Chiến tranh giành độc lập của các thuộc địa Anh ở Bắc Mĩ

1. Tình hình các thuộc địa. Nguyên nhân của chiến tranh.
Câu hỏi. Nêu một vài nét về sự xâm nhập và thành lập các thuộc địa của thực dân Anh ở Bắc Mĩ?
 
Sau khi Cô-lôm-bô tìm ra châu Mĩ, nhiều nước châu Âu lần lượt chiếm và chia nhau châu lục mới này làm thuộc địa.
Các thuộc địa Anh ở Bắc Mĩ (ven bờ Đại Tây Dương) lần lượt được thành lập từ đầu thế kỉ XVII đến nửa đầu thế kỉ XVIII. Đây vốn là đất đai của người In-đi-an (thổ dân da đỏ). Thực dân Anh đã tiêu diệt hoặc dồn đuổi họ vào rừng sâu phía Tây để chiếm đoạt vùng đất đai phì nhiêu này và mua nô lệ da đen từ châu Phi sang để khai khẩn đồn điền. Trong hai thế kỉ XVII - XVIII, thực dân Anh vừa di cư lập nghiệp, cướp đất đai của người da đỏ, vừa tiến hành những cuộc chiến tranh chống những di dân Hà Lan, Pháp. Dần dần, Anh xây dựng được một vùng đất thực dân rộng lớn, giàu có gồm 13 thuộc địa ở Bắc Mĩ.
 
Câu hỏi. Vì sao nhân dân các thuộc địa ở Bắc Mĩ đẩu tranh chống thực dân Anh ?
 
Do mâu thuẫn giữa sư phát triển kinh tế tư bản chủ nghĩa ở các thuộc địa với chính sách thống trị của thực dân Anh.
Biểu hiện: Đến giữa thế kỉ XVIII, nền kinh tế của 13 thuộc địa đang trên đà phát triển theo con đường tư bản chủ nghĩa. Nhiều ngành sản xuất như luyện kim, đóng tàu, dệt vải... đã cạnh tranh được với chính quốc. Trong khi đó, chính phủ Anh lại tìm cách hạn chế sự phát triển kinh tế ở các thuộc địa, coi nơi này chỉ là nơi cung cấp nguyên liệu, tiêu thụ hàng hóa. Những chính sách trên của chính phủ Anh đã xâm phạm quyền lợi của tất cả các tầng lớp nhân dân thuộc địa, từ tư sản, chủ nô, chủ trại đến công nhân và nô lệ. Do đó, đã gây nên một phong trào phản ứng mạnh mẽ, kích thích nguyện vọng độc lập và tinh thân đoàn kết của các thuộc địa.
 
2. Diễn biến cuộc chiến tranh.
Câu hỏi. Theo em, tính chất tiến bộ của “Tuyên ngôn Độc lập “ (Mĩ) thể hiện ở điểm nào?
 
Tuyên ngôn Độc lập (4 - 7 - 1776) xác định quyền của con người và quyền của các thuộc địa. Tuyên ngôn mang tính chất dân chủ tự do, thấm nhuần tư tưởng tiến bộ của thời đại. Nó nêu các nguyên tắc bình đẳng, quyền sống, quyền tự do, quyền mưu cầu hạnh phúc của mỗi con người.
Nhưng Tuyên ngôn còn hạn chế: không thủ tiêu chế độ nô lệ, người phụ nữ không có quyền tham gia bầu cử, khẳng định quyền lực của người da trắng, quyền tư hữu tài sản.v.v...
 
Câu hỏi. Cuộc chiến tranh giành độc lập của các thuộc địa Anh ở Bắc Mĩ diễn ra như thế nào?
* Hướng dẫn trả tời.
Mặc dù đến năm 1775, cuộc chiến tranh giữa các thuộc địa với thực dân Anh mới bùng nổ, nhưng nhiều cuộc bạo động khởi nghĩa đã nổ ra trước đó: Cuối năm 1 773, nhân dân Bô-xtơn nổi dậy tấn công ba tàu chở chè của Anh và ném các thùng chè xuống biển. Để trả thù hành động này, Chính phủ Anh ra lệnh đóng cửa cảng Bô-xtơn. Mâu thuẫn giữa thuộc địa với chính quốc ngày càng căng thẳng. Năm 1774, các thuộc địa cử đại biểu đến họp đại hội Phi-la-đen-phi-a, yêu cầu Chính phủ Anh bãi bỏ các chính sách hạn chế công thương nghiệp ở Bắc Mĩ. Năm 1775 chiến tranh bùng nổ giữa chính quốc và thuộc địa. Ngày 4 - 7 - 1776, trong khi chiến sự đang diễn ra ác liệt, đại hội Phi-la-đen-phi-a thông qua bản tuyên ngôn Độc lập, tố cáo chế độ áp bức thuộc địa của thực dân Anh, thành lập một quốc gia độc lập.
Tháng 10 - 1777, quân thuộc địa chiến thắng quân Anh trong trận đánh lớn ở Xa-ré-tó-ga, tạo nên bước ngoặt của cuộc chiến tranh. Năm 1781, quân Anh ở Bắc Mĩ phải đầu hàng và năm sau chiến tranh kết thúc.
 
3. Kết quả và ý nghĩa của cuộc chiến tranh giành độc lập của các thuộc địa Anh ở Bắc Mĩ.
Câu hỏi. Cuộc chiến tranh giành độc lập của các thuộc địa Anh ở Bắc Mĩ đạt được kết quả gì?
 
Cuộc chiến tranh giành độc lập của các thuộc địa Anh ở Bắc Mĩ đạt được kết quả là nột nước Cộng hòa tư sản ra đời: Hợp chủng quốc Hoa Kì (viết tắt theo tiếng Anh là USA, thường gọi là nước Mĩ hay Hoa Kì) với hiến pháp 1787.
 
Câu hỏi. Hiến pháp 1787 ở Mĩ đưa đến kết quả gì? Những điểm tích cực và hạn chế của Hiến pháp 1787?
 
- Kết quả: Theo Hiến pháp, Mĩ là nước Cộng hòa liên bang.
- Điểm tích cực và hạn chế của Hiến pháp 1787:
+ Tích cực: Thể hiện tính tư sản: Tăng cường bộ máy chính quyền trung ương, các bang được quyền tự trị rộng rãi. Tổng thống nắm quyền hành pháp, Quốc hội nắm quyền lập pháp.
+ Hạn chế: Quyền dân chủ bị hạn chế: phụ nữ, nô lệ da đen, người In-đi-an không có quyền chính trị.
 
Câu hỏi. Tại sao nói cuộc đấu tranh giành độc lập của các thuộc địa Anh ở Bắc Mĩ là một cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc, đồng thời là một cuộc cách mạng tư sản?
 
Vì nó thực sự giải phóng nhân dân Bắc Mĩ thoát khỏi ách thống trị của thực dân Anh thiết lập một quốc gia tư sản độc lập ở Bắc Mĩ. Hợp chủng quốc Hoa Kì ra đời sau cuộc chiến tranh này. Mặt khác, nó gạt bỏ những cản trở của chế độ phong kiến, thiết lập quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa, thống nhất thị trường dân tộc, mở đường cho tư bản chủ nghĩa phát triển, thiết lập chế độ cộng hòa tư sản.
 
Câu hỏi. Nêu ý nghĩa của các cuộc cách mạng tư sản đầu tiên?
 
Xác lập sự thắng lợi của Chủ nghĩa tư bản đối với chế độ phong kiến ở mức độ khác nhau (ở Anh chưa triệt để vì sự tham gia của quý tộc mới), tạo điều kiện cho sản xuất tư bản chủ nghĩa phát triển (Ở Hà Lan: thành lập nước Cộng hòa, ở Anh: nhà nước quân chủ lập hiến, ở Mĩ là nước Cộng hòa liên bang).
Những các cuộc cách mạng tư sản đầu tiên chưa triệt để (ở Anh: Vua còn nhưng không cai trị, quyền lực thuộc về Quốc hội, ở Mĩ chưa xóa bỏ chế độ nô lệ, chỉ có mười da trắng mới được hưởng các quyền tự do dân chủ. Tất cả các cuộc cách mạng nhờ động lực là quần chúng nhân dân nhưng cuối cùng họ không được hưởng quyền lợi gì, chế độ tư bản chủ nghĩa xác lập chẳng qua thay đổi hình thức bóc lột mới mà thôi).
 
Câu hỏi. Lập niên biểu về Chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mĩ theo mẫu sau:
 

 
Câu hỏi. Lập bảng so sánh sự khác nhau giữa cuộc Cách mạng tư sản Anh và Chiến tranh giành độc lập của các thuộc địa Anh ở Bắc Mĩ theo mẫu sau: