão. Có mục đích cao cả, đúng đắn mới tạo thành động lực, sức mạnh, giúp ta vươn tới làm nên sự nghiệp, giúp ích cho đời.
Câu nói của Đi-đơ-rô không chỉ nói lên tầm quan trọng của mục đích sống mà còn nhắc nhở mọi người phải sống với mục đích cao cả, không nên sống với mục đích tầm thường.
Câu nói của Đi-đơ-rô là một lời giáo huấn hàm chứa tư tưởng sâu sắc, tiến bộ. Nếu không có mục đích, anh chẳng làm nên công trạng gì. Và anh chỉ sống cho hiện tại, không hề nghĩ tới ngày mai. Cuộc đời anh trở nên nhỏ nhoi, thấp hèn, chật hẹp, chỉ là phường giá áo túi cơm. Sống không có mục đích thì người ta chỉ nhìn thấy những lợi ích vặt vãnh, ti tiện hàng ngày, lãng phí thời gian, phí hoài tuổi trẻ. Cuộc sống trở nên tẻ nhạt vì không biết tu dưỡng đạo đức, học hành mở mang trí tuệ, trau dồi nhân cách, tài năng. Sống không có mục đích là sống thừa, sống theo bản năng. Sống không có mục đích, không chỉ không có hạnh phúc mà còn là nguồn gốc của mọi điều xấu, điều ác trong xã hội.
Nếu mục đích tầm thường anh cũng không làm được cái gì vĩ đại. Sống bằng mục đích tầm thường, anh sẽ bị buộc chặt vào danh lợi, ham muốn tầm thường. Cuộc đời anh quẩn quanh, không bao giờ nghĩ tới chuyện cao xa, bay bổng; sống không cc ước mơ, khát vọng. Con chim cánh nhỏ, sức yếu không thể bay cao, bay xa. Chỉ có đại bàng mới tung cánh gió bốn phương trời được. Sống với mục đích tầm thường, con người ta tự bằng lòng với mình, không chịu học tập nên không có tài năng. Không có tài năng thì chẳng làm được cái gì vĩ đại, phi thường như Đi-đơ-rô đã nói.
Xưa và nay, lịch sử loài người cũng như lịch sử dân tộc ta chứng minh một cách hùng hồn rằng, các anh hùng, các danh nhân… tên tuổi sáng ngời sử sách là những nhân vật vĩ đại đã sống và chiến đấu vì một mục đích cao cả, vĩ đại:
Lê Lợi và Nguyễn Trãi:
"Ngẫm thù lớn, há đội trời chung,
Căm giặc nước thề không cùng sống''.
(Bình Ngô đại cáo)
Phan Bội Châu:
"Muốn vượt biển Đông theo cánh gió,
Muôn trùng sóng bạc tiễn ra khơi”.
(Xuất dương lưu biệt)
Và Hồ Chí Minh:
"Tôi chỉ có một ham muốn, ham muốn tột bậc là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành".
Có tâm hồn đẹp mới biết sống có mục đích. Có ý chí và bản lĩnh phi thường mới thực hiện được mục đích vĩ đại, cao cả. Tuổi trẻ chúng ta ngày nay phải phấn đấu trở thành người công dân tốt, người lao động chân chính… để góp phần xây dựng đất nước phồn vinh, công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước.
Sống vì mục đích đúng đắn, cao cả, học sinh mới thực hiện được lời Bác Hồ dạy: "Non sông Việt Nam có trở nên vẻ vang hay không, dân tộc Việt Nam có được vẻ vang sánh vai cúc cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các cháu".
Có được giáo dục, được học hành chu đáo, chúng ta mới sống có mục đích đúng đắn, cao cả. Khi đã có mục đích sống đẹp, đúng đắn, chúng ta còn phải biết phấn đấu đến cùng để thực hiện ước mơ, hoài bão của minh. Mọi thành quả trên hành trình đi tới tương lai đâu để gặt hái? Phải bền chí và có quyết tâm cao để chiến thắng mọi trở lực trên đường đời. Chúng ta càng thấm thìa bài thơ của Bác Hồ:
"Đi đường mới biết gian lao,
Núi cao rồi lại núi cao trập trùng.
Núi cao lên đến tận cùng.,
Thu vào tầm mắt muôn trùng nước non".
(Đi đường)
Câu nói của nhà văn Đi-đơ-rô thật sâu sắc và chí lí. Đã hơn hai thế kỉ qua câu nói của ông vẫn sáng ngời chân lí, nó trở thành một danh ngôn, có sức cảm hóa kì diệu. Thực hiện đúng câu nói của nhà văn Thế kỉ Ánh sáng, cũng có nghĩa là chúng ta đã “Sống, chiến đấu, lao động và học tập theo gương Bác Hồ vĩ đại”.