A. HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA
1. Hướng dẫn đọc biểu đồ nhiệt độ, lượng mưa
Quan sát hình 1, em hãy cho biết:
- Trục bên tay trái thể hiện yếu tố nào. Đơn vị đo của yếu tố đó.
- Trục bên tay phải thể hiện yếu tố nào. Đơn vị đo của yếu tố đó.
- Biểu đồ cột màu xanh thể hiện cho yếu tố nào.
- Đường biểu diễn màu đỏ thể hiện yếu tố nào.
- Trục ngang thể hiện yếu tố nào.
Trả lời:
+ Trục bên trái thể hiện nhiệt độ, đơn vị đo: °C.
+ Trục bên phải thể hiện lượng mưa, đơn vị đo: mm.
+ Biểu đồ màu xanh thể hiện lượng mưa.
+ Đường biểu diễn màu đỏ thể hiện nhiệt độ.
2. Nội dung thực hành
Quan sát hình 2 (SGK), em hãy:
- Xác định vị trí của các địa điểm trên bản đồ (thuộc đới khí hậu nào).
- Hoàn thành bảng gợi ý theo mẫu sau vào vở để đọc được biểu đồ nhiệt độ, lượng mưa của Tich-xi, Xơ-un, Ma-ni-la.
- Nêu đặc điểm về nhiệt độ, lượng mưa của ba địa điểm trên.
| Yếu tố/ Địa điểm |
Tích-xi |
Xê-un |
Ma-ni-la |
| Về nhiệt độ |
| Nhiệt độ tháng cao nhất (°C) |
|
|
|
| Nhiệt độ tháng thấp nhất (°C) |
|
|
|
| Biên độ nhiệt độ năm (°C) |
|
|
|
| Nhiệt độ trung bình năm (°C) |
|
|
|
| Về lượng mưa |
| Lượng mưa tháng cao nhất (mm) |
|
|
|
| Lượng mưa tháng thấp nhất (mm) |
|
|
|
| Lượng mưa trung bình năm (mm) |
|
|
|
Trả lời:
+ Vị trí của các địa điểm: Tích-xi (thuộc đới lạnh); Xê-un (thuộc đới ôn hòa); Ma-ni-la (thuộc đới nóng)
+ Hoàn thành bảng kiến thức:
| Yếu tố/ Địa điểm |
Tích-xi |
Xê-un |
Ma-ni-la |
| Về nhiệt độ |
| Nhiệt độ tháng cao nhất (°C) |
8 |
26 |
29 |
| Nhiệt độ tháng thấp nhất (°C) |
-30 |
-2 |
26 |
| Biên độ nhiệt độ năm (°C) |
-22 |
24 |
3 |
| Nhiệt độ trung bình năm (°C) |
-12,8 |
13,3 |
25,4 |
| Về lượng mưa |
| Lượng mưa tháng cao nhất (mm) |
50 |
390 |
440 |
| Lượng mưa tháng thấp nhất (mm) |
12 |
25 |
11 |
| Lượng mưa trung bình năm (mm) |
321 |
1372 |
2047 |
+ Đặc điểm nhiệt độ và lượng mưa:
Ma-ni-la nằm trong vùng nội chí tuyến, nên nhận được nhiều nhiệt từ Mặt Trời vì vậy nhiệt trung bình cao đạt 25,4°C. Lượng mưa trung bình năm cũng cao, đạt 2047 mm.
Xê-un nằm khu vực ôn đới, nên nhận được nhiệt từ Mặt Trời vừa vì vậy nhiệt độ trung bình năm chỉ 13,3°C. Lượng mưa trung bình cũng chỉ 1372 mm.
Tích-xi nằm ở vùng đới lạnh, nên nhận được ít nhiệt từ Mặt Trời vì vậy nhiệt trung bình năm ra thấp -12,8 °C và lượng mưa trung bình chỉ 321 mm.
B. CÂU HỎI LUYỆN TẬP BỔ SUNG VÀ HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI
Câu 1: Ghi lại bản tin dự báo thời tiết của một địa phương trong hai ngày gần nhau và cho biết sự thay đối của các yếu tố thời tiết hai ngày đó.
Câu 2: Hãy nêu một số việc cần làm để bảo vệ khí quyển?
Câu 3: Hãy tìm thông tin về khí hậu Việt Nam?
Hướng dẫn trả lời:
Câu 1: Dự báo thời tiết TP.Hồ Chí Minh ngày 24/3/2021 và 25/3/2021:
- Sáng thứ Tư, ngày 24/3, bầu trời TP.Hồ Chí Minh có mây lúc sáng sớm; sau 10 giờ giảm mây, nắng gắt tăng dần giữa trưa.
Nhiệt độ buổi sáng dao động từ 27°C - 35°C. Chỉ số UV lúc giữa trưa ở mức 11, nhiều khả năng gây hại cho da khi tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng.
Gió cấp 1, vận tốc khoảng 6 - 9km/h hướng Đông. Độ ẩm trung bình khoang 44%.
- Sáng Thứ Năm, ngày 25/3 TP.HỒ Chí Minh trời có mây từng đợt, càng về trưa càng giảm nắng. Chất lượng không khí ở mức an toàn.
Nhiệt độ buổi sáng dao động từ 26 °C - 33°C. Chỉ số UV cao nhất ở mức 8 lúc giữa trưa.
Gió cấp 1, vận tốc 11 -13km/h hướng Đông. Độ ẩm trung bình 64%.
- Sự thay đổi:
+ Nhiệt độ: sáng 24/3 nhiệt độ dao động 27°C - 35°C, đến sáng 25/4 nhiệt độ giảm dao động từ 26 °C - 33°C.
+ Độ ẩm: sáng 24/4 độ ẩm trung bình khoảng 44%, nhưng sáng ngày 25/4 độ ấm trung bình tăng lên đạt khoảng 64%.
+ Ngày 24/4 càng về trưa càng nắng, khả năng gây hại cho da cao. Ngày 25/4 càng về trưa năng giảm, không khí an toàn.
+ Gió: sáng 24/4 gió cấp độ 1, vận tốc 6 -9 km/h. Nhưng sáng 25/4 gió cấp 1, vận tốc 11-13 km/h.
Câu 2: Một số việc cần làm để bảo vệ khí quyển:
- Cấm khai thác rừng quá mức, trồng thêm cây xanh.
- Hạn chế, tiến tới không dùng túi nylon.
- Sử dụng tiết kiệm điện, nước.
- Sử dụng các dạng năng lượng sạch (gió, Mặt Trời....)
- Trong sản xuất nông nghiệp cần đẩy nhanh canh tác hữu cơ.
- Trong sản xuất công nghiệp phải hạn chế thải các chất thải độc hại ra môi trường.
- Trong sinh hoạt hằng ngày: không đốt rác bừa bãi, hạn chế thải các chất thải ra môi trường,...
Câu 3: Đặc điểm khí hậu Việt Nam:
- Đặc điểm chung khí hậu nước ta là mang tính chất nhiệt đới ẩm gió mùa.
+ Tính chất nhiệt đới: tổng bức xạ lớn, cân bàng bức xạ dương. Nhiệt độ trung bình năm trên 20°C, tổng số giờ nắng từ 1400 đến 3000 giờ/năm.
+ Lượng mưa và độ âm: lượng mưa lớn, trung bình từ 1500 đến 2000mm/năm. Những sườn núi đón gió biến và các khối núi cao, lượng mưa có thế đạt 3500 đến 4000mm/năm. Độ ẩm không khí rất cao (trên 80%).
+ Khí hậu nước ta chia thành hai mùa rõ rệt, phù hợp với hai mùa gió: mùa đông lạnh khô với gió mùa Đông Bắc và mùa hạ nóng ẩm với gió mùa Tây Nam. + Tính chất đa dạng và thất thường: Khí hậu nước ta phân hóa theo không gian và thời gian, hình thành nên các miền và vùng khí hậu khác nhau.
+ Khí hậu nước ta rất thất thường, biến động mạnh, có năm rét sớm, năm rét muộn, năm mưa nhiều, năm khô hạn, năm ít bão, năm nhiều bão,...