1. Chuẩn bị
- Đọc trước truyện Sự tích Hồ Gươm; hãy tưởng tượng và miêu tả nơi cất giữ thanh gươm mà Rùa Vàng nhận từ tay Lê Lợi.
Trả lời:
+ Bầu trời xanh thẳm, đám mây trắng muốt trôi lững lờ. Còn làn nước trong trẻo biến mặt hồ thánh tấm gương lớn…
+ Xung quanh hồ là hàng cây xanh mướt, phất phơ trong làn gió nhè nhẹ…
2. Đọc hiểu
Ba lần kéo lưới của Lê Thận có gì đáng chú ý?
Trả lời:
Cả ba lần kéo lưới của Lê Thận đáng chú ý ở chỗ là đều có sự xuất hiện của một thanh sắt – lưỡi gươm.
Tranh minh họa nhân vật và sự việc gì của truyện?
Trả lời:
Tranh minh họa nhân vật Lê Thận đang kéo lưới thì phát hiện một thanh sắt – lưỡi gươm thần
Chú ý những chi tiết kì ảo trong văn bản.
Trả lời:
Những chi tiết kì ảo trong văn bản:
- Vua Thủy Tề quyết định cho mượn thanh gươm thần.
- Ba lần kéo lưới, Lê Thận đều kéo được một lưỡi gươm.
- Trong túp lều tối, Lê Lợi cầm thanh gươm sáng rực hai chữ “Thuận Thiên”.
- Lê Lợi phát hiện chuôi gươm nạm ngọc tỏa sáng trên ngọn cây đa.
- Khi đem tra gươm vào chuôi thì vừa như in.
- Long Quân sai Rùa Vàng lên đòi lại gươm thần.
- Nhà vua thấy lưỡi gươm thần đeo bên mình tự nhiên động đậy.
- Rùa Vàng đứng nổi trên mặt nước và đòi lại gươm thần cho Long Quân.
Gươm thần giúp cho nghĩa quân Lê Lợi những gì?
Trả lời:
Gươm thần giúp cho nghĩa quân Lê Lợi:
- Nhuệ khí của nghĩa quân tăng lên, làm cho quân Minh bạt vía.
- Không phải trốn tránh mà xông xáo đi tìm giặc.
- Không phải ăn uống khổ sở mà đã có những kho lương thực chiếm từ giặc.
- Khiến cho đất nước không còn bóng tên giặc nào trên đất nước.
Phần 5 nhằm giải thích điều gì?
Trả lời:
Phần 5 giải thích lí do đặt tên gọi Hồ Gươm hay hồ Hoàn Kiếm.
3. Trả lời câu hỏi trang 28 (Ngữ Văn 6 tập 1 sách Cánh Diều)
Câu 1 - Trang 28: (Ngữ Văn 6 tập 1 sách Cánh Diều)
Em hãy nêu những sự kiện chính trong truyện Sự tích Hồ Gươm.
Trả lời:
Những sự kiện chính trong truyện Sự tích Hồ Gươm:
- Lí do Long Vương cho mượn gươm thần.
- Lê Thận ba lần kéo lười đều được lưỡi gươm thần.
- Lê Lợi phát hiện chuôi gươm thần và hoàn thành gươm thần.
- Gươm thần giúp nghĩa quân Lê Lợi chiến thắng.
- Sự hoàn trả gươm của Lê Lợi.
Câu 2 - Trang 28: (Ngữ Văn 6 tập 1 sách Cánh Diều)
Trong truyện, nhân vật nào nổi bật? Nhân vật ấy có đặc điểm gì?
Trả lời:
- Trong truyện nhân vật nổi bật nhất chính là gươm thần.
- Đặc điểm nhân vật: Gươm thần là của Long Quân, có khả năng phát sáng, trên lưỡi gươm có hai chữ “Thuận Thiên” khắc sâu và có sức mạnh vô biên giúp nghĩa quân Lê Lợi chiến thắng trước quân địch.
Câu 3 - Trang 28: (Ngữ Văn 6 tập 1 sách Cánh Diều)
Những chi tiết nào liên quan đến lịch sử? Theo em, những chi tiết nào là hoang đường, kì ảo?
Trả lời:
- Những chi tiết liên quan đến lịch sử: Sự kiện lịch sử giặc Minh đô hộ nước ta, khởi nghĩa Lam Sơn do Lê Lợi đứng dậy vùng lên thành công, chiến thắng giặc Minh vang dội.
- Những chi tiết nào là hoang đường, kì ảo:
+ Vua Thủy Tề quyết định cho mượn thanh gươm thần.
+ Ba lần kéo lưới, Lê Thận đều kéo được một lưỡi gươm.
+ Trong túp lều tối, Lê Lợi cầm thanh gươm sáng rực hai chữ “Thuận Thiên”.
+ Lê Lợi phát hiện chuôi gươm nạm ngọc tỏa sáng trên ngọn cây đa.
+ Khi đem tra gươm vào chuôi thì vừa như in.
+ Long Quân sai Rùa Vàng lên đòi lại gươm thần.
+ Nhà vua thấy lưỡi gươm thần đeo bên mình tự nhiên động đậy.
+ Rùa Vàng đứng nổi trên mặt nước và đòi lại gươm thần cho Long Quân.
Câu 4 - Trang 28: (Ngữ Văn 6 tập 1 sách Cánh Diều)
Truyện muốn ca ngợi hay giải thích điều gì? Điều ấy có ý nghĩa như thế nào?
Trả lời:
Ý nghĩa của truyện Sự tích Hồ Gươm:
- Dân gian muốn giải thích, ca ngợi tính chất chính nghĩa nghĩa, tính nhân dân của khởi nghĩa Lam Sơn.
- Truyện đề cao, suy tôn vai trò của Lê Lợi, người lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Lam Sơn đã được nhân dân hết lòng ủng hộ, có công đánh đuổi giặc, đem lại thái bình cho đất nước, nhân dân.
- Truyện thể hiện khát vọng của quần chúng nhân dân muốn được sống trong hoà bình, hạnh phúc.
- Truyện Sự tích Hồ Gươm giải thích tên gọi của Hồ Gươm (Hoàn Kiếm)