Giải bài tập Địa Lí 6, Bài 20: Hơi nước trong không khí

1. Hơi nước và độ ẩm của không khí
Câu hỏi: Hãy cho biết nguồn cung cấp hơi nước trong khí quyển?
 
Nước trong các biển và đại dương là nguồn cung cấp chính cho khí quyển. Ngoài ra còn có sông ngòi, hồ ao...
 
Câu hỏi: Ẩm kế là gì?
 
Dụng cụ để đo độ ẩm của không khí gọi là ẩm kế.
 
Câu hỏi: Nhiệt độ có ảnh hưởng gì đến khả năng chứa hơi nước của không khí?
 
Nhiệt độ có ảnh hưởng lớn đến khả năng chứa hơi nước của không khí. Nhiệt độ hơi nước càng cao thì lượng hơi nước càng chứa được nhiều.
 
Câu hỏi: Tại sao nói không khí bão hòa hơi nước?
 
Lượng hơi nước chứa trong không khí cũng có hạn. Khi không khí đã chứa được lượng hơi nước tối đa, ta gọi là không khí đã bão hòa hơi nước.
 
Câu hỏi: Dựa vào bảng lượng hơi nước tối đa trong không khí (SGK trang 61), hãy cho biết lượng hơi nước tối đa mà không khí chứa được khi có nhiệt độ: 10⁰C, 20⁰C và 30⁰C.

Nhiệt độ (0C)	Lượng hơi nước (g/m3)
0 10 20 30	2 5 17 30

 
Ở 10⁰C: lượng hơi nước là 5 g/m³.
20⁰C: lượng hơi nước là 17 g/m³.
30⁰C: lượng hơi nước là 30 g/m³.
 
Câu hỏi: Tại sao có sự ngưng tụ của nước trong không khí? Sự ngưng tụ của hơi nước trong không khí gây ra hiện tượng gì?
 
Không khí khi đã bão hòa mà vẫn được cung cấp thêm hơi nước gặp lạnh thì không khí sẽ ngưng tụ, đọng lại thành hạt nước và sinh ra các hiện tượng mây, mưa,...
 
2. Mưa và sự phân bố lượng mưa trên Trái Đất
Câu hỏi: Vì sao có mưa?
 
Mưa là hiện tượng ngưng tụ hơi nước ở trên cao: Khi không khí bốc lên cao, bị lạnh dần, hơi nước sẽ ngưng tụ thành các hạt nước nhỏ tạo thành mây. Gặp điều kiện thuận lợi, hơi nước tiếp tục ngưng tụ, làm các hạt nước to dần, rồi rơi xuống đất thành mưa (thường ở độ cao 2-10 km).
 
Câu hỏi: Tính lượng mưa trung bình của một địa phương? Để tính lượng mưa rơi ở địa phương, người ta thường dùng dụng cụ gì?
 
- Để tính lượng mưa, người ta dùng dụng cụ để đo mưa, hay là vũ kế. Lượng mưa trong ngày được tính bằng chiều cao tổng cộng của cột nước ở đáy thùng đo mưa sau các trận mưa trong ngày.
 
Câu hỏi: Dựa vào biểu đồ hình 53 - Biểu đồ lượng mưa của thành phổ Hồ Chí Minh (SGK trang 62), cho biết:
+ Tháng nào có mưa nhiều nhất? Lượng mưa khoảng bao nhiêu mm?
+ Tháng nào có mưa ít nhất? Lượng mưa khoảng bao nhiêu mm?
+ Tháng mưa nhiều nhất vào mùa nào? 
+ Tháng 6 có mưa nhiều nhất. Lượng mưa khoảng 170 mm.
+ Tháng 2 có mưa ít nhất. Lượng mưa khoảng 10 mm.
+ Tháng mưa nhiều nhất vào mùa mưa (từ tháng 5 - tháng 10).
 
Câu hỏi: Quan sát bản đồ lượng mưa trên thế giới (hình 54), hãy:
+ Chỉ ra các khu vực có lượng mưa trung bình năm trên 2.000 mm, các khu vực có lượng mưa trung bình năm dưới 200 mm.
+ Nhận xét về sự phân bố lượng mưa trên thế giới.  
- Khu vực có lượng mưa nhiều, phân bố ở hai bên đường xích đạo, từ 1.000 - 2.000 mm.
- Khu vực có lượng mưa trung bình năm dưới 200 mm tập trung ở những vùng có vĩ độ cao, nằm giữa vĩ tuyến 30 - 40 độ ở hai nửa cầu.
- Nhận xét:
+ Lượng mưa trên Trái Đất phân bố không đều từ Xích đạo lên Cực.
 
Câu hỏi: Dựa vào bảng lượng mưa (mm) sau, hãy tính:
+ Tổng lượng mưa trong năm ở TP. Hồ Chí Minh.
+ Tổng lượng mưa trong các thảng mùa mưa (tháng 5, 6, 7, 8, 9, 10) ở TP. Hồ Chí Minh.
+ Tổng lượng mưa trong các tháng mùa khô (tháng 11, 12, 1, 2, 3, 4) ở TP Hồ Chí Minh.
 

Tháng	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
TP. HCM	18	14	16	35	110	160	150	145	158	140	55	25

+ Tổng lượng mưa trong năm ở TP. Hồ Chí Minh: 1026 mm.
+ Tổng lượng mưa trong các tháng mùa mưa (từ tháng 5 đến tháng 10): 863 mm.
+ Tổng lượng mưa trong các tháng mùa khô (từ tháng 11 đến tháng 4): 163 mm.
 
Câu hỏi: Nhiệt độ có ảnh hưởng đến khả năng chứa hơi nước của không khí như thế nào?
 
Nhiệt độ là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng lớn đến khả năng chứa hơi nước của không khí nhiều hay ít. Nhiệt độ không khí càng cao, càng chứa được nhiều hơi nước.
 
 
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
Câu 1: Nguồn cung cấp hơi nước trong không khí là do:
A. Các biển và đại dương.
B. Sông ngòi.
C. Hồ ao.
D. Tất cả A, B, C đều đúng.
 
Câu 2: Yếu tố quyết định khả năng chứa nhiều hơi nước của không khí là:
A. Nhiệt độ thấp.
B. Nhiệt độ cao.
C. Nhiệt độ trung bình.
D. Cá A, B, C đều sai.
 
Câu 3: Trong điều kiện nào, hơi nước trong không khí sẽ ngưng tụ thành mây mưa?
A. Không khí bão hòa.
B. Gặp lạnh (hoặc khối khí lạnh).
C. Lượng hơi nước được tăng thêm nhiều hơn.
D. Cả A, B, C đều đúng.
 
Câu 4: Ở nhiệt độ 20⁰C, lượng hơi nước tối đa trong không khí là:
A. 15 g / m³.
B. 17g/m³.
C. 27 g / m³.
D. 30 g / m³.
 
Câu 5: Để tính lượng mưa rơi ở một địa phương, người ta thường dùng dụng cụ gì để đo mưa?
A. Vũ kế.
B. Nhiệt kế.
C. Áp kế.
D. Cả A, B, C đều đúng. 
 
Câu 6: Lượng mưa trong ngày là:
A. Tổng lượng mưa các trận mưa trong ngày.
B. Tổng lượng mưa các ngày trong tuần.
C. Tổng lượng mưa các ngày trong tháng.
D. Cả A, B, C đều sai.
 
Câu 7: Dựa vào hình 53 SGK trang 62, cho biết tháng mưa nhiều nhất:
A. Tháng 5.
B. Tháng 6.
C. Tháng 7.
D. Tháng 8.
 
Câu 8: Dựa vào hình 53 SGK trang 62, cho biết tháng mưa ít nhất:
A. Tháng 1.
B. Tháng 2.
C. Tháng 11.
D. Tháng 12.
 
Câu 9: Trên Thế giới, khu vực có lượng mưa nhiều từ 1000 - 1200 mm, phân bố:
A. Ở đường xích đạo.
B. Ở hai bên đường xích đạo.
C. Ở vùng có vĩ độ cao.
D. Ở hai cực.
 
Câu 10: Lượng mưa trung bình năm ở nước ta là:
A. Từ 200 mm - 500 mm.
B. Từ 500 mm - 800 mm.
C. Từ 800 mm - 1.000 mm.
D. Từ 1.000 mm - 2.000 mm.