Mấy ngày qua ở vùng quê lúa xã Đức Thủy (Đức Thọ, Hà Tĩnh) người dân xôn xao khen ngợi và bàn tán về cậu học sinh nghèo Đinh Công Toàn - học sinh lớp 9A Trường THCS Lê Văn Thiêm vừa giành giải khuyến kích cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên Nhi đồng toàn quốc cho sản phẩm sáng chế “Máy quạt lúa” (do Liên hiệp các Hội KHKT Việt Nam tổ chức).
Chú Đinh Công Bình - bố của Toàn kể về chặng đường gian nan đến với giải thưởng của con mình: “Nhiều lúc chúng tôi cũng thấy lo lắng cho sức khỏe của cháu, hễ về nhà là nó lại "sà" vào các sản phẩm tự chế như cái máy quạt lúa… Cháu đam mê lắm, không bao giờ ngủ trưa, suốt ngày mày mò, đánh vật với máy móc, nhiều khi quên cả ăn. Để có nguyên liệu chế tạo, cháu nó lại đến các ki ốt thu mua đồng nát tìm kiếm rồi mua lại, ở đó có rất nhiều thứ mà người dân vứt đi nhưng đối với cháu thì chúng còn giá trị lắm!”.
Bạn Toàn cho biết: “Là con nhà nông, mình thấy bố mẹ quạt lúa quá vất vả nên nảy ra ý tưởng làm chiếc máy quạt lúa tự động để giảm bớt sức lao động cho bố mẹ”. Cơ cấu chính của cái máy do Toàn sáng chế gồm: 3 động cơ, thùng đựng lúa, cánh quạt và sàng lọc rác. Máy được gắn một mô tơ điện vận hành cánh quạt gió và một cặp bánh răng để quay hai lớp sàng.
Cụ thể máy sẽ vận hành như sau: Đổ lúa vào thùng trên cùng của máy, sau đó chỉnh cho lúa xuống từ từ để cánh quạt thổi những hạt lép bay sang một bên còn hạt chắc rơi xuống sàng. Để làm sạch tối đa, chiếc máy được cấu tạo hai lớp sàng, khi lúa gặp phải rơm rạ mà quạt không thổi ra khỏi sàng thì được tấm sàng phía trên gạt ra một bên. Vì vậy lúa chắc chắn sẽ được quạt sạch từ tấm sàng lọc thứ 2. Toàn cho biết sắp tới sẽ cải tiến máy chỉ còn một động cơ để gọn nhẹ hơn.
Ngoài chiếc máy quạt lúa, Toàn còn chế tạo ra nhiều sản phẩm khác như: xe moóc kéo, xe bánh xích, máy cẩu, xe nâng hàng tự động, xe điều khiển từ xa… Toàn đã chế tạo xong chiếc máy quạt lúa trong thời gian hai tuần. Ông Thái Sơn - cán bộ Liên hiệp các Hội KHKT Hà Tĩnh, thành viên ban giám khảo cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên Nhi đồng tại Hà Tĩnh nhận xét: "Sáng chế của em Đinh Công Toàn có ý tưởng tốt, có khả năng áp dụng vào thực tế."