Hướng dẫn giải bài tập SGK Hoá học lớp 11 bài 5: Luyện tập chương 1

Bài 1. Viết phương trình điện li của các chất sau: K₂S, Na₂HPO₄, NaH₂PO₄, Pb(OH)₂, HBrO, HF, HClO₄,...

Giải: Phương trình điện li

a) K₂S → 2K⁺ + S^2-

b) Na₂HPO₄ → 2Na⁺ + HPO₄^2- 
HPO₄^2- ⇔ H⁺ + PO₄^3- 

c) NaH₂PO₄ → Na⁺ + H₂PO₄^-
H₂PO₄^-  ⇔ H⁺ + HPO₄^2- 
HPO₄^2-  ⇔ H⁺ + PO₄^3- 

d) Pb(OH)₂  ⇔ Pb²⁺ + 2OH^-. Phân li kiểu bazơ
H₂PbO₂ ⇔ 2H⁺ + PbO₂^2-. Phân li kiểu axit

e) HBrO ⇔ H⁺  + BrO^-

g) HF ⇔ H⁺ + F^-

h) HClO₄ → H⁺ + ClO₄^-

Bài 2. Một dung dịch có [H⁺] = 0,01 OM. Tính [OH^-] và pH của dung dịch. Môi trường của dung dịch này là axit, trung tính hay kiềm? Hãy cho biết màu của quỳ tím trong dung dịch này.

Trả lời: [H⁺] = 1,0.10^-2M thì pH = 2 và [OH^-] = 1,0.10^-12M. Môi trường axit. Quỳ có màu đỏ.

Bài 3. Một dung dịch có pH = 9,0. Tính nồng độ mol của các ion H⁺ và OH^- trong dung dịch. Hãy cho biết màu của phenolphtalein trong dung dịch này.

Trả lời: pH = 9,0 thì [H⁺] = 1,0.10^-9M và [OH^-] = 1,0.10^-5M. Môi trường kiểm. Trong dung dịch kiềm thì phenolphtalein có màu hồng.

Bài 4. Viết các phương trình phân tử và ion rút gọn của các phản ứng (nếu có) xảy ra trong dung dịch giữa các cặp chất sau:

a) Na₂CO₃ + Ca(NO₃)₂

b) FeSO₄ + NaOH (loãng)

c) NaHCO₃ + HCI

d) NaHCO₃ + NaOH

e) K₂CO₃ + NaCI

g) Pb(OH)₂ (r) + HNO₃

h) Pb(OH)₂ (r) + NaOH

i) CuSO₄ + Na₂S

Trả lời: Phương trình ion rút gọn:

a) Ca²⁺ + CO₃^2- → CaCO₃ ↓

b) Fe²⁺ + 2OH^- → Fe(OH)₂ ↓

c) HCO₃^- + H⁺  → CO₂ ↑ + H₂O

d) HCO₃^- + OH^- → H₂O + CO₃^2- 

e) Không có phương trình ion rút gọn.

g) Pb(OH)₂ (r) + 2H⁺  → Pb²⁺ + 2H₂O

h) H₂PbO₂ (r) + 2OH^- → PbO₂^2- +  2H₂O

i) Cu²⁺ + S^2- → CuS ↓

Bài 5. Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li chỉ xảy ra khi

A. Các chất phản ứng phải là những chất dễ tan.
B. Các chất phản ứng phải là những chất điện li mạnh.
C. Một số ion trong dung dịch kết hợp được với nhau làm giảm nồng độ ion của chúng
D. Phản ứng không phải là thuận nghịch.

Trả lời: Chọn C. Một số ion trong dung dịch kết hợp được với nhau làm giảm nồng độ ion của chúng.

Bài 6. Kết tủa (hình 7a) được tạo thành trong dung dịch bằng các cặp chất nào dưới đây?

A. CdCl₂ + NaOH                   B. Cd(NO₃)₂ + H₂S
C. Cd(NO₃)₂ + HCl                 D. CdCl₂ + Na₂SO₄

Trả lời: Chọn B. Cd(NO₃)₂  + H₂S → CdS↓ + 2HNO₃

Bài 7. Viết phương trình hoá học (dưới dạng phân tử và ion rút gọn) của phản ứng trao đổi ion trong dung dịch tạo thành từng kết tủa sau: Cr(OH)₃; Al(OH)₃; Ni(OH)₂(hình 1.7 b, c, d)

Trả lời:

Cr(NO₃)₃ + 3NaOH(vừa đủ) → Cr(OH)₃ ↓ + 3NaNO₃

AlCl₃ + 3KOH(vừa đủ) → Al(OH)₃ ↓ + 3KCl

Ni(NO₃)₂ + 2NaOH  → Ni(OH)₂ ↓+ 2NaNO₃