Học tốt Sinh học 8, Bài 32. Chuyển hóa

Chủ nhật - 11/08/2019 22:28

Hệ thống lí thuyết cơ bản cần nhớ và hướng dẫn giải bài tập Sinh học 8, Bài 32. Chuyển hóa: Trả lời các câu hỏi và bài tập trong SGK, giải bài tập bổ sung.

I. KIẾN THỨC CƠ BẢN
Qua phần đã học, các em cần nhớ những kiến thức sau:
1. Trao đổi chất là biểu hiện bên ngoài của quá trình chuyển hóa vật chất và năng lượng.

2. Sự chuyển hóa vật chất và năng lượng bao gồm hai mặt đối lập nhưng thống nhất là đồng hóa và dị hóa.
+ Đồng hóa là quá trình tổng hợp tư các chất đơn giản thành các chất phức tạp đặc trưng của cơ thể và tích lũy năng lượng.
+ Dị hóa là quá trình phân giải các chất phức tạp thành các sản phẩm đơn giản và giải phóng năng lượng.

3. Quá trình chuyển hóa vật chất và năng lượng được điều hòa bằng hai cơ chế thần kinh và thể dịch.

II. TRẢ LỜI CÂU HỎI SGK
A. TÌM HIỂU VÀ THẢO LUẬN
- Quan sát sơ đồ hình 32-1, hãy cho biết sự chuyển hóa vật chất và năng lượng ở tế bào gồm những quá trình nào?

Sự chuyển hóa vật chất và năng lượng ở tế bào gồm quá trình đồng hóa và dị hóa.

- Phân biệt trao đổi chất với sự chuyển hóa vật chất và năng lượng?
Trao đổi chất là mặt biểu hiện bên ngoài của các quá trình chuyển hóa vật chất và năng lượng bên trong các tế bào.

- Năng lượng giải phóng ở tế bào được sử dụng vào những hoạt động gì?
Năng lượng giải phóng ở tế bào được sử dụng vào những hoạt động:
+ Co cơ để sinh công.
+ Cung cấp cho quá trình đồng hóa tổng hợp chất mới.
+ Sinh nhiệt bù đắp phần nhiệt của cơ thể bị mất do tỏa nhiệt.
• Bảng so sánh đồng hóa và dị hóa:
* Khác nhau:

Đồng hóa	Dị hóa
+ Tổng hợp các chát. + Tích lũy năng lượng.	+ Phân giải các chất. + Giải phóng năng lượng.

Giống nhau: Đều xảy ra trong tế bào.
• Mối quan hệ giữa đồng hóa và dị hóa:
+ Các chất được tổng hợp từ đồng hóa là nguyên liệu của dị hóa.
+ Năng lượng được tích lũy ở đồng hóa sẽ được giải phóng ở dị hóa để cung cấp trở lại cho hoạt động tổng hợp ở đồng hóa.
Đồng hóa và dị hóa là 2 quá trình trái ngược nhau, nhưng thống nhất với nhau: vì nếu không có đồng hóa thì không có nguyên liệu cho dị hóa; ngược lại nếu không có dị hóa thì không có năng lượng cho hoạt động đồng hóa.

- Mối tương quan giữa đồng hóa vù dị hóa của những cơ thể khác nhau có như nhau không và phụ thuộc những yếu tố nào?
Mối tương quan giữa đồng hóa và dị hóa ở những cơ thể khác nhau không giống nhau và phụ thuộc vào:
Lứa tuổi:
+ Ở trẻ em: cơ thể đang lớn, quá trình đồng hóa lớn hơn dị hóa.
+ Ở người già: quá trình dị hóa lớn hơn đồng hóa.
Lúc lao động: dị hóa lớn hơn đồng hóa; lúc nghỉ ngơi thì ngược lại.

- Hãy nêu sự khác biệt giữa đồng hóa và dị hóa?
Sự khác biệt giữa đồng hóa với tiêu hóa; giữa dị hóa với bài tiết.

Đồng hóa - Tổng hợp chất đặc trưng. - Tích lũy năng lượng ở liên kết hóa học.	Tiêu hóa - Biến đổi thức ăn lấy vào thành chát dinh dưỡng.
Dị hóa - Phân giải chất đặc trưng thành chất đơn giản. - Bẻ gãy liên kết hóa học giải phóng năng lượng.	Bài tiết - Thải các sản phẩm phân hủy và sản phẩm thừa ra môi trường ngoài.

- Khi ca thể ở trạng thái nghỉ ngơi có tiêu dùng năng lượng không?
Khi cơ thể ở trạng thái nghỉ ngơi có tiêu dùng năng lượng. Vì khi cơ thể nghỉ ngơi vẫn cần năng lượng để duy trì cho mọi hoạt động, duy trì sự sống; năng lượng này cần ít hơn khi cơ thể ở trạng thái hoạt động.

B. TRẢ LỜI CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP
1. Hãy giải thích vì sao nói thực chất quá trình trao đổi chất là sự chuyển hóa vật chất và năng lượng?
Chuyển hóa vật chất và năng lượng ở tế bào làm biến đổi vật chất thành sản phẩm đặc trưng của cơ thể, đồng thời xảy ra sự dị hóa giải phóng năng lượng cung cấp cho các hoạt động sống.
Trao đổi chất và chuyển hóa là chuỗi quá trình liên tiếp không gián đoạn.

2. Vì sao nói chuyển hóa vật chất và năng lượng là đặc trưng cơ bản của sự sống?
Mọi hoạt động sống của cơ thể đều cần năng lượng, năng lượng được giải phóng từ quá trình chuyển hóa. Nếu không có chuyển hóa thì không có hoạt động sống.

3. Sự khác biệt giữa đồng hóa với tiêu hóa, giữa dị hóa với bài tiết?
- Sự khác biệt giữa đồng hóa với tiêu hóa:

Đồng hóa	Tiêu hóa
Tổng hợp từ các chất đơn giản (chất dinh dưỡng của quá trình tiêu hóa) thành chất phức tạp đặc trưng cho cơ thể.	Biến đổi thức ăn thành chất dinh dưỡng.

- Sự khác biệt giữa dị hóa với bài tiết:

Dị hóa	Bài tiết
Dị hóa là quá trình phân giải các phức tạp (sản phẩm của đồng hóa) thành những chất đơn giản và phóng năng lượng dùng cho các động sống của cơ thể.	Phải loại các chất cặn bã và các chất độc hại khác để duy trì tính ổn định của môi trường trong.

4. Giải thích mối quan hệ qua lại giữa đồng hóa và dị hóa?
Giải thích mối quan hệ giữa đồng hóa và dị hóa:
Đồng hóa và dị hóa là 2 quá trình trái ngược nhau, nhưng thống nhất với nhau vì nếu không có đồng hóa thì không có nguyên liệu cho dị hóa; ngược lại nếu không có dị hóa thì không có năng lượng cho đồng hóa.

III. CÂU HỎI BỔ SUNG
Tại sao ở các em (tuổi thiếu niên) ăn nhiều và nhanh đói hơn người già?
Các em tuổi thiếu niên ăn nhiều và nhanh đói hơn người già vì các em có nhu cầu xây dựng cơ thể, nhu cầu năng lượng nhiều hơn nên cường độ trao đổi chất mạnh hơn, đồng hóa, dị hóa cũng nhanh hơn.

Ý kiến bạn đọc