Đề tài nghị luận về một tư tưởng, đạo lí thường là: quan điểm về đạo đức, thế giới quan, nhân sinh quan...; về văn hoá, tôn giáo, tín ngưỡng, phương pháp tư tưởng.
Để làm một bài nghị luận về một tư tưởng, đạo lí cần lưu ý:
- Về nội dung:
+ Giới thiệu, trình bày, giải thích rõ vấn đề tư tưởng, đạo lí cần bàn luận.
+ Phân tích những mặt đúng, bác bỏ những biểu hiện sai lệch có liên quan đến vấn đề cần bàn luận.
+ Nêu ý nghĩa, rút ra bài học nhận thức và hành động về tư tưởng, đạo lí.
- Về diễn đạt:
Cần chuẩn xác, mạch lạc; có thể sử dụng một số phép tu từ và yếu tố biểu cảm nhưng phải phù hợp và có chừng mực.