Trong điều hai Bác nói hai nội dung. Nội dung đầu nói về học tập tốt. Cần hiểu thế nào là học tập tốt? Muốn học tốt cần phải có nhận thức đúng về việc học tập. Tuổi thiếu niên nhi đồng là tuổi học. Học tập là quyền lợi và nhiệm vụ, nhiệm vụ chính. Học tập tốt không chỉ khẳng định phẩm chất tốt của học sinh - những cháu ngoan của Bác Hồ mà quan trọng hơn là vì tương lai của đất nước. Trong bức thư gửi các cháu học sinh nhân ngày khai trường đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa Bác có viết: “Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em”.
Hôm nay ngồi trên ghế nhà trường ngày mai lớn lên là “chủ nhân” của đất nước. Do vậy học là để làm chủ đất nước, đất nước tươi đẹp của dân tộc văn minh. Không nhận thức đúng nhiệm vụ học tập việc học trong nhà trường mới sẽ khó có kết quả. Có nhận thức đúng chưa đủ! Học tập tốt là phải có phương pháp học tập khoa học. Thực hiện tốt nội quy nề nếp học tập của trường: Đi học đều, học bài và làm bài đầy đủ. Biết học ở trường, ở nhà, ở ngoài xã hội. Biết học thầy, học bạn, học nhân dân. Mỗi môn học có đặc điểm riêng nên phải có phương pháp học từng bộ môn một. Mỗi học sinh có điều kiện hoàn cảnh riêng nên phải có thời gian biểu học tập. Để học có hiệu suất cao, phải có góc học tập ở gia đình. Người học tốt, kết quả học tập phải cao, đồng thời phải vận dụng kiến thức đã học vào thực tế để củng cố và mở rộng tri thức của mình. Trong thực tế, những học sinh đoạt giải các kì thi toán, vật lí, tin học quốc tế của nước ta là những học sinh học tập tốt.
Nội dung sau trong điều này Bác nêu lên là: Lao động tốt. Lao động là quyền lợi, nghĩa vụ của mỗi người. Công việc lao động, chủ yếu trong đời người là khi trưởng thành, còn trẻ và có sức khỏe. Ở tuổi thiếu niên nhi đồng, học tập là lao động. Nội dung lao động, Bác nói ở đây là các em tham gia vào những công việc nhỏ, vừa để làm quen với lao động vừa góp sức làm cho xã hội tốt đẹp hơn. Bác Hồ kính yêu có viết:
Tuổi nhỏ làm việc nhỏ
Tùy theo sức của mình...
Lao động tốt là tham gia những việc nhỏ trong quy định của trường học. Làm trực nhật, trồng cây, lao động thí nghiệm thực hành, lao động hướng nghiệp, lao động công ích xã hội. Lao động tốt là tích cực chủ động tham gia các công việc phụ trong gia đình: Làm vệ sinh nhà cửa, nấu ăn, chăm sóc vườn tược. Một thiếu niên lao động tốt là biết lao động có kết quả cao. Trong lao động, đảm bảo an toàn tuyệt đối, đồng thời biết vận dụng kiến thức đã học làm cho năng suất lao động cao hơn.
Trong điều dạy thứ hai có hai nội dung: Học tập tốt,, lao động tốt. Hai nội dung này có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Học tập tốt sẽ có kiến thức tốt giúp cho việc lao động tốt hơn. Ngược lại, lao động tốt có kinh nghiệm, vốn sống thực tế giúp cho việc học tập sâu sắc kết quả cao hơn. Cả hai nội dung đều quan trọng, và đều phải thực hiện tốt. Thực hiện tốt cả hai điều là chuẩn bị tốt cho tương lai của mình.
“Học tập tốt, lao động tốt” là một trong năm điều Bác Hồ dạy thiếu niên nhi đồng. Thực hiện điều này, đòi hỏi nỗ lực lớn bởi việc học, lao động để có tri thức tốt cho ngày mai không phải là việc dễ dàng. Tuy nhiên, cần hiểu rằng phải thực hiện tất cả năm điều Bác dạv mới phát triển toàn diện, mới xứng đáng là cháu ngoan Bác Hồ.