Câu 1 (2 điểm). Theo em vì sao pháp luật nước ta quy định trẻ em có quyền được bảo vệ, chăm sóc và giáo dục?
Câu 2 (2 điểm). Để bảo vệ di sản văn hoá, pháp luật đã nghiêm cấm những hành vi nào?
Câu 3 (3 điểm). Cho tình huống:
Khi đào móng xây dựng nhà ở, ông A đã phát hiện một chiếc bình cổ thời Lý, ông vội vàng đem cất chiếc bình đó đi.
Theo em, việc làm của ông A là đúng hay sai? Vì sao? Nếu chứng kiến sự việc đó em sẽ làm gì?
Câu 4 (2 điểm). Em đồng ý với những hành vi nào sau đây? Vì sao?
A. Bắt trẻ làm những công việc nặng nhọc, quá sức.
B. Buộc trẻ nghiện hút phải đi cai nghiện.
V. Buộc trẻ em phải tiêm phòng dịch.
D. Bắt trẻ không được tham gia các hoạt động tập thể vì sợ mất thời gian.
Câu 5 (1 điểm). Mê tín dị đoan có tác hại như thế nào đối với đời sống của con người?
Đáp án và biểu điểm
Câu 1 (2 điểm). Học sinh trình bày theo cách của mình nhưng yêu cầu nêu được 2 trong các ý cơ bản sau (mỗi ý đúng 1 điểm):
- Do tính ưu việt của Nhà nước và pháp luật nước ta, trẻ em được tôn trọng và được ưu tiên vì trẻ em là tương lai của dân tộc giông nòi.
- Do đặc điểm của trẻ em còn non nớt về thể chất và tinh thần, cần sự quan tâm, chăm sóc đặc biệt để trẻ em được phát triển đầy đủ.
- Các em dễ bị rủ rê vào những việc làm trái với pháp luật, dễ bị lợi dụng sức lao động và lạm dụng tình dục, dễ bị bỏ rơi...
Câu 2 (2 điểm). Học sinh nêu được:
Để bảo vệ di sản văn hoá, pháp luật đã nghiêm cấm những hành vi:
+ Chiếm đoạt, làm sai lệch di sản văn hoá.
+ Huỷ hoại, hoặc gây nguy cơ huỷ hoại di sản văn hoá.
+ Đào bới trái phép địa điểm khảo cổ, xây dựng trái phép, lấn chiếm đất đai thuộc di tích lịch sử - văn hoá, danh lam thắng cảnh.
+ Mua bán, trao đổi, vận chuyển trái phép di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia, thuộc di tích lịch sử - văn hoá, danh lam thắng cảnh, đưa trái phép di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia ra nước ngoài.
+ Lợi dụng việc bảo vệ và phát huy giá trị văn hoá để thực hiện những hành vi trái pháp luật.
Câu 3 (3 điểm). Có ba yêu cầu:
* Nêu được ông A làm như vậy là sai. (0,5 điểm)
* Giải thích: Chiếc bình đó không thuộc sở hữu của ông A, nên ông không có quyền giữ chiếc bình đó. Theo quy định của pháp luật thì mọi di sản trong lòng đất đều thuộc sở hữu của toàn dân. (1 điểm)
* Nếu chứng kiến sự việc đó em sẽ:
- Vận động để ông A giao nộp chiếc bình cho chính quyền hoặc cơ quan văn hoá ở địa phương. (0,5 điểm)
- Giải thích để ông A hiểu:
+ Nghĩa vụ của công dân là phải giao nộp cổ vật do mình tìm được cho cơ quan nhà nước. (0,5 điểm)
+ Ích lợi của việc làm đó là để các cơ quan nhà nước có thẩm quyền giữ gìn, bảo vệ, có kế hoạch nghiên cứu, giới thiệu nhằm phát huy giá trị của nó. (0,5 điểm)
Câu 4 (2 điểm). Có hai yêu cầu:
* Đồng ý với các ý kiến: B, C. (0,5 điểm)
* Học sinh diễn đạt theo cách của mình nhưng yêu cầu giải thích được: Vì những hành vi này thực hiện tốt quyền được bảo vệ, chăm sóc và giáo dục của trẻ em. Thể hiện sự đặc biệt quan tâm của nhà nước, nhân dân và gia đình đối với trẻ em. (1,5 điểm)
Câu 5 (1 điểm). Học sinh nêu được:
Tác hại của mê tín dị đoan tới đời sống của con người thể hiện ở chỗ: làm cho cá nhân, gia đình và cộng đồng bị thiệt hại về tiền của, tài sản, thời gian, sức khoẻ, thậm chí cả tính mạng của con người.