1. Cho một số từ sau:
Khỏe khoắn, hư hỏng, tròn trịa, hoa hồng, lập lòe, xe máy, máy bay, núi non, đường sá, xe cộ, đậm đà.
Hãy xếp các từ trên đây vào ba nhóm
a) Từ ghép tổng hợp
b) Từ ghép phân loại
c) Từ láy
2. Viết 4 câu tục ngữ, thành ngữ hoặc ca dao nói về đạo lý làm người
3. a) Đặt 2 câu có danh từ chỉ đồ dùng học tập làm chủ ngữ.
b) Đặt 2 câu có tính từ chỉ đức tính của một học sinh giỏi làm vị ngữ.
4. a) Từ ý “trăng sáng” viết thành các câu kể, câu hỏi, câu cảm.
b. Từ ý “Lan đọc bài”, viết thành các câu kể, câu hỏi, câu cầu khiến.
5. Nhà văn Nguyễn Thế Hội viết:
Dưới tầm cánh chú chuồn chuồn bây giờ là lũy tre xanh rì rào trong gió, là bờ ao với những khóm khoai nước rung rinh. Rồi những cảnh tuyệt đẹp của đất nước hiện ra: cánh đồng với đàn trâu thung thăng gặm cỏ, dòng sông với những đoàn thuyền ngược xuôi. Còn trên tầng cao là đàn cò đang bay, bầu trời xanh trong và cao vút.
Đoạn văn trên có những hình ảnh nào đẹp? Những hình ảnh ấy giúp em cảm nhận được điều gì về vùng nông thôn Việt Nam?
6. Em hãy đọc bài thơ dưới đây rồi kể lại câu chuyện thành bài văn xuôi:
Gọi bạn
Từ xa xưa thủa nào
Trong rừng xanh sâu thẳm
Đôi bạn sống bên nhau
Bê Vàng và Dê Trắng
Suối cạn cỏ héo khô
Lấy gì nuôi đôi bạn
Chờ mưa đến bao giờ
Bê Vàng đi tìm cỏ
Lang thang quên đường về
Dê Trắng thương bạn quá
Chạy khắp nẻo tìm Bê
Đến bây giờ Dê Trắng
Vẫn gọi hoài: Bê! Bê!
(Định Hải)
----------------------------
ĐÁP ÁN
1. a) Từ ghép tổng hợp: hư hỏng, núi non, đường xá, xe cộ
b) Từ ghép phân loại: hoa hồng, xe máy, máy may
c) Từ láy: khoẻ khoắn, tròn trịa, lập lòe, đậm đà
2. Các câu tục ngừ, thành ngữ hoặc ca dao nói về đạo lý làm người:
- Giấy rách phải giữ lấy lề
- Uống nước nhớ nguồn
- Lá lành đùm lá rách
- Bầu ơi thương lấy bí cùng
- Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn
3. Đặt câu
a) Câu có danh từ chỉ đồ dùng học tập làm chủ ngữ
- Quyển sách Tiếng Việt mới tinh
- Cây bút máy rất đẹp
b) Câu có tính từ chỉ đức tính của một học sinh giỏi:
- Bạn Hùng rất chăm học
- Lan rất hăng hái phát biểu ý kiến trong giờ học
4. a) Từ ý “Trăng sáng”, viết thành các câu kể, câu hỏi, câu cảm:
- Trăng rất sáng, (câu kể)
- Trăng có sáng không? (câu hỏi)
- Ồ, trăng sáng quá! (câu cảm)
b) Từ ý “Lan đọc bài”, viết thành các câu kể, câu hỏi, câu cầu khiến:
- Lan đang đọc bài. (câu kể)
- Lan đọc bài à? (câu hỏi) 1
- Lan, đọc bài đi! (cầu cầu khiến)
5. Những hình ảnh đẹp trong đoạn văn là: lũy tre xanh, bờ ao có khóm khoai nước rung rinh, cánh đồng có đàn trâu thung thăng gặm cỏ; dòng sông có những đoàn thuyền xuôi ngược, bầu trời xanh trong rập rờn cánh cò bay.
Những hình ảnh đó đã thể hiện được vẻ đẹp duyên dáng của làng quê êm ả. Gợi nét tươi vui, trù phú của vùng nông thôn Việt Nam, ẩn chửa sự no ấm, yên bình của người dân lao động.
6. Gợi ý
- Viết đúng thể loại văn kể chuyện (kiểu bài kể chuyện sáng tạo dựa vào nội dung bài thơ).
- Giới thiệu được tình bạn giữa Bê Vàng và Dê Trắng.
- Trình bày được diễn biến câu chuyện xảy ra giữa Bê Vàng và Dê Trắng, bộc lộ được cảm xúc bản thân về những sự việc đã diễn ra trong câu chuyện.
- Bài viết phải đảm bảo được các yêu cầu về dùng từ đặt câu, liên kết câu, trình bày, diễn đạt.
Bài tham khảo
Ngày xưa, trong khu rừng nọ, có đôi bạn Bê Vàng và Dê Trắng sống bên nhau. Đôi bạn rất thân thiết tưởng chừng như không bao giờ xa cách.
Thế nhưng, năm ấy trời hạn hán, mọi người đều khốn khổ, cả đôi bạn Bê Vàng và Dê Trắng cũng không thoát khỏi.
Ngày tháng cứ thế nối tiếp nhau. Hai bạn trông chờ mưa nhưng chẳng thấy mưa đâu. Cánh rừng trơ trọi không tìm ra một ngụm nước trong hay một chiếc lá non.
Bê Vàng và Dê Trắng cùng nhau đi tìm cỏ nhưng rồi cũng đành thất vọng. Những ngọn cỏ úa còn sót lại trong cánh rừng không đủ nuôi đôi bạn. Những ngụm nước còn đọng lại trong hốc đá rồi cũng không còn nữa. Đôi bạn thấy thương nhau quá!
Rồi một buổi sáng mùa hạ, tiết trời oi ả, Bê Vàng thức dậy sớm hơn mọi ngày, chuẩn bị cho chuyến đi xa. Bê Vàng quyết định tạm biệt Dê Trắng để đi tìm cỏ.
Vừa đi vừa mong tìm được cỏ để nuôi mình và nuôi bạn. Bê Vàng đi mãi, đi mãi trong khu rừng xa thẳm. Thế rồi Bê Vàng quên đường trở về. Hoảng sợ trước cảnh rừng hoang vắng, sợ không được gặp lại bạn Dê Trắng nữa, những giọt nước mắt đã lăn dai trên má Bê Vàng.
Ngày lại, ngày qua... Dê Trắng không thấy bạn trở về nên bôn ba đi tìm bạn. Tìm kiếm khắp rừng, mặc cho đói khát, mặc cho đôi chân đã rã rời, mặc cho thú dữ đe dọa... Dê Trắng vẫn đi tìm bạn, mãi gọi Bê! Bê! Tiếng gọi xưa Dê Trắng vọng vào vách núi, vang lảnh lót trong khu rừng nhưng Bê Vàng nào nghe thấy.
Tiếng khóc của Bê Vàng thật là đáng thương. Tiếng kêu của Dê trắng nghe thật cảm động. Tiếng gọi ấy tuy Bê Vàng không nghe được để trở về nhưng ẩn chứa một tình bạn sâu sắc, nó là lời nhắn gội chúng ta: hãy biết yêu thương bè bạn, hãy có tình bạn cao đẹp.