A. CÂU HỎI VÀ TRẢ LỜI
I. Các nhân tố tự nhiên
1. Tài nguyên đất
Câu hỏi: Các nhân tố tự nhiên nào ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố nông nghiệp.
Trả lời:
Sự phát triển và phân bố nông nghiệp phụ thuộc vào tài nguyên đất, khí hậu, nước và sinh vật.
Câu hỏi: Tài nguyên đất có ý nghĩa và tầm quan trọng như thế nào?
Trả lời:
Tài nguyên đất là tài nguyên vô cùng quý giá, là tư liệu sản xuất không thể thay thế được của ngành nông nghiệp.
Câu hỏi: Tài nguyên đất ở nước ta có mấy loại? Tình hình phân bố.
Trả lời:
Tài nguyên đất ở nước ta khá đa dạng, trong đó có hai nhóm đất cơ bản là đất phù sa và đất feralit.
Đất phù sa thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp, thích hợp với cây lúa nước, các loại cây ngắn ngày khác, tập trung ở Đồng bằng sông Hồng, sông Cửu Long và đồng bằng ven biển miền Trung.
Đất feralit phân bố ở vùng núi, trung du, vùng Tây Nguyên, Đông Nam Bộ, thích hợp với cây công nghiệp lâu năm.
2. Tài nguyên khí hậu
Câu hỏi: Dựa vào kiến thức đã học ở lớp 8, hãy trình bày đặc điểm khí hậu của nước ta.
Trả lời:
Nước ta có khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa, nguồn nhiệt ấm cao là điều kiện thuận lợi cho cây trồng sinh trưởng và phát triển quanh năm.
Sự phân hóa khí hậu theo chiều Bắc Nam và theo độ cao trồng được các loại cây nhiệt đới, cận nhiệt và ôn đới.
Hạn chế: Khí hậu nóng ẩm, mưa nhiều tạo điều kiện cho các loại sâu bệnh phát triển, ảnh hưởng đến cây trồng, thời tiết diễn biến thất thường và các thiên tai khác như sương muối, rét hại, ... ảnh hưởng đên sản xuất nông nghiệp.
3. Tài nguyên nước
Câu hỏi: Hãy nêu giá trị kinh tế của tài nguyên nước đối với sản xuất nông nghiệp.
Trả lời:
Nước ta có mạng lưới sông ngòi dày đặc, diện tích mặt nước rộng, nguồn nước dồi dào, thuận lợi cho tưới tiêu và nuôi trồng thủy sản.
Câu hỏi: Tại sao thủy lợi là biện pháp hàng đầu trong thâm canh nông nghiệp ở nước ta?
Trả lời:
Trong thâm canh nông nghiệp ở nước ta, thủy lợi là biện pháp hàng đầu vì: công tác thủy lợi đảm bảo nước tưới trong mùa khô, chống úng, chống lụt trong mùa mưa bão.
Cải tạo đất, mở rộng diện tích canh tác, tăng vụ, thay đổi cơ cấu mùa vụ và cơ cấu cây trồng.
4. Tài nguyên sinh vật
Câu hỏi: Tài nguyên sinh vật có giá trị kinh tế như thế nào?
Trả lời:
Với môi trường nhiệt đới gió mùa ấm, tài nguyên sinh vật nước ta đa dạng và nhiều chủng loại. Đó là điều kiện và cơ sở đế phát triển cây trồng vật nuôi có chất lượng tốt.
II. Các nhân tố kinh tế - xã hội
Câu hỏi: Trong các nhân tố kinh tế - xã hội, nhân tố nào tác động mạnh đến sự phát triển và phân bố nông nghiệp?
Trả lời:
Chính sách phát triển nông nghiệp là nhân tố tác động mạnh tới dân cư và lao động nông thôn, khuyến khích sản xuất, phát huy mặt mạnh trong lao động nông nghiệp, hoàn thiện cơ sở vật chất kĩ thuật, tạo mô hình phát triển nông nghiệp thích hợp và mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm trong và ngoài nước.
Điều kiện kinh tê - xã hội là nhân tố quyết định tạo nên những thành tựu to lớn trong nông nghiệp.
1. Dân cư và lao động nông thôn
Câu hỏi: Trong sản xuất nông nghiệp, người Việt Nam có mặt mạnh nào?
Trả lời:
Mặt mạnh: Có truyền thống, kinh nghiệm sản xuất nông nghiệp lâu đời, gắn bó với đất đai. Khi có chính sách thích hợp khuyến khích sản xuất thì người nông dân phát huy được bản chất cần cù, sáng tạo của mình.
2. Cơ sở vật chất kĩ thuật
Câu hỏi: Cho biết thực trạng cơ sở vật chất - kĩ thuật nước ta trong việc phát triển nông nghiệp?
Trả lời:
Cơ sở vật chất - kĩ thuật phục vụ cho trồng trọt, chăn nuôi ngày càng được hoàn thiện, đáp ứng được nhu cầu phát triển sản xuất nông nghiệp. Công nghiệp chế biến nông sản gắn liền với các vùng chuyên canh, góp phần nâng cao giá trị và khá năng cạnh tranh của hàng nông nghiệp.
Cáu hỏi: Kể tên một số cơ sở vật chất - kĩ thuật trong nông nghiệp để minh họa rõ hơn sơ đồ hình 7.2 (SGK trang 26).
Trả lời:
- Hệ thống thủy lợi: cơ bản hoàn thành.
- Hệ thống dịch vụ và trồng trọt phát triển, các giống mới được tuyển chọn, lai tạo cho năng suất cao, các cơ sở vật chất - kĩ thuật khác phục vụ cho sản xuất nông nghiệp ngày càng được hoàn thiện.
3. Chính sách phát triển nông nghiệp
Câu hỏi: Hãy nêu một số chính sách cụ thể trong việc phát triển nông nghiệp.
Trả lời:
- Chính sách phát triển kinh tế hộ gia đình, kinh tế trang trại, nông nghiệp hướng ra xuất khẩu.
4. Thị trường trong và ngoài nước
Câu hỏi: Hãy nêu những thuận lợi và khó khăn của việc mở rộng thị trường trong và ngoài nước.
Trả lời:
- Thuận lợi: Thị trường được mở rộng thúc đẩy sản xuất phát triển, đa dạng hóa sản phẩm nông nghiệp, tạo điều kiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi.
- Hạn chế: Do sức mua của thị trường trong nước còn hạn chế nên việc chuyển đổi cơ cấu nông nghiệp ở nhiều vùng còn khó khăn.
Biến động của thị trường xuất khẩu (giá cả, chất lượng) ảnh hưởng xấu đến sự phát triển một số cáy trồng xuất khâu.
Câu hỏi: Sự phát triển và phân bô công nghiệp chế biến có ảnh hưởng như thế nào đến phát triển và phân bố nông nghiệp?
Trả lời:
- Làm tăng giá trị và khả năng cạnh tranh của hàng nông sản.
- Nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp và thúc đẩy sự phát triển của các vùng chuyên canh.
B. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
Câu 1: Sự phát triển và phân bố nông nghiệp phụ thuộc vào các tài nguyên nào?
A. Đất
B. Khí hậu.
C. Nước và sinh vật.
D. Cả A, B, C đều đúng.
Trả lời:
Đáp án: D
Câu 2: Đất đai là nguồn tài nguyên:
A. Vô cùng quý giá.
B. Tư liệu sản xuất không thể thay thế được của nông nghiệp.
C. Cả A và B đều đúng.
D. Cả A và B đều sai.
Trả lời:
Đáp án: C
Câu 3: Đất phù sa thích hợp nhất với cây lúa nước, phân bố chủ yếu ở:
A. Đồng bằng sông Hồng.
B. Đồng bằng ven biển miền Trung.
C. Đồng bằng sông Cửu Long.
D. Cả A, B, C đều đúng.
Trả lời:
Đáp án: D
Câu 4: Nước ta có khí hậu nhiệt đới gió mùa ẩm là điều kiện thuận lợi cho việc trồng:
A. Lúa và rau màu trong năm.
B. Nhiều loại cây công nghiệp và cây ăn quả.
C. Cả A và B đều đúng.
D. Cả A và B đều sai.
Trả lời:
Đáp án: C
Câu 5: Làm thủy lợi là biện pháp hàng đầu trong thâm canh nông nghiệp ở nước ta nhằm:
A. Cung cấp nước tưới trong mùa khô, chống úng lụt mùa mưa bão.
B. Cải tạo đất, mở rộng diện tích canh tác.
C. Cả A và B đều sai.
D. Cả A và B đều đúng.
Trả lời:
Đáp án: D
Câu 6: Nhân tố nào có tác động mạnh đến sự phát triển sản xuất nông nghiệp ở nước ta?
A. Dân cư và lao động nông thôn.
B. Chính sách phát triển nông nghiệp.
C. Cơ sở vật chất - kĩ thuật.
D. Thị trường trong và ngoài nước.
Trả lời:
Đáp án: B
Câu 7: Đặc điểm của tài nguyên sinh vật nước ta là:
A. Hệ sinh thái đa dạng.
B. Giàu về thành phần chủng loại.
C. Cả A và B đều sai.
D. Cả A và B đều đúng.
Trả lời:
Đáp án: C
Câu 8: Cơ sở vật chất - kĩ thuật trong nông nghiệp bao gồm:
A. Hệ thống thủy lợi.
B. Hệ thống dịch vụ trồng trọt.
C. Hệ thống dịch vụ chăn nuôi và cơ sở vật chất kĩ - thuật khác.
D. Cả A, B, C đều đúng.
Trả lời:
Đáp án: D
Câu 9: Công nghiệp chế biến nông sản phát triển góp phần:
A. Tăng giá trị và khả năng cạnh tranh của hàng nông nghiệp.
B. Nâng cao hiệu quả sản xuất, ổn định và phát triển các vùng chuyên canh.
C. Cả A và B đều đúng.
D. Cả A và B đều sai.
Trả lời:
Đáp án: C
Câu 10: Thị trường trong và ngoài nước được mở rộng tạo điều kiện:
A. Thúc đẩy sản xuất phát triển.
B. Đa dạng sản phẩm nông nghiệp.
C. Chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi.
D. Cả A, B, C đều đúng.
Trả lời:
Đáp án: D