1. Đề tài và ngôi kể.
- Đề tài: tình mẫu tử.
- Ngôi kể: thứ nhất nhân vật xưng “tôi”.
2. Những cảm xúc, suy nghĩ về mẹ của nhân vật Hồng khi phải xa cách và khi được gặp mẹ.
- Những cảm xúc, suy nghĩ về mẹ của nhân vật Hồng khi phải xa cách mẹ:
+ Khi bà cô xoáy sâu vào nỗi đau, sự thiếu thốn tình mẫu tử: em im lặng không nói gì.
+ Khi bà cô nhồi nhét vào đầu em những suy nghĩ xấu xa rằng mẹ đã ruồng rẫy em và có con ở Thanh Hóa: trong lòng em căm phẫn những lời nói đó, luôn một mực giữ lòng tin yêu ở mẹ mình.
+ Sự tức giận lên đến tột cùng, em căm hờn những hủ tục lạc hậu và miệng đời cay nghiệt đã đày đọa mẹ mình, em ước nó như hòn đá, cục thủy tinh, mẩu gỗ để cắn, nhai, nghiến đến kì nát thì thôi
→ Hồng là một người mang trái tim nhân hậu, có niềm tin và tình yêu thương mẹ sâu sắc. Tình yêu thương mẹ vô bờ bến, khao khát muốn bảo vệ mẹ trước mọi điều xấu xa.
- Những cảm xúc, suy nghĩ về mẹ của nhân vật Hồng khi được gặp mẹ:
+ Trong lòng em luôn khao khát mẹ về và được gặp mẹ, khi thấy người ngồi trong xe kéo giống mẹ đã gọi và chạy theo → mẹ luôn hiện hữu trong lòng em.
+ Cảm giác xấu hổ với đám bạn nếu đó không phải mẹ mình nhưng trên hết là sự tủi thân vì luôn mong ngóng mẹ.
+ Khi biết người ngồi trên xe là mẹ mình: chạy đến, òa khóc nức nở, vỡ òa cảm xúc.
+ Thu mình trong lòng mẹ để cảm nhận tình yêu thương, hơi ấm. Em nhận ra mẹ không tiều tụy như lời người cô kể mà vẫn tươi đẹp như thuở sung túc.
+ Lời người cô văng vẳng bên tai nhưng nhanh chóng tan biến chỉ còn lại tình yêu thương và cảm xúc hạnh phúc.
→ Tình mẫu tử thiêng liêng là động lực giúp Hồng vượt qua tất cả những nỗi đau.
3. Nhân vật người cô qua suy nghĩ của nhân vật Hồng:
- Tìm mọi cách để nói xấu mẹ em, gieo rắc vào đầu em những suy nghĩ xấu xa, tiêu cực để em ruồng rẫy, ghét bỏ mẹ.
- Bịa đặt ra hoàn cảnh sống của mẹ em ở nơi xa và bịa đặt chuyện mẹ em có em bé để khiến em đau lòng.
- Khi thấy Hồng cúi đầu, buồn bã và chực khóc thì tìm cách hạ giọng và tiếp tục nhồi nhét những ý nghĩ cay độc.
→ Là một con người xấu xa, ác độc ngay với cả đứa cháu ruột của mình.
4. Bài học cuộc sống được gợi ra từ câu chuyện:
Đoạn trích Trong lòng mẹ gợi nơi người đọc rất nhiều suy nghĩ và bài học:
- Lên án những hủ tục lạc hậu đã đẩy người phụ nữ vào con đường bất hạnh, cùng cực.
-Tình mẫu tử là tình cảm thiêng liêng cao quý, chúng ta cần tin tưởng, yêu quý và trân trọng cha mẹ. Cần có những hành động cụ thể quan tâm, yêu thương chăm sóc nhau hàng ngày.