Đoạn 1 (từ đầu đến “tông chi họ hàng”). Nêu những ấn tượng chung về Sài Gòn và tình yêu của nhân vật “tôi” với thành phố.
Nét riêng biệt của thiên nhiên, khí hậu Sài Gòn qua sự cảm nhận khá tinh tế của tác giả thể hiện ở:
Sự cảm nhận nhiều hiện tượng thời tiết với những nét riêng (nắng sớm, gió lộng buổi chiều, cơn mưa nhiệt đới ào ào nhưng mau dứt...)
Cảm nhận về sự thay đổi nhanh chóng, đột ngột của thời tiết (trời đang ui ui buồn bã, bỗng nhiên trong vắt lại như thủy tinh).
Cảm nhận về không khí, nhịp điệu đa dạng của thành phố trong những thời khắc khác nhau (đêm khuya thưa thớt tiếng ồn, phố phường náo động, dập dìu xe cộ vào những giờ cao điểm, cái tĩnh lặng của buổi sáng tinh sương, làm không khí mát dịu, thanh sạch).
Tác giả đã bộc lộ tình yêu nồng nhiệt, thiết tha với thành phố Sài Gòn của mình. Chính nhờ vậy mà tác giả cảm nhận được nhiều vẻ đẹp riêng của thành phố. Ngay cả những điều không dễ chịu như sự thay đổi đột ngột của thời tiết của những cơn mưa nhiệt đới, sự ồn ào đông đúc... cũng trở thành cái đáng yêu đáng nhớ. Tác giả để biện minh bằng câu ca dao “Yêu nhau yêu cả đường đi...”.
Tác giả sử dụng biện pháp điệp từ đầu câu, điệp cấu trúc câu để tạo hiệu quả nhấn mạnh tình cảm của mình và thể hiện sự phong phú của thiên nhiên, khí hậu Sài Gòn.
Đoạn 2 (tiếp theo đến “leo lên hơn năm triệu”): Cảm nhận và bình luận về phong cách con người Sài Gòn. Tác giả tập trung nói về nét nổi bật trong phong cách của người Sài Gòn. Đây chính là sức sống và nét đẹp riêng của thành phố:
Nhận xét về đặc điểm của cư dân Sài Gòn. Đây là nơi tụ hội bốn phương nhưng đã hòa hợp, không phân biệt nguồn gốc mà chỉ là người Sài Gòn.
Phong cách người Sài Gòn: chân thành, bộc trực, cởi mở, các cô gái có vẻ đẹp tự nhiên, dễ gần mà ý nhị.
Sài Gòn là đất lành, dù ít chim chóc: Đất lành chính là bởi người.
Tác giả đã chứng minh bằng sự hiểu biết của chính mình về người Sài Gòn với gần năm mươi năm gần gũi họ. Những nét tính cách, tự nhiên, chân thành, bộc trực, cởi mở, mạnh bạo mà ý nhị được biểu hiện trong đời sống hằng ngày và ở trong những hoàn cảnh thử thách của lịch sử.
Gây ấn tượng cho ta là việc tác giả nói về nét đẹp Sài Gòn qua hình ảnh các cô gái trước 1945 với dáng vẻ trang phục tự nhiên khỏe khoắn vừa ý tứ vừa mạnh dạn, có vỏ cổ xưa, nhưng mang tinh thần dân chủ.