Câu 1 (4 điểm). Thế nào là gia đình văn hoá? Để xây dựng gia đình văn hoá, mỗi thành viên trong gia đình cần phải làm gì và tránh làm điều gì?
Câu 2 (2 điểm). Quê của Hà rất nghèo. Trong dòng họ của Hà chưa có ai đỗ đạt cao và làm chức vụ gì quan trọng. Hà xấu hổ về quê hương, dòng họ và không bao giờ giới thiệu quê hương, dòng họ của mình với bạn bè.
Em có đồng tình với suy nghĩ của bạn Hà không? Vì sao?
Câu 3 (2 điểm). Khi bạn có khuyết điểm, ta nên làm gì và làm như thê nào?
Câu 4 (2 điểm). Ý kiến nào sau đây là đúng? Giải thích vì sao lựa chọn phương án đó.
A. Con cái có thể tham gia bàn bạc các công việc gia đình.
B. Con cái trong gia đình chỉ cần học giỏi.
C. Con cái trong gia đình chỉ cần hoàn thành công việc của mình là đủ.
D. Con cái còn nhỏ không thể tham gia xây dựng gia đình văn hoá.
Đáp án và biểu điểm
Câu 1 (4 điểm). Có ba yêu cầu:
- Gia đình văn hoá là gia đình hoà thuận, hạnh phúc tiến bộ, thực hiện kế hoạch hoá gia đình, đoàn kết với xóm giềng, hoàn thành tốt nghĩa vụ công dân. (1 điểm)
- HS nêu được 3 trong số các ý sau:
Để xây dựng gia đình văn hoá, mỗi người trong gia đình cần: (1,5 điểm; mỗi ý đúng được 0,5 điểm)
+ Kính trọng ông bà, cha mẹ.
+ Cha mẹ phải yêu thương, chăm sóc con cái, gia đình hoà thuận, đầm ấm.
+ Sống lành mạnh, giản dị, không đua đòi, ăn chơi;
+ Tránh xa các tệ nạn xã hội;
+ Con cái chăm ngoan, học giỏi;
+ Ông bà, cha mẹ gương mẫu, là tấm gương sáng cho con cháu noi theo; thực hiện kế hoạch hoá gia đình;
+ Thương yêu anh chị em;
+....
- HS nêu được 3 trong số các ý sau:
Những điều nên tránh (1,5 điểm; mỗi ý đúng được 0,5 điểm):
+ Bạo lực trong gia đình.
+ Con cái hỗn láo với cha mẹ.
+ Anh, chị em ruột không đoàn kết.
+ Sinh quá đông con.
+...
Câu 2 (2 điểm). Có hai yêu cầu:
- Không đồng tình với suy nghĩ của Hà. (0,5 điểm)
- Học sinh trình bày theo cách của mình nhưng yêu cầu giải thích: Quê hương, dòng họ nào cũng có truyền thống tốt đẹp như: cần cù lao động, yêu nước chống giặc ngoại xâm, đoàn kết, nhân nghĩa... Chính truyền thống đó là sức mạnh cho Hà vượt lên khó khăn, vươn lên trong học tập để góp phần xây dựng quê hương mình thoát khỏi đói nghèo. Ai cũng có quyền tự hào về quê hương và dòng họ của mình. (1,5 điểm)
Câu 3 (2 điểm). Có hai yêu cầu:
- Khi bạn có khuyết điểm, ta phải giúp bạn sửa chữa khuyết điểm. (0,5 điểm)
- Cách làm:
+ Không phê bình gay gắt, nặng lời mà ôn tồn giải thích, thuyết phục giúp bạn nhận thấy sai lầm, khuyết điểm. (0,5 điểm)
+ Góp ý với bạn về cách sửa chữa sai lầm. (0,5 điểm)
+ Sau đó, không nghĩ xấu về bạn mà tìm cơ hội giúp bạn hoà nhập và cộng tác nhiều hơn trong tập thể. (0,5 điểm)
Câu 4 (2 điểm). Có hai yêu cầu:
- Chọn ý A. (0,5 điểm)
- Giải thích: Con cái cũng có vai trò trong gia đình. Con cái có thể tham gia ý kiến về các vấn đề trực tiếp liên quan đến bản thân như: học tập, lao động phụ giúp cha mẹ, vui chơi... Ngoài ra, có thể góp ý với cha mẹ về những công việc khác của gia đình. Đó là quyền được tham gia của trẻ em. (1,5 điểm)