​Hướng dẫn giải bài tập SGK Hoá học lớp 9 bài 27: Cacbon

Bài 1 (trang 84 SGK Hóa 9): Dạng thù hình của nguyên tố là gì? Cho hai ví dụ.

Giải:

– Dạng thù hình của nguyên tố là những đơn chất khác nhau do cùng một nguyên tố hóa học tạo nên.

– Một nguyên tố hóa học có thể tạo ra hai hay nhiều đơn chất. Ví dụ:

Cacbon có ba dạng thù hình: Kim cương, than chì, cacbon vô định hình.

Photpho có ba dạng thù hình: Photpho trắng, photpho đỏ và photpho đen.

Bài 2 (trang 84 SGK Hóa 9): Viết phương trình hóa học của cacbon với các oxit sau:

a) CuO.

b) PbO.

c) CO₂.

d) FeO.

Hãy cho biết loại phản ứng: Vai trò của C trong các phản ứng, ứng dụng của các phản ứng đó trong sản xuất.

Giải:

Phương trình hóa học của phản ứng:

a) 2CuO + C  2Cu + CO₂

b) 2PbO + C  2Pb + CO₂

c) CO₂ + C  2CO

d) 2FeO + C  2Fe + CO₂

Trong các phản ứng trên cacbon là chất khử.

– Ứng dụng của cacbon:

Tùy thuộc vào tính chất mỗi dạng thù hình, người ta sử dụng cacbon trong đời sống, sản xuất, kĩ thuật.

– Ví dụ: Than chì được dùng làm điện cực, chất bôi trơn, ruột bút chì. Kim cương dùng làm đồ trang sức, mũi khoan, sao cắt hình. 

Than đá, than gỗ được dùng làm nhiên liệu trong công nghiệp, chất khử để điều chế một số kim loại kém hoạt động.

Bài 3 (trang 84 SGK Hóa 9): Hãy xác định công thức hóa học thích hợp của A, B, C, D trong thí nghiệm ở hình vẽ bên.

Nêu hiện tượng thí nghiệm và viết phương trình hóa học.

Giải:

Công thức hóa học thích hợp của các chất:

A: CuO;

B: C (cacbon);

C: CO₂;

D: Dung dịch Ca(OH)₂.

Khí CO₂ sinh ra làm vẩn đục nước vôi trong và tạo kết tủa CaCO₃.

Phương trình hóa học của các phản ứng:

2CuO + C  2Cu + CO₂ ↑

CO₂ + Ca(OH)₂ → CaCO₃ ↓ + H₂O.

Bài 4 (trang 84 SGK Hóa 9): Tại sao sử dụng than để đun nấu, nung gạch ngói, nung vôi gây ô nhiễm môi trường. Hãy nêu biện pháp chống ô nhiễm môi trường và giải thích.

Giải:

Khi đốt cháy than làm cho lượng oxi giảm đồng thời sản phẩm sinh ra là khí CO₂, CO, SO₂ gây độc cho con người, gây mưa axit, hiệu ứng nhà kính, nên có ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe con người. Do đó, nên xây lò ở những khu xa dân cư, thoáng mát, đồng thời tăng cường trồng cây xanh để giúp hấp thụ khí CO₂ và giải phóng khí oxi.

Bài 5 (trang 84 SGK Hóa 9): Trong công nghiệp, người ta sử dụng cacbon để làm nhiên liệu. Tính nhiệt lượng tỏa ra khi đốt cháy 5kg than đá chứa 80% cacbon, biết rằng 1 mol cacbon cháy thì tỏa ra 394kJ.

Giải:

m_C = 5 x 80 / 100 = 4kg, 1mol C có 12g.

12g C khi đốt cháy tỏa ra 394kJ.

Vậy 4000g C khi đốt cháy tỏa ra x kJ.

x = 400 x 394 / 12 ≈ 131333kJ.