Có những loại tình cảm khác nhau như bạn cùng giới, bạn khác giới, bạn cùng học, bạn đồng nghiệp, bạn chiến đấu…
Tình bạn có vai trò rất quan trọng trong đời sống của mỗi người, đặc biệt đối với thiếu niên và thanh niên. Trong quan hệ bạn bè, mỗi người sẽ có cơ hội bộc lộ, khám phá, tự kiểm tra và đánh giá bản thân mình bằng cách so sánh mình với các bạn, đồng thời dựa vào đánh giá của các bạn, mà tự hiểu mình, tự giáo dục mình tiến bộ và tự hoàn thiện mình.
Đối với các bạn trẻ, giao lưu tâm tình với bạn bè là nhu cầu rất lớn với bản thân, các bạn có thể trút bầu tâm sự, cởi mở tâm tình, chia sẻ buồn vui…
Tình bạn tốt có những đặc điểm cơ bản sau đây:
Cởi mở tâm tình, tin cậy, quý mến nhau, sẵn sàng chia sẻ cho nhau.
Bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau. Thái độ trịnh thượng, thiếu bình đẳng, thiếu tôn trọng nhau đều làm cho tình bạn lụi tàn.
Có trách nhiệm với nhau đó chính là điều kiện giúp cho tình bạn vững bền, sâu sắc, vì như vậy mỗi người đều có thể dễ dàng trao đổi tâm sự những điều thầm kín, riêng tư, những khó khăn, những vấp váp.
Chân thành, thẳng thắn mỗi khi nhắc nhở, khuyên nhủ, phê phán điều sai trái của bạn, đó chính là thể hiện trách nhiệm trong việc giúp đỡ bạn tiến bộ và sống tốt đẹp.
Thông cảm, đồng cảm sâu sắc với nhau: “chia vui”, “sẻ buồn” với nhau. Vui vì sự thành công, tiến bộ của bạn, buồn vì sự vấp váp, thất bại của bạn, xem nỗi buồn niềm vui của bạn như của chính mình.
Mỗi người đều có thể kết bạn với nhiều người. Quan hệ bạn bè rộng rãi không làm giảm mức độ gắn bó sâu sắc trong nhóm bạn thân.
Tình bạn có một sức mạnh tinh thần to lớn động viên mỗi người trong cuộc sống.
Tuy nhiên, tình bạn lệch lạc có thể dẫn đến hành động xấu: bao che khuyết điểm cho nhau, bè phái, hội hè ăn chơi, sa ngã… chỉ làm hại nhau
Tình bạn khác giới là tình bạn giữa hai người khác giới, giữa nam và nữ. Tình bạn khác giới có đặc điểm của tình bạn nói chung và có thêm những đặc điểm riêng như sau:
Trong tình bạn khác giới, mỗi người đều coi người kia như làdam.khan một điều kiện để tự hoàn thiện mình.
Tình bạn khác giới thưòng làm tôn vẻ đẹp của mỗi giới. Trước mặt bạn gái, bạn trai thường tỏ ra lịch sự, đàng hoàng trong cách ăn mặc, nói năng, đi đứng. Ngược lại, trong cách giao tiếp với bạn trai, các bạn gái cũng thường tỏ ra ý tứ, duyên dáng hơn.
Trong tình bạn khác giới, giữa bạn nam và nữ thường có một “khoảng cách”, không dễ dàng biểu lộ thân mật, tâm tình, gần gũi như những người bạn cùng giới.
Tình bạn khác giới khác với tình yêu ở chỗ không có dự hấp dẫn giới tính, không tạo nên những cảm giác ghen tuông khi người bạn khác giới có bạn thân hay người yêu, không mang tính sở hữu.
Tuy nhiên, tình bạn khác giới cũng cần tránh:
- Đối xử với nhau suồng sã, thiếu tế nhị.
- Vô tình hay cố ý gán ghép lẫn nhau trong quan hệ bạn bè khác giới.
- Ghen ghét nói xấu lẫn nhau hay đối xử thô bạo với nhau khi thấy bạn mình có thêm bạn khác giới.
- Ngộ nhận tình bạn khác giới là tình yêu.
- Có thái độ lấp lửng, mập mờ hay gây cho bạn khác giới hiểu lầm là tình yêu đang đến.
Có rất nhiều lứa đôi ban đầu chỉ là tình bạn , sau đó họ yêu nhau.Khi là bạn, họ đã hiểu sâu sắc về nhau,đã có thời gian để thử thách lòng chung thuỷ và đã biết cách dung hoà cá tính của nhau, chính vì vậy tình yêu của họ thường rất đẹp, vững bền vì nó được xây dựng trên một nền tảng vững chắc là tình bạn. Khi họ yêu nhau thật sự, tình bạn giữa hai người sẽ không mất đi mà mãi mãi tồn tại song hành với tình yêu của họ.
Nếu đã chót yêu rồi thì phải biết bảo vệ và giữ gìn cho tình yêu luôn trong sáng bền vững.
Tình yêu trong sáng sẽ làm cho con người trở nên cao thượng hơn, giàu nghị lực hơn để vươn tới những ước mơ trong cuộc sống.
Tình yêu trong sáng là phải biết giữ gìn cho nhau, không đòi hỏi phải hiến dâng tất cả,phải tôn trọng nhau,giúp đỡ nhau trong học tập và tu dưỡng, chung thuỷ, cảm thông và chia sẻ cho nhau khi gặp khó khăn.
Tình bạn và tình yêu có nhiều đặc điểm giống nhau nhưng cũng có những dấu hiệu khác nhau:
Tình yêu là sự chiếm hữu độc tôn không thể chia sẻ cho người khác, chính vì vậy trong tình yêu hay xuất hiện cảm xúc ghen tuông.
Khi yêu, người ta luôn khát khao được gần gũi nhau về thể xác, đó chính là nhu cầu về tình dục.
Tình yêu đích thực sẽ hướng tới hôn nhân.