I. Khởi động
Quan sát hình ảnh và trả lời câu hỏi
Em mong muốn được như các bạn trong ảnh trên không? Em còn mong muốn những điều gì khác nữa?
Trả lời:
Em mong muốn được đi học đầy đủ và được vui chơi giải trí như các bạn trong hình.
Ngoài ra em còn mong muốn được học những môn năng khiếu mà em thích và được bảo vệ và chăm sóc sức khỏe, tham gia đóng góp ý kiến để xây dựng môi trường sống xung quanh tốt hơn.
II. Khám phá
1. Tìm hiểu các quyền cơ bản của trẻ em
a. Cùng nghe bài hát và trả lời câu hỏi
? a) Cảm nghĩ của em sau khi nghe bài hát?
b) Liệt kê tất cả những quyền mà trẻ em mong muốn được thể hiện trong bài hát trên.
Trả lời:
a) Bài hát rất hay và có ý nghĩa. Bài hát đã nói về những mong ước và quyền của trẻ em.
b) Những quyền mà trẻ em mong muốn được thể hiện trong bài hát là: quyền được vui chơi, quyền được đến trường, quyền được tham gia, phát triển sáng rực đường tương lai.
b. Hãy đặt tên cho mỗi hình ảnh tương ứng với mỗi quyền của trẻ em dưới đây
? Cảm nghĩ của em sau khi nghe bài hát? b) Liệt kê tất cả những quyền
Trả lời:
- Hình 1. Quyền được bảo vệ sức khoẻ
- Hình 2. Quyền được học tập
- Hình 3. Quyền được phát triển năng khiếu.
- Hình 4. Quyền được bảo vệ.
2. Ý nghĩa của quyền trẻ em và việc thực hiện quyền trẻ em
a. Ý nghĩa của quyền trẻ em
? Theo em, vì sao Lan có thể tham gia tốt các hoạt động văn hoá, văn nghệ của trường lớp và địa phương?
Trả lời:
Theo em, Lan có thể tham gia tốt các hoạt động văn hoá, văn nghệ của trường lớp và địa phương vì Lan không những học giỏi mà bạn còn có năng khiếu múa hát, bên cạnh đó bố mẹ Lan thường xuyên động viên, khuyến khích con học tập và tham gia các hoạt động văn nghệ, hơn nữa Lan được sống trong môi trường tốt có sự chăm sóc yêu thương của bố mẹ, được tham gia phát triển đầy đủ bản thân. Tấm gương của bạn Lan rất đáng để chúng ta học hỏi.
b. Ý nghĩa của việc thực hiện quyền trẻ em
? Vì sao Tuấn và em gái luôn chăm ngoan học giỏi, được thầy cô và bạn bè yêu quý?
Trả lời:
Tuấn và em gái luôn chăm ngoan học giỏi, được thầy cô và bạn bè yêu quý vì hai anh em luôn được bố mẹ thương yêu và tôn trọng ý kiến của con, chăm lo tới việc học của hai anh em, được sống trong tình yêu thương gia đình. Tuấn và em gái đã thực hiện tốt bổn phận của mình. Những người xung quanh Tuấn và em gái đã thực hiện tốt quyền của trẻ em.
3. Tìm hiểu trách nhiệm của gia đình, xã hội và bổn phận của trẻ em trong việc thực hiện quyền trẻ em
Đọc thông tin và trả lời câu hỏi
Thông tin 1:
a) Uỷ ban nhân dân xã T đã thực hiện quyền trẻ em ở xã mình như thế nào?
b) Việc làm của Uỷ ban nhân dân xã T đã tác động đến thực hiện quyền trẻ em trong xã như thế nào?
Trả lời:
a) Uỷ ban nhân dân xã T đã thực hiện quyền trẻ em ở xã mình bằng cách huy động nguồn lục trong xã hội để có kinh phí sửa sang trường lớp, mua trang thiết bị và đồ đùng học tập cho trường trung học cơ sở và hai trường tiểu học. Phong trào học tập của xã được đầy mạnh đến mỗi gia đình có trẻ em.
b) Việc làm của uỷ ban nhân dân xã T đã tác động tích cực đến thực hiện quyền học tập của trẻ em. Điều đó giúp cho các cá nhân, tổ chức hiểu và nắm bắt được nội dung quyền trẻ em từ đó sẽ chăm lo tốt hơn cho thế hệ tương lai để các em được hưởng đầy đủ các quyền lợi của mình.
Thông tin 2:
a) Hoà đã thực hiện tốt quyền và bổn phận nào của trẻ em?
b) Em có thể học tập được điều gì của bạn Hoà?
Trả lời:
a) Hoà đã thực hiện tốt quyền được học tập của trẻ em. Được sự hỗ trợ của cô giáo và các bạn Hòa không những không thôi học mà còn là học sinh giỏi của lớp 6A
b) Từ tấm gương của bạn Hòa em có thể học tập ở sự cố gắng, nỗ lực và ý trí kiên trì vượt qua mọi khó khăn thử thách cho dù hoàn cảnh có khó khăn đi nữa thì tinh thần học tập vẫn được phát huy.
Thông tin 3:
? Vì sao Minh và em gái luôn chăm chỉ học hành, được thầy yêu, bạn mến?
Trả lời:
Minh và em gái luôn chăm chỉ học hành, được thầy yêu, bạn mến vì bố mẹ Minh luôn chăm sóc, quan tâm đến học hành của bạn và em gái, dành thời gian cho các con học tập và vui chơi. Minh và em gái đã thực hiện tốt quyền và bổn phận của mình.
III. Luyện tập
1. Em hãy kể những việc làm của trường, lớp và nơi em sống góp phần bảo vệ và giáo dục trẻ em.
Trả lời:
• Gia đình, nhà trường và xã hội có trách nhiệm chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ em; dành điều kiện tốt nhất và tạo môi trường lành mạnh cho sự phát triển toàn diện của trẻ em, bảo đảm cho trẻ em được học tập và phát triển; giáo dục và giúp đỡ để trẻ em hiểu và thực hiện được quyền và bổn phận của trẻ em.
Những việc làm của trường, lớp và nơi em sống góp phần bảo vệ và giáo dục trẻ em:
- Ở trường, lớp:
+ Bảo đảm quyền được học tập của trẻ em.
+ Tổ chức các hoạt động phát triển năng khiếu, vui chơi, giải trí, hoạt động văn hóa, các cuộc thi thể thao, các chuyến đi tham quan, du lịch, trải nghiệm.
+ Bảo vệ tính mạng, thân thể, nhân phẩm, danh dự, bí mật đời sống riêng tư của trẻ em.
+ Quản lí trẻ em và giáo dục để trẻ em thông qua các tiết chào cờ, sinh hoạt cuối tuần…
+ Thầy cô giáo khuyến khích học sinh đọc báo Thiếu niên Tiền phong.
+ Tổ chức cho học sinh tham gia cuộc thi tìm hiểu quyền trẻ em.
- Địa phương:
+ Đảm bảo các quyền trẻ em được thực hiện.
+ Xử lí nghiêm minh các hành vi vi phạm quyền trẻ em.
+ Tổ chức trại hè hàng năm để trẻ em phát triển năng khiếu, vui chơi, giải trí.
+ Các hoạt động tặng quà, liên hoan vào các ngày lễ của trẻ em như Quốc tế thiếu nhi, Rằm Trung thu…
+ Bác hàng xóm nhận em bé mồ côi làm con nuôi…
2. Trong các hành vi sau, hành vi nào đã thực hiện quyền trẻ em, hành vi nào xâm phạm đến quyền trẻ em?
| TT |
Hành vi |
Thực hiện quyền trẻ em |
Xâm phạm quyền trẻ em |
| 1 |
Tổ chức việc làm cho trẻ em gặp khó khăn. |
|
|
| 2 |
Thường xuyên tiêm phòng dịch bệnh cho trẻ em. |
|
|
| 3 |
Ngược đãi trẻ em. |
|
|
| 4 |
Bắt trẻ em bỏ học để đi lao động kiếm tiền. |
|
|
| 5 |
Tổ chức các hoạt động vui chơi cho trẻ em nhân ngày Quốc tế Thiếu nhi 1/6. |
|
|
| 6 |
Lôi kéo trẻ tham gia vào các tệ nạn xã hội. |
|
|
Trả lời:
| TT |
Hành vi |
Thực hiện quyền trẻ em |
Xâm phạm quyền trẻ em |
| 1 |
Tổ chức việc làm cho trẻ em gặp khó khăn. |
x |
|
| 2 |
Thường xuyên tiêm phòng dịch bệnh cho trẻ em. |
x |
|
| 3 |
Ngược đãi trẻ em. |
|
x |
| 4 |
Bắt trẻ em bỏ học để đi lao động kiếm tiền. |
|
x |
| 5 |
Tổ chức các hoạt động vui chơi cho trẻ em nhân ngày Quốc tế Thiếu nhi 1/6. |
x |
|
| 6 |
Lôi kéo trẻ tham gia vào các tệ nạn xã hội. |
|
x |
3. Trên một bài báo có đoạn tin vắn sau: “Bà Hải mở một quán giải khát tại trung tâm thị trấn. Quán của bà rất đông khách, ngoài những người trong thị trấn và khách đi đường qua lại, quán của bà luôn là địa điểm tập trung ăn chơi của nhóm trẻ em từ 12 - 15 tuổi trong vùng. Nhóm trẻ hay tập trung tại quán bà Hải vào mỗi buổi chiều để ăn uống và đánh bài. Một lần, nhóm trẻ đang ăn uống, đánh bài thì công an ập vào giải tán và tiến hành lập biên bản xử phạt bà Hải”.
a) Hãy nhận xét hành vi của bà Hải và nhóm trẻ trong tình huống trên?
b) Em sẽ làm gì nếu chứng kiến tình huống đó?
c) Theo em, việc công an đến lập biên bản bà Hải và giải tản nhóm trẻ là đúng hay sai? Vì sao?
Trả lời:
a) Hành vì của bà Hải và nhóm trẻ em là hành vi vi phạm pháp luật và vi phạm vào quyền trẻ em.
b) Nếu em chứng kiến tình huống đó em sẽ khuyên các bạn không nên đến quán chơi bài và báo cáo với các cấp chính quyền để xử lí vi phạm.
c) Theo em, việc công an đến lập biên bản bà Hải và giải tán nhóm trẻ là đúng. Vì cần ngăn chặn những tệ nạn đối với trẻ em, đảm bảo thực hiện quyền trẻ em.
IV. Vận dụng
1. Vẽ tranh với chủ đề “Quyền trẻ em” và cùng các bạn trưng bày tại lớp học của mình.
Trả lời:
2. Tìm hiểu và nêu những việc làm thể hiện sự quan tâm, chăm sóc của cha mẹ đối với mình hoặc của chính quyền địa phương đối với trẻ em nơi em sinh sống.
Trả lời:
Những việc làm thể hiện sự quan tâm, chăm sóc của cha mẹ đối với mình hoặc của chính quyền địa phương đối với trẻ em nơi em sinh sống:
- Những việc làm thể hiện sự quan tâm, chăm sóc của cha mẹ đối với mình
+ Ông bà, cha mẹ là người nuôi dưỡng, chăm sóc từ bé đến khi trưởng thành.
+ Dạy bảo chúng ta những điều hay lẽ phải.
+ Cha mẹ cho ta đi học.
+ Bố mẹ cho em có quyền được bày tỏ ý kiến, quan điểm cá nhân.
- Những việc làm thể hiện sự quan tâm, chăm sóc của chính quyền địa phương đối với trẻ em nơi em sinh sống
+ Hàng tháng tiêm vắc xin phòng bệnh cho trẻ em.
+ Tạo nên các khu vui chơi cho trẻ em.
+ Lập các quỹ khuyến học để giúp đỡ trẻ em nghèo, có hoàn cảnh khó khăn.
+ Tổ chức việc làm cho trẻ em nghèo, không nơi nương tựa.
+ Lập trường, lớp học dành riêng cho trẻ khuyết tật…
3. Em cùng các bạn trong nhóm xây dựng kế hoạch thực hiện quyền trẻ em của bản thân:
- Những công việc cần làm: trong học tập, trong quan hệ với mọi người xung quanh nhà, ở trường và ở ngoài xã hội.
- Biện pháp thực hiện.
Trả lời:
- Những công việc cần làm:
+ Trong học tập: tích tham gia phát biểu xây dựng bài; tôn trọng giáo viên, cán bộ, nhân viên nhà trường; rèn luyện đạo đức, thực hiện tốt nhiệm vụ học tập; chấp hành đầy đủ nội quy, quy định của nhà trường.
+ Với mọi người xung quanh: Luôn giúp đỡ hoà đồng với bạn bè và người xung quanh; tham gia chăm chỉ các hoạt động xã hội.
+ Ở nhà: Kính trọng, lễ phép, hiếu thảo với ông bà, cha mẹ; giúp đỡ ba mẹ việc nhà; rèn luyện, giữ gìn nề nếp gia đình.
- Biện pháp thực hiện: Nắm vững kiến thức, hiểu về quyền và bổn phận của trẻ em từ đó thực hiện thường xuyên và giám sát nhau thực hiện cho đúng.