I. Kiến thức cơ bản
1. Tình hình chính trị
- Cuối thế kỉ XV - đầu thế kỉ XVIII, trên vùng thảo nguyên Mông cổ, một nhà nước phong kiến chuyên chế quân sự ra đời. Mông cổ mở rộng xâm lược nhiều nơi, tiến xuống phía Nam. Năm 1257, nhà Tống bị tiêu diệt, Khu-bi-lai lên ngôi Hoàng đế lập ra nhà Nguyên trên đất Trung Quốc (1271 - 1368).
- Năm 1368, khởi nghĩa nông dân lật đổ nhà Nguyên, Chu Nguyên Chương lên ngôi Hoàng đế ở Nam Kinh, lập ra nhà Minh.
- Cuối triều Minh, mâu thuẫn xã hội gay gắt, khởi nghĩa Lý Tự Thành bùng nổ. Giữa lúc đó người Mãn Thanh chiếm toàn bộ Trung Quốc lập ra nhà Thanh (1614- 1911).
- Về tổ chức bộ máy chính quyền: Tương đối giống với các triều đại phong kiến trước đó (Tần - Hán, Đường - Tống). Cụ thể:
+ Thời Minh - Thanh bỏ chức Thái uý và Thừa tướng, thay vào các bộ.
+ Nhà Thanh có thêm sự phân biệt đối xử giữa người Hán với người Mãn. Quyền hành chủ yếu tập trung trong tay người Mãn.
- Thời Minh - Thanh tiếp tục chính sách xâm lược của các triều đại trước, các hoàng đế Minh - Thanh đều đem quân đi xâm lược các nước láng giềng. Nhưng khi xâm lược Đại Việt thì bị thất bại.
2. Sự phát triển kinh tế
- Về nông nghiệp
+ Có những tiến bộ về kĩ thuật gieo trồng.
+ Diện tích trồng trọt vượt xa các thời trước, sản lượng lương thực tăng nhiều.
+ Tình trạng cướp đoạt ruộng đất của địa chủ vẫn gia tăng.
- Về thủ công và thương nghiệp: Phát triển hơn các thời kì trước. Các hình thức công xưởng thủ công đã xuất hiện trong các nghề dệt, làm giấy, đồ sứ.
- Về ngoại thương:
+ Từ thế kỉ XVI đã có một số thương nhân châu Âu đến Trung Quốc buôn bán.
+ Đến triều nhà Thanh, do thi hành chính sách đóng cửa biển, đã hạn chế người châu Âu vào Trung Quốc.
+ Công thương nghiệp thành thị vẫn phát triển.
- Mặc dầu Trung Quốc có nền kinh tế công thương nghiệp sớm phát triển, nhưng suốt thời phong kiến, nền kinh tế tự nhiên luôn chiếm địa vị thống trị, kinh tế tư bản chủ nghĩa không phát triển.
3. Văn hóa thời Minh - Thanh
- Về tiểu thuyết: “Tiểu thuyết chương hồi”
+ Thủy hử của Thi Nại Am.
+ Tam quốc diễn nghĩa của La Quán Trung.
+ Tây du kí của Ngô Thừa Ân.
+ Hồng Lâu Mộng của Tào Tuyết Cần.
- Về nghệ thuật: Có nền nghệ thuật lâu đời, với trình độ cao, phong cách độc đáo biểu hiện ở các mặt hội hoạ, điêu khắc, mĩ thuật công nghiệp ...
II. Câu hỏi trắc nghiệm
Câu 1: Sau khi nhà Tống bị tiêu diệt, Trung Quốc bước vào triều đại nhà nào?
A. Nhà Minh.
B. Nhà Thanh.
C. Nhà Nguyên.
D. Nhà Bắc Tống.
Đáp án: C
Câu 2: Ai là người lên ngôi Hoàng đế, lập ra nhà Minh?
A. Lý Tự Thành.
B. Ngô Quảng.
C. Chu Nguyên Chương.
D. Trần Thắng.
Đáp án: C
Câu 3: Nhà Minh tồn tại ở Trung Quốc vào khoảng thời gian nào?
A. 1271 - 1279.
B. 1271 -1368.
C. 1368 - 1544.
D. 1368 - 1644.
Đáp án: D
Câu 4: Thời nhà Minh bỏ các chức Thừa tướng, Thái úy và thay vào đó bằng chức gì?
A. Các quan Thượng thư phụ trách các bộ.
B. Tiết độ sứ.
C. Quan văn, quan võ.
D. Không thay chức nào cả.
Đáp án: A
Câu 5: Bộ Lễ, Binh, Hình, Công, Lại, Hộ ở thời nhà Minh của Trung Quốc có trong triều đại phong kiến nào ở Việt Nam?
A. Thời Lý
B. Thời Trần.
C. Thời Lê sơ.
D. Thời Nguyễn.
Đáp án: C
Câu 6: Cuộc khởi nghĩa của Lý Tự Thành bùng nổ vào thời điểm lịch sử nào?
A. Cuối thời nhà Tống.
B. Cuối thời nhà Minh.
C. Đầu thời nhà Minh.
D. Đầu thời nhà Thanh.
Đáp án: B
Câu 7: Nét khác biệt cơ bản trong chính sách cai trị của nhà Nguyên so với nhà Tống là gì?
A. Nhà nước không chăm lo đến phát triển sản xuất.
B. Tăng thêm thuế vì sưu dịch nặng nề vào người dân.
C. Thi hành các chính sách áp bức, chia rẽ dân tộc.
D. Tất cả các chính sách trên.
Đáp án: C
Câu 8: Triều đại phong kiến nào ở Việt Nam phải đương đầu với cuộc chiến lí tranh xâm lược của nhà Minh của Trung Quốc?
A. Nhà Lý.
B. Nhà Trần.
C. Nhà Lê sơ
D. Nhà Nguyễn.
Đáp án: C
Câu 9: Ai là người lãnh đạo quân ta đánh bại cuộc chiến tranh xâm lược của 29 vạn quân Thanh vào năm 1789?
A. Nguyễn Nhạc
B. Nguyễn Huệ
C. Nguyễn Lữ.
D. Ba anh em Tây Sơn.
Đáp án: B
Câu 10: Mầm móng quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa xuất hiện trong thời kì nào ở Trung Quốc ?
A. Nhà Đường.
B. Nhà Tống
C. Nhà Minh.
D. Nhà Thanh.
Đáp án: C
Câu 11: Biểu hiện của mầm mống quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa dưới thời nhà Minh là gì?
A. Đã xuất hiện hình thức bao mua trong nông nghiệp.
B. Quan hệ giữa chủ và thợ trong công nghiệp.
C. Đã có lao động làm thuê trong nông nghiệp.
D. Câu A và B đúng.
Đáp án: B
Câu 12: Bắc Kinh và Nam Kinh vừa là trung tâm kinh tế vừa là trung tâm chính trị ở Trung Quốc vào thời kì nào?
A. Thời Minh Thanh.
B. Thòi Đường - Tống.
C. Thời Tần - Hán.
D Tất cả các thời kỳ trên.
Đáp án: A
Câu 13: Lưu Bị, Quan Vũ và Trương Phi là hai nhân vật chính trong tác phẩm nào ở Trung Quốc?
A. Thuỷ Hử.
B Tam quốc diễn nghĩa.
C. Hồng lâu mộng.
D. Tây du ký.
Đáp án: B
Câu 14: “Vĩnh lạc đại điền”, một bộ sách đồ sộ được ra đời vào thời kỳ nào ở Trung Quốc?
A. Nhà Minh - Thanh
B. Nhà Tống – Đường
C. Nhà Tần - Hán.
D. Nhà Tây Hạ.
Đáp án: A