Căn nhà cấp bốn của gia đình bà Nguyễn Thị Trọng (xã Đồng Ích, huyện Lập Thạch, Vĩnh Phúc) thời gian này luôn tràn ngập tiếng cười. Cô con gái 28 tuổi Đặng Thị Hương mang về nhà nhiều giải thưởng sau 2 năm du học Australia.
Tháng 11 năm ngoái, Hương được trao bằng khen Sinh viên quốc tế xuất sắc năm của bang Victoria và Sinh viên quốc tế xuất sắc 2013 do Thủ hiến bang Victoria, Denis Napthine, trao tặng. Cô là người Việt Nam đầu tiên và duy nhất nhận cùng lúc hai giải thưởng danh giá này. Ngoài ra, Đặng Thị Hương còn là Đại sứ sinh viên quốc tế của Học viện Box Hill 2013.
"Biết tin con đạt thành tích tốt bên Australia, tôi mừng không ngủ được. Nghĩ lại trước kia con vì kiếm tiền giúp mẹ nuôi anh trai, em gái ăn học mà phải một mình lên Hà Nội làm ôsin, sống lang thang thấy thương", bà Trọng tâm sự. Ở tuổi 62, tóc của bà đã bạc, khuôn mặt sạm nhăn vì nắng gió, nhọc nhằn.
Hương là con vợ lẽ, mẹ sinh cô trong góc ngôi nhà vách đất mà bà vay mượn mãi mới dựng được. Cứ tới ngày mưa, bốn mẹ con Hương lại ôm nhau chui dưới gầm bàn để tránh nếu không may tường bị sập. Nhà chỉ có mẹ, anh trai và em gái hay đau yếu nên từ bé Hương đã phải làm việc đồng áng. Nuôi ước mơ thành giáo viên, nhưng hết lớp 7 cô gạt nước mắt nghỉ học vì cái đói đeo bám gia đình. 13 tuổi, Hương một mình lên Hà Nội làm ôsin. Khi đó, cô cao 1,3 m, nặng 27 kg, lòng đầy sợ sệt vì chưa một lần rời lũy tre làng.
Công việc đầu tiên của Hương trên thành phố là trông em bé 4 tháng tuổi và làm một số việc nhà. Quần quật từ sáng đến đêm, với mức lương vỏn vẹn 150.000 đồng, nhưng cô vẫn bị nhà chủ khó tính quát mắng. "Sống với người giàu có quả thật rất căng thẳng. Tôi luôn phải nỗ lực mỗi ngày để làm họ vừa lòng. Có chủ nhà xấu tính hay quát mắng khiến tôi tự ti. Mỗi lần chuyển việc tới một gia đình mới, tôi mệt mỏi vì không biết ngày mai mình sẽ ra sao", Hương tâm sự.
Bao đêm khóc vì thương thân, nhưng chưa một lần Hương than trách gia đình. Với cô, việc có một mái ấm cùng mẹ, anh, em đã là niềm hạnh phúc to lớn, hơn những em bé mồ côi khác. Bao vất vả, nhọc nhằn của mẹ cùng quyết tâm giúp anh em được học hành khiến Hương không ngừng cố gắng. Chưa một lần Hương động đến tiền công giúp việc mà gửi tất cả về để mẹ trang trải sinh hoạt, đóng học phí cho anh trai, em gái.
Lần đầu được cầm 200.000 đồng về quê, Hương thấy như được mang theo cả gia tài. Lúc nào cô cũng nơm nớp lo mất tiền. "Một bác hỏi tôi quê quán ở đâu, sao say xe mà đi một mình, tôi vội trả lời: 'Cháu là sinh viên học ở Hà Nội, hết tiền nên về quê xin bố mẹ'. Với câu nói đó, tôi hy vọng người khác nghĩ cái túi dưới gầm ghế của tôi không có tiền", Hương cười khi nhớ lại.
Đặng Thị Hương (áo kẻ ngang, đứng thứ 3 từ trái sang) cùng gia đình gồm bà nội, mẹ, anh trai, chị dâu, gia đình em gái...
Sau khi bố mất, mẹ con Hương được một người chú cho căn nhà cấp 4 trong khu nhà ông bà nội để lại. Ảnh: NVCC.
Sau 4 năm làm giúp việc, Hương may mắn được một người quen xin cho học tại trung tâm giáo dục thường xuyên. Cô hạnh phúc tột cùng vì giấc mơ đến trường có cơ hội được thực hiện. Tuy nhiên, chỉ 2 tháng sau, niềm vui ấy mất dần, nhà chủ đuổi cô đi vì thức khuya, dành thời gian làm bài. Không họ hàng, người quen, Hương tìm đến gầm cầu thang khu tập thể cũ sống, ngày đi bán hàng rong, tối đi học bổ túc.
"Gần 2 năm ở gầm cầu thang là khoảng thời gian tồi tệ với tôi. Tôi phải tiếp xúc với đủ thành phần xã hội, từ cửu vạn, nghiện ngập, trộm cắp... 2h sáng tôi thức dậy thổi xôi đi bán, chiều bán bánh ngô, tối học bổ túc xong lại bán hàng tới 24h đêm. Một số người luôn muốn đuổi tôi đi để chiếm chỗ. Họ mắng chửi, dọa nạt, thậm chí đổ rác lên chỗ tôi ngồi. Mỗi ngày tôi đều sợ bị xua đuổi, sợ thanh niên trêu trọc, sợ phải ăn mì tôm cân", vén mái tóc để lộ gò má xương gầy, Hương trầm tư nói.
Đầu năm 2006, Hương trở thành học viên của một doanh nghiệp xã hội chuyên đào tạo nghiệp vụ nhà hàng, khách sạn cho trẻ đường phố. Đây là bước ngoặt lớn thay đổi cuộc đời của Hương và gia đình cô. Sau đó, Hương được nhận vào làm nhân viên phục vụ, thu ngân ở một khách sạn lớn tại Hà Nội. Khi đã có công việc và mức lương tốt, Hương bất ngờ xin nghỉ để sang Australia theo học bổng toàn phần chương trình Quản trị Kinh doanh tại Học viện Box Hill.
Hương đã trải qua 14 năm nỗ lực kể từ khi lên Hà Nội làm ôsin tới lúc cầm trên tay các bằng khen.
Cô tự hào vì đã sinh ra trong nghèo đói để có nhiều trải nghiệm và học được hai chữ chia sẻ. Ảnh: NVCC.
Không còn làm việc cùng nhau nhưng đồng nghiệp cũ vẫn dành lời tốt đẹp khi nói về Hương. Anh Nguyễn Quốc Đông, người phụ trách cũ của Hương ở khách sạn tại Hà Nội, chia sẻ: "Chúng tôi rất tiếc vì quyết định xin nghỉ để du học của Hương. Với khả năng giao tiếp khéo léo cùng vốn tiếng Anh tốt, Hương được nhiều khách hàng, đặc biệt là người nước ngoài, quý mến".
Thông tin Hương được trao nhiều danh hiệu sinh viên xuất sắc tại nước ngoài không khiến anh Đông bất ngờ. Theo anh Đông, nếu Hương không đạt xuất sắc mới là chuyện lạ bởi cô quá chăm chỉ và có tài. "Thành tích Hương đạt được là phần thưởng xứng đáng cho bao năm tháng khổ cực nhưng nhiều nỗ lực của cô", anh Đông nói.