Lớp 12 - Trang 28

Nguyễn Khải (1930 - 2008), tên khai sinh là Nguyễn Mạnh Khải. Quê bố ở thành phố Nam Định nhưng thuở nhỏ ông sống ở quê ngoại (xã Hiến Nam, huyện Tiên Lữ, tính Hưng Yên). Nguyễn Khải là cây bút đa tài, văn phong ông thâm trầm, tinh tế, giàu chất triết lí.

Mùa lá rụng trong vườn là tác phẩm ra đời trong giai đoạn xã hội chuyển mình xoá bỏ dần mô hình kinh tế tập trung quan liêu, bao cấp để sang nền kinh tế thị trường. Tác phẩm thể hiện sự quan sát và cảm nhận tinh tế của nhà văn đối với những biến động, những thay đổi trong tư tưởng và tâm lí của con người Việt Nam trong giai đoạn giao thời giữa mới và cũ với những mặt tích cực và tiêu cực của nó.

Chiếc thuyền ngoài xa là nhan đề một truyện ngắn, đồng thời được dùng đặt tên cho cả tập truyện ngắn gồm 15 truyện do Nhà xuất bản Tác phẩm mới ấn hành năm 1987 (Năm 2001, được in trong Nguyễn Minh Châu toàn tập, tập 3, NXB Văn học, Hà Nội).

Nguyễn Thi (1928 - 1968), tên thật là Nguyễn Hoàng Ca, bút danh Nguyễn Ngọc Tấn, quê xã Hải Anh, huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Định. Thuở nhỏ ông học ở quê, năm lên 10 tuổi, ông mồ côi cha, phải sống nhờ họ hàng. Hoàn cảnh gia đình nghèo túng nhưng Nguyễn Thi rất có chí học hành.

Đoạn trích Bắt sấu rừng U Minh Hạ rút từ tập truyện ngắn đặc sắc Hương rừng Cà Mau (bao gồm 18 truyện ngắn) của nhà văn Sơn Nam có thể coi là một trong những đoạn trích cho ta hình dung rõ nét và chân thực nhất về đất và người miền cực nam Tổ quốc.

Mùa hè năm 1965, đế quốc Mĩ bắt đầu đổ quân ào ạt vào bãi biển Chu Lai, cuộc chiến đấu mới vô cùng gay go và ác liệt. Nguyễn Trung Thành viết Rừng xà nu như là một biểu tượng cho một tinh thần bất khuất, kiên cường của đồng bào Tây Nguyên nói riêng và đồng bào ta nói chung.

Kim Lân (1920 - 2007) tên khai sinh là Nguyễn Văn Tài, quê ở làng Phù Lưu, xã Tân Hồng, huyện Từ Sơn (nay là huyện Tiên Sơn), tỉnh Bắc Ninh. Do hoàn cảnh gia đình khó khăn, học hết bậc tiểu học, Kim Lân đã phải vào đời kiếm sống. Ông là một trong số ít những cây bút truyện ngắn vững vàng, xuất sắc đứng vào hàng đầu của văn xuôi Việt Nam hiện đại.

Tập Truyện Tây Bắc được Tô Hoài viết năm 1952, gồm có 3 truyện: Vợ chồng A Phủ, Mường Giơn, Cứu đất cứu mường. Tập truyện là kết quả của một chuyến đi dài 8 tháng, Tô Hoài đi theo bộ đội vào giải phóng Tây Bắc năm 1952. Tập truyện đã được tặng giải Nhất, giải thưởng của Hội Văn nghệ Việt Nam 1945 - 1955. Vợ chồng A Phủ là tác phẩm hay nhất trong tập truyện này.

Những năm tháng không thể nào quên là một cuốn hồi kí của Đại Tướng Võ Nguyên Giáp, được nhà văn Hữu Mai thể hiện. Cuốn hồi kí này không nhằm tự thuật về cuộc đời tác giả mà hướng tới tái hiện những những sự trọng yếu, những biến cố có tính chất bước ngoặt của lịch sử Việt Nam hiện đại, từ những ngày sục sôi trước cách mạng tháng Tám đến những ngày gay go, ác liệt của cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước.

Ai đã đặt tên cho dòng sông? là một trong những tác phẩm bút kí đặc sắc của Hoàng Phủ Ngọc Tường, nét đặc sắc trong sáng tác của nhà văn là ở sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất trí tuệ và tính trữ tình, giữa nghị luận sắc bén với tư duy đa chiều được tổng hợp từ vốn kiến thức sâu rộng về triết học, văn hoá, lịch sử, địa lí... Tất cả sự tổng hoà ấy lại được diễn đạt bằng một hình thức ngôn từ trong sáng, đẹp đẽ.

Những lỗi lập luận thường gặp trong văn bản nghị luận là gì?

Nguyễn Tuân sinh ngày 10 - 7 - 1910, mất ngày 28 - 7 - 1987, là bậc thầy trong việc sáng tạo và sử dụng tiếng Việt. Người lái đò sông Đà là một trong số 15 bài được in trong tập tuỳ bút Sông Đà, xuất bản năm 1960. Đây là kết quả của nhiều dịp Nguyễn Tuân đến với Tây Bắc, đặc biệt là chuyến đi thực tế năm 1958.

Pôn Ê-luy-a (Paul Eluard, 1895 - 1952), bút danh của ơ-gien Granh-đen (Eugcnc Grindel), nhà thơ Pháp, tác giả của bài thơ Tự do nổi tiếng. Trong chiến tranh thế giới thứ hai, Ê-luy-a phục vụ trong lực lượng quân đội Pháp và sau đó trong hàng ngũ chiến sĩ Cộng sản. Bài thơ Tự do của ông được sáng tác trong thời kì này (1942). Tác phẩm nổi tiếng đến mức được in và được máy bay đồng minh thả xuống khắp nước Pháp để động viên tinh thần kháng chiến chống phát xít Đức.

Bài thơ Bác ơi! được Tố Hữu viết ngay sau khi Chủ tịch Hồ Chí Minh qua đời. Trong niềm đau xót, tiếc thương vô hạn đó, nhà thơ càng nhận rõ những phẩm chất đẹp tuyệt vời của Bác để ghi lại trong tiếng khóc tiễn biệt Người.

Thanh Thảo tên khai sinh là Hồ Thành Công, sinh năm 1946, tại huyện Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi. Đàn ghi ta của Lor-ca rất tiêu biểu cho nỗ lực cách tân thơ Việt của Thanh Thảo, mặc dầu bài thơ còn khó hiểu vì ít nhiều nhuốm màu sắc tượng trưng và siêu thực mà ông chịu ảnh hưởng ở chính nhà thơ hiện đại Tây Ban Nha Gar-xi-a Lor-ca mà ông hết lòng ngợi ca.

Bài thơ Sóng được viết vào ngày 29 - 12 - 1967 tại Quảng Bình, in trong tập Hoa dọc chiến hào. Cùng với Thuyền và biển, Sóng là bài thơ tình thuộc loại hay nhất của Xuân Quỳnh và cũng là của thơ hiện đại Việt Nam.

Nguyễn Duy là cây bút tài hoa, thơ ông nhiều bài có cái ngang tàng nhưng vẫn trầm tĩnh và giàu chiêm nghiệm. Do vậy, đọc thơ ông, chất chiêm nghiệm ấy cứ dần ngấm vào người đọc và trong cái đà ngấm ấy có lúc khiến người ta phải giật mình suy nghĩ...

Tiếng hát con tàu là một nhan đề mang ý nghĩa biểu tượng. Bởi lẽ, trên thực tế, ở thời điểm bài thơ ra đời, chưa có một đường tàu nào lên Tây Bắc. Vì thế, có thể hiểu con tàu ở đây là biểu tượng cho khát vọng đi xa, đến với những vùng đất xa xôi, đến với nhân dân đất nước.

Nông Quốc Chấn (1923 - 2002), tên khai sinh là Nông Văn Quỳnh, quê ở xã Châu Khê (nay là xã Cốc Đán), huyện Ngân Sưn, tỉnh Bắc Cạn. Ông là nhà thơ dân tộc Tày có nhiều đóng góp cho văn học các dân tộc thiểu số cũng như nền văn học Việt Nam hiện đại. Thơ Nông Quốc Chấn mang cảm xúc chân thành, chất phác, lời thơ toát lên nét riêng biệt trong suy tư và diễn đạt của người miền núi: giản dị, tự nhiên và giàu hình ảnh.

Đất nước là một bài thơ được viết trong một thời gian dài (1948 - 1955). Nhà thơ sống với bộ đội, theo bước hành quân và tận mắt thấy các chiến sĩ Điện Biên từ chiến hào xông lên, tạo nên chiến thắng vẻ vang, chấn động địa cầu. Với Đất nước, Nguyễn Đình Thi đã sớm góp một tiếng nói hay và khái quát về đất nước.

Đất Nước trích ở phần đầu chương V của trường ca Mặt đường khát vọng, được Nguyễn Khoa Điềm viết tại chiến khu Trị - Thiên vào cuối năm 1971, xuất bản năm 1974. Bản trường ca viết về sự tự ý thức của tuổi trẻ các đô thị miền Nam về đất nước, về nhân dân, về thế hệ của mình - thế hệ gánh vác cuộc kháng chiến chống Mĩ trên vai.

Tố Hữu là một nhà thơ cách mạng. Cuộc đời ông, trái tim ông “dành riêng cho Đảng phần nhiều”. Đồng hành với con đường cách mạng ấy, các tập thơ của ông đã phản ánh trung thành các bước phát triển của cách mạng Việt Nam, đồng thời thể hiện sự vận động trong tư tưởng và nghệ thuật của nhà thơ.

Quang Dũng (1921 - 1988), tên khai sinh là Bùi Đình Diệm, quê ở tại Phượng Trì, Đan Phượng, Hà Tây. Ông tham gia bộ đội trong cuộc kháng chiến chống Pháp. Tây Tiến là phiên hiệu của một đơn vị quân đội ta, tương đương cấp trung đoàn, được thành lập vào đầu năm 1947. Sau hơn một năm chiến đấu trong đoàn binh Tây Tiến, Quang Dũng đi nhận nhiệm vụ mới. Nhớ đơn vị cũ, năm 1948, tại Phù Lưu Chanh ông viết Nhớ Tây Tiến sau đổi thành Tây Tiến.

Tháng 4 năm 2001, An-nan đưa ra thông điệp năm điểm Lời kêu gọi hành động hướng đến đại dịch HIV/AIDS. Ông xem việc chống lại đại dịch này là nhiệm vụ hàng đầu trong sự nghiệp chính trị của mình. Ông đưa ra sáng kiến thành lập Quỹ Sức khoẻ và AIDS toàn cầu, nhằm kêu gọi tăng cường mức chi tiêu cho công cuộc chiến đấu với HIV/AIDS tại các quốc gia đang phát triển.

Ngôn ngữ khoa học là ngôn ngữ được dùng trong các loại văn bản khoa học, trong phạm vi giao tiếp và truyền thụ kiến thức khoa học: Khoa học Tự nhiên (toán, lí, hoá, sinh...) và Khoa học Xã hội và Nhân văn (triết học, xã hội học, giáo dục học, tâm lí học, sử học, kinh tế học...).

Thế nào là bài văn nghị luận về hiện tượng đời sống. Cách làm bài nghị luận về một hiện tượng đời sống? Thế nào là bài văn nghị luận về một ý kiến bàn về văn học. Cách làm bài nghị luận về một ý kiến bàn về văn học?

Xvai-gơ là một cây bút tài năng trên nhiều lĩnh vực. Khối lượng sáng tác của ông đồ sộ. Năm 1927, ở Liên Xô người ta đã cho phát hành tuyển tập Xtê- phan Xvai-gơ bao gồm 10 tập. Từ đó đến cuối đời, Xvai-gơ còn cho in nhiều tác phẩm nổi tiếng khác.

Nguyễn Đình Thi là một con người đa tài, viết văn, làm thơ, làm báo, sáng tác nhạc,... lĩnh vực nào tác phẩm của ông cũng được công chúng mến mộ, ưa thích. Ông còn là một người lãnh đạo văn nghệ giỏi được giới văn học nghệ thuật yêu mến.

Bài viết ra đời nhân kỉ niệm 75 năm ngày mất của nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu (3 - 7 - 1888), đăng trên Tạp chí Văn học số 7 năm 1963. Ngay câu mở đầu bài viết, tác giả Phạm Văn Đồng đã nhấn mạnh “Ngôi sao Nguyễn Đình Chiểu, một nhà thơ lớn của nước ta, đáng lẽ phải sáng tỏ hơn trong bầu trời văn nghệ của dân tộc, nhất là trong lúc này”.

Cuối tháng 8 - 1945, tại căn nhà số 48 phố Hàng Ngang, Hà Nội, lãnh tụ Hồ Chí Minh soạn thảo bản Tuyên ngôn Độc lập. Và ngày 2 - 9 - 1945, tại Quảng trường Ba Đình, Hà Nội, Người thay mặt Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà, đọc Tuyên ngôn Độc lập trước hàng chục vạn đồng bào ta, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà, mở ra một kỉ nguyên mới độc lập, tự do.