I. GỢI Ý TRẢ LỜI CÂU HỎI GIỮA BÀI
Câu 1. Quan sát hình 26.1:
- Cho biết châu Phi tiếp giáp với các biển và đại dương nào?
- Xích đạo đi qua phần nào của châu lục?
- Lãnh thổ châu Phi chủ yếu thuộc môi trường nào?
Trả lời:
- Phía bắc châu Phi giáp Địa Trung Hải, phía tây giáp Đại Tây Dương, phía đông bắc giáp Biển Đỏ, ngăn cách với châu Á bởi kênh đào Xuy-ê, phía đông nam giáp An Độ Dương.
- Đường Xích đạo đi qua giữa châu Phi (bồn địa Công-gô, hồ Vích-to-ri-a), chí tuyến Bắc đi qua gần giữa Bắc Phi (hoang mạc Xa-ha-ra), chí tuyến Nam đi qua gần giữa Nam Phi (hoang mạc Ca-la-ha-ri).
- Phần lớn lãnh thổ châu Phi nằm giữa hai đường chí tuyến nên châu Phi gần như nằm hoàn toàn trong đới nóng.
Câu 2. Quan sát hĩnh 26.1:
- Nêu tên các dòng biển nóng, các dòng biển lạnh chảy ven bờ biển châu Phi.
- Cho biết ý nghĩa của kênh đào Xuy-ê đối với giao thông đường biển trên thế giới.
Trả lời:
- Các dòng biển chảy ven bờ biển châu Phi:
+ Dòng biển nóng: Ghi-nê, Mũi Kim, Mô-dăm-bích.
+ Dòng biển lạnh: Ca-na-ri, Ben-ghê-la, Xô-ma-li.
- Ý nghĩa của kênh đào Xuy-ê đối với giao thông đường biển trên thế giới: Rút ngắn được đường biển từ Đại Tây Dương sang Ấn Độ Dương (nếu không có kênh đào, thì đường biển phải chạy vòng qua mũi Hảo Vọng và mũi Kim ở cực Nam châu Phi).
Câu 3. Quan sát hình 26.1:
- Cho biết ở châu Phi dạng địa hình nào là chủ yếu.
- Nhận xét về sự phân bố của địa hình đồng bằng châu Phi.
Trả lời:
- Các dạng địa hình chủ yếu ở châu Phi: Sơn nguyên, bồn địa.
- Sự phân bố của địa hình đồng bằng châu Phi: Các đồng bằng châu Phi tập trung chủ yếu ở ven biển.
Câu 4. Xác định trên hình 26.1:
- Các bồn địa và sơn nguyên, các hồ, các dãy núi chính của châu Phi.
- Hướng nghiêng chính của địa hình châu Phi.
Trả lời:
- Các bồn địa: Sát, Nin Thượng, Công-gô, Ca-la-ha-ri.
- Các sơn nguyên: Ê-ti-ô-pi-a, Đông Phi.
- Các hồ: Vích-to-ri-a, Sát, Tan-ga-ni-a.
- Các dãy núi chính: At-lat, Đrê-ken-bec
- Hướng nghiêng chính của địa hình châu Phi: Đông nam - tây bắc.
II. GỢI Ý THỰC HIỆN CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP CUỐI BÀI
Giải bài tập 1 trang 87 SGK địa lý 7: Quan sát hình 26.1, nhận xét đường bờ biển châu Phi. Đặc điểm đó ảnh hưởng như thế nào đến khí hậu châu Phi?
Trả lời:
- Đường bờ biển châu Phi ít khúc khuỷu, không có nhiều bán đảo, vịnh và biển ven bờ. Vì thế, khoảng cách từ trung tâm Bắc Phi đến bờ biển lớn, ảnh hưởng của biển không thể vào sâu trong lục địa khu vực Bắc Phi.
- Khoảng cách từ Nam Phi đến bờ biển nhỏ hơn khoảng cách từ trung tâm Bắc Phi đến bờ biển, nên ảnh hưởng của biển có thể vào sâu trong lục địa Nam Phi. Chính vì thế, mặc dù Nam Phi có đường chí tuyến Nam đi qua, nhưng ảnh hưởng biển rõ hơn Bắc Phi. Khí hậu Nam Phi ẩm hơn khí hậu Bắc Phi.
Giải bài tập 2 trang 87 SGK địa lý 7: Xác định trên hình 26.1, hồ Vích-to-ri-a và sông Nin, sông Ni-giê, sông Công-gô, sông Dăm-be-di.
Trả lời:
- Hồ Vích-to-ri-a nằm ở phía bắc sơn nguyên Đông Phi, có đường Xích đạo đi qua.
- Sông Nin bắt nguồn từ các nhánh thuộc hồ Vích-to-ri-a, sơn nguyên Ê-ti-ô-pi-a và bồn địa Nin thượng,... chảy lên phía bắc và đổ vào Địa Trung Hải.
- Sông Ni-giê thuộc vùng Tây Phi và chảy vào vịnh Ghi-nê.
- Sông Công-gô thuộc vùng Trung Phi và chảy vào Đại Tây Dương.
- Sông Dăm-be-di thuộc vùng Nam Phi và chảy ra Ấn Độ Dương.
Giải bài tập 3 trang 87 SGK địa lý 7: Dựa vào hình 26.1, lâp bảng theo mẫu đã cho (trang 84 SGK).
Trả lời: Khoáng sản Châu Phi
| Các khoáng sản chính | Sự phân bố |
| Dầu mỏ, khí đốt | Đồng bằng ven biển Bắc Phi và Tây Phi (ven vịnh Ghi-nê),... |
| Sắt | Dãy núi At-lat,... |
| Vàng | Khu vực Trung Phi (gần xích đạo), các cao nguyên ở Nam Phi. |
| Côban, mangan, đồng, chì, kim cương, uranium | Các cao nguyên ở châu Phi |
III. CÂU HỎI TỰ HỌC
1. Đặc điểm của đường bờ biển châu Phi là:
A. Bị chia cắt nhiều. B. ít vịnh biển.
C. Nhiều đảo và bán đảo. D. Có nhiều bán đảo lớn.
2. Dạng địa hình chủ yếu ở châu Phi là:
A. Bồn địa và sơn nguyên. B. Sơn nguyên và núi cao.
C. Núi cao và đồng bằng. D. Đồng bằng và bồn địa.
3. Sông dài nhất châu Phi là:
A. Nin. B. Ni-giê.
C. Dăm-be-di. D. Công-gô.