Câu 1 - Trang 66: Tìm thành phần tình thái trong các câu sau và chỉ ra ý nghĩa của thành phần ấy trong từng trường hợp sau:
a. Mặt nữa, "Da trời ai nhuộm mà xanh ngắn" chắc hẳn không phải là trời một đêm trăng, mà phải là trời một buổi chiều
b. Mà tôi nhớ một cái gì đấy, hình như mẹ tôi, cái cửa sổ, hoặc những ngôi sao to trên bầu trời thành phố. Phải, có thể là những cái đó,....
c. Con cá nhằm yên. Có lẽ vì thấm mệt nên giờ đây nó ngủ.
Trả lời:
Thành phần tình thái:
a. chắc hẳn: thể hiện thái độ chắc chắn với nội dung được nhắc đến trong câu.
b. hình như: thể hiện thái độ phỏng đoán không chắc chắn.
c. có lẽ: dự đoán của người viết về sự vật, hiện tượng được nhắc đến trong câu.
Câu 2 - Trang 66: Tìm 3 - 5 từ chỉ thái độ, cách đánh giá của người nói về mức độ tin cậy của sự việc được nói tới. Sắp xếp chúng theo trình tự tăng dần độ tin cậy và đặt một câu với mỗi từ đó.
Trả lời:
Sắp xếp: dường như, hình như, có vẻ như = có lẽ = chắc là = chắc hẳn , chắc chắn
Đặt câu:
1. Dường như ta đã gặp nhau ngày hôm qua.
2. Hình như trời sắp mưa
3. Có vẻ như cậu bé đang rất buồn.
4. Chắc là ngày mai tôi sẽ về.
5. Tôi chắc chắn sẽ được học sinh giỏi năm học này.
Câu 3 - Trang 66: Tìm thành phần cảm thán trong các câu sau và chỉ ra ý nghĩa của thành phần ấy trong từng trường hợp:
a. Trời ơi, ước gì thầy Đuy - sen là anh ruột của tôi
b. Má tôi cũng coi nó là gió Tết, nghe gió, má thuận miệng hát "Cấy rồi mùa qua sông cấy mướn. Ông trời ổng thổi ngọn chướng buồn cha chả là buồn...." rồi thở dài cái thượt "Ứ hự, lụi hụi mà hết năm"
Trả lời:
Thành phần cảm thán:
a. Trời ơi: bộc lộ cảm xúc thán phục và cầu khẩn ước gì thầy Đuy-sen là anh ruột của mình.
b. ứ hự: bộc lộ cảm xúc ngỡ ngàng và tiếc rẻ thời gian đã qua.