Hướng dẫn giải bài tập SGK Hoá học lớp 9 bài 8: Một số Bazơ quan trọng

A. Natri hiđroxit​
Bài 1. (Trang 27 SGK Hóa 9 chương 1)

Có 3 lọ không nhãn, mỗi lọ đựng chất rắn sau: NaOH, Ba(OH)₂, NaCl. Hãy trình bày cách nhận biết chất đựng trong mỗi lọ bằng phương pháp hóa học. Viết các phương trình hóa học (nếu có).

Giải:

Hòa tan mẫu thử từng chất vào nước để tạo thành các dung dịch tương ứng. Cho quỳ tím vào mỗi dung dịch: Nếu quỳ tím chuyển sang màu xanh là NaOH và Ba(OH)₂, nếu quỳ tím không đổi màu là NaCl.

Như vậy đã tìm được Nacl, tiếp tục tìm cách nhận biết: NaOH và Ba(OH)₂

Dẫn khí CO₂ vào hai dung dịch bazơ còn lại: Nếu có kết tủa xuất hiện là Ba(OH)₂, nếu không kết tủa là NaOH.

Ba(OH)₂ + CO₂ → BaCO₃↓ + H₂O

2NaOH + CO₂ → Na₂CO₃ + H₂O

Bài 2. (Trang 27 SGK Hóa 9 chương 1)

Có những chất sau: Zn, Zn(OH)2, NaOH, Fe(OH)₃, CuSO₄, NaCl, HCl.

Hãy chọn chất thích hợp điền vào mỗi sơ đồ phản ứng sau và lập phương trình học:

a) ….. → Fe₂O₃ + H₂O;

b) H₂SO₄ + … → Na₂SO₄ + H₂O;

c) H₂SO₄ + … → ZnSO4 + H₂O;

d) NaOH + …. → NaCl + H₂O;

e) ….. + CO₂ → Na₂CO₃ + H₂O.

Giải:

a) 2Fe(OH)₃ → Fe₂O₃ + 3H₂O;

b) H₂SO₄ + 2NaOH → Na₂SO₄ + 2H₂O;

c) H₂SO₄ + Zn(OH)₂ → ZnSO₄ + 2H₂O;

d) NaOH + HCl → NaCl + H₂O;

e) 2NaOH + CO₂ → Na₂CO₃ + H₂O

Bài 3. (Trang 27 SGK Hóa 9 chương 1)

Dẫn từ từ 1,568 lít khí CO₂ (đktc) vào một dung dịch có hòa tan 6,4 gam NaOH, sản phẩm là muối Na₂CO₃.

a) Chất nào đã lấy dư và dư là bao nhiêu (lít hoặc gam)?

b) Hãy xác định khối lượng muối thu được sau phản ứng.

Giải:

Số mol: n_CO2 =1,568/22,4 = 0,07 mol; n_NaOH =6,4/40 = 0,16 mol

Phương trình hóa học:

     2NaOH +  CO₂ → Na₂CO₃ + H₂O

Bđ: 0,07       0,16             0           (mol)

Pứ:             0,07    →   0,14        0,07

Spứ:             0        0,02            0,07

a) Chất còn dư là NaOH và dư: 0,02×40 = 0,8 g

b) Khối lượng muối Na₂CO₃ tạo thành là: 0,07×106 = 7,42 g.

B. Canxi hiđroxit

Bài 1. (Trang 30 SGK hóa 9)

Viết các phương trình hóa học thực hiện những chuyển đổi hóa hoặc sau:

Giải:

(1) CaCO₃ → CaO + CO₂

(2) CaO + H₂O → CaO(OH)₂

(3) Ca(OH)₂ + CO₂ → CaCO₃ + H₂O

(4) CaO + 2HCl → CaCl₂ + H₂O

(5) Ca(OH)₂ + 2HNO₃ → Ca(NO₃)₂ + 2H₂O

Bài 2. (Trang 30 SGK hóa 9)

Có ba lọ không nhãn, mỗi lọ đựng một trong ba chất rắn màu trắng sau: CaCO₃, CaO, Ca(OH)₂. Hãy nhận biết chất đựng trong mỗi lọ bằng phương pháp hóa học. Viết các phương pháp hóa hoc.

Giải:

Dùng H₂O, quỳ tím và dd HCl để nhận biết được mỗi chất theo sơ đồ nhận biết sau đây:

Bài 3. (Trang 30 SGK hóa 9)

Hãy viết các phương trình hóa học của phản ứng khi cho dung dịch NaOH tác dụng với dung dịch H₂SO₄ tạo ra:

a) Muối natri hiđrosunfat.                b) Muối natrisunfat.

Giải:

a) H₂SO₄ + NaOH → H₂O + NaHSO₄

b) H₂SO₄ + 2NaOH → 2H₂O + Na₂SO₄

Bài 4. (Trang 30 SGK hóa 9)

Một dung dịch bão hòa khí CO₂ trong nước có pH = 4. Hãy giải thích và viết phương trình hóa học của CO₂ với nước.

Giải:

Dung dịch bão hòa CO₂ có pH = 4, nghĩa là dung dịch có tính axit yếu. Vì khí CO₂ tác dụng với nước tạo thành axit cacbonic, là một axit rất yếu:

CO₂ + H₂O → H₂CO₃