Học tốt Sinh học 8, Bài 15. Đông máu và nguyên tắc truyền máu

Thứ ba - 30/07/2019 12:15

Hướng dẫn giải bài tập Sinh học 8, Bài 15. Đông máu và nguyên tắc truyền máu: Hệ thống kiến thức cơ bản cần nhớ trong bài học, trả lời các câu hỏi và bài tập trong SGK, giải bài tập bổ sung.

I. KIẾN THỨC CƠ BẢN
- Có hai loại kháng nguyên trên hồng cầu là A và B.
- Có hai loại kháng thể trong huyết tương là α gây kết dính A và β gây kết dính B.
- Có 4 loại nhóm máu:
+ Nhóm máu O: hồng cầu không có cả A và B, huyết tương có cả α và β.
+ Nhóm máu A: hồng cầu chỉ có A, huyết tương không có α chỉ có β.
+ Nhóm máu B: hồng cầu chỉ có B, huyết tương không có β chỉ có α.
+ Nhóm máu AB: hồng cầu có cả A và B, huyết tương không có α và β.
- Đông máu là một cơ chế bảo vệ cơ thể để chống mất máu. Sự đông máu liên quan đến hoạt động của tiểu cầu là chủ yếu, để hình thành một búi tơ máu ôm giữ các tế bào máu thành một khối máu đông bịt kín vết thương.
- Khi truyền máu cần làm xét nghiệm máu trước để lựa chọn loại máu cho phù hợp, tránh tai biến (hồng cầu người cho bị kết dính trong huyết tương người nhận gây tắc mạch) và tránh nhận máu nhiễm các tác nhân gây bệnh.

II. TRẢ LỜI CÂU HỎI SGK
A. TÌM HIỂU THẢO LUẬN
- Sự đông máu có ý nghĩa là chống mất máu, bảo vệ sự sống của cơ thể.
- Sự đông máu liên quan đến hoạt động của tiểu cầu là chủ yếu.
- Máu không chảy ra khỏi mạch nữa là nhờ một búi tơ máu ôm giữ các tế bào máu thành một khối máu đông bịt kín vết thương.
- Tiểu cầu dính vào vết rách, vỡ ra giải phóng chất xúc tác làm cho fibrinogen hòa tan biến thành fibrinogen không hòa tan (tơ huyết) tạo búi tơ máu ôm giữ các tế bào máu thành một khối máu đông bịt kín vết thương.
moi quan he cho nhan giua cac nhom mau

- Máu có cả kháng nguyên A và B không thể truyền cho người có nhóm máu O. Vì trong máu O có kháng thể α gây kết dính A và kháng thể β gây kết dính kháng nguyên B.
- Máu không có kháng nguyên A và B có thể truyền cho người có nhóm máu O. Vì trong máu O có kháng thể α và β nhưng trong máu cho không có kháng nguyên A và B nên không có sự kết dính.
- Máu có nhiễm các tác nhân gây bệnh (virut viêm gan B, virut HIV,...) không thể đem truyền cho người khác, vì người nhận máu sẽ bị bệnh.

B. TRẢ LỜI CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP
1. Tiểu cầu đã tham gia bảo vệ cơ thể chống mất máu như thế nào?
Tiểu cầu đã tham gia bảo vệ cơ thể chống mất máu như sau: khi có vết thương chảy máu, tiểu cầu tạo búi tơ máu, ôm giữ các tế bào máu thành một khối máu đông bịt kín vết thương.

2. Em đã bị đứt tay hay một vết thương nào đó gây chảy máu chưa? Vết thương đó lớn hay nhỏ, chảy máu nhiều hay ít? Và lúc đó em đã tự xử lí hay được xử lí như thế nào?
Em đã bị đứt tay, chảy máu vài lần, vết thương đó nhỏ, chảy máu ít, em đã dùng ngón tay cái sạch bịt chặt vết thương để giữ khối máu đông cho đến khi máu hoàn toàn không chảy nữa em mới lấy bông sạch và băng băng vết thương lại.

3. Trong gia đình em có những ai đã từng được xét nghiệm máu và có nhóm máu gì? Thử thiết lập sơ đồ quan hệ cho và nhận máu của cá nhân đó.
Trong gia đình em có mẹ em đã được xét nghiệm máu và có nhóm máu O. Em lập sơ đồ cho và nhận máu của mẹ như sau:
so do cho va nhan mau

III. CÂU HỎI BỔ SUNG
1. Máu O cho được người có nhóm máu:
a. Máu A và máu B
b. Máu AB.
c. Máu A
d. Cả 4 nhóm khác.

2. Máu A cho được người có nhóm máu:
a. Máu B
b. Máu A và máu B
c. Máu AB
d. Máu A và máu AB.

3. Máu B cho được người có nhóm máu:
a. Máu A
b. Máu AB
c. Máu B và máu AB
d. Máu A

4. Máu AB cho được người có nhóm máu:
a. Máu O
b. Máu AB
c. Máu B và máu AB
d. Máu A

ĐÁP ÁN

Câu	1	2	3	4
Đáp án	d	d	c	b

5. Tại sao tiểu cầu ở trong mạch máu bình thường không tạo tơ máu ôm giữ các tế bào máu thành một khối máu đông?
Vì tiểu cầu chỉ vỡ ra khi chạm vào bờ vết thương. Khi tiểu cầu vỡ, tơ máu mới được tạo thành và hình thành khối máu đông.

* Chú ý: Muốn biết nhóm máu nào cho được người có nhóm máu nào, em cần nắm vững nguyên tắc: Kháng thể của máu nhận gây kết dính hồng cầu máu cho thì không truyền máu được.

Ý kiến bạn đọc